نمایشگاه هنر ایران: نکاتی که باید در طراحی جلد کتاب رعایت کنید
آیا طراحی جلد کتاب برای کتابم ضروری است؟ این سوالی است که برای تمامی نویسندگان و مولفان کتاب و متن و مقاله پیش می‌آید. طراحی جلد کتاب یکی از ضروری‌ترین خدمات قبل از چاپ می‌باشد زیرا هویت کتاب شما محسوب شده و معمولاً آخرین مرحله می‌باشد. زیرا در این مرحله باید سایز کتاب، رنگ کاغذها، تعداد صفحات و ویراستاری نهایی مشخص شده باشد. انجام ویراستاری هم باید حتما توسط یک ویراستار حرفه‌ای صورت بگیرد.
طراحی جلد کتاب، می‌تواند موجب ترغیب خریدار برای تهیه‌ی آن کتاب شود یا برعکس. قبل از اینکه به سراغ نکات مهم در طراحی جلد کتاب که آخرین مرحله در فرآیند چاپ کتاب است برویم، باید بدانیم که جلد یک کتاب شامل چه قسمت‌هایی است و برای طراحی هرکدام از این بخش‌ها چه مواردی را باید در نظر گرفت.
زیرا در نهایت ویراستاری در طراحی نهایی جلد کتاب هم تاثیر می‌گذارد. اولین حالت فیزیکی که مخاطبان با کتاب شما ارتباط برقرار می‌کنند، جلد کتاب است. به همین منظور جلد باید تصاویر جذابی داشته باشد و مفهوم کلی کتاب را در یک نگاه به مخاطب برساند. برای آشنایی بیشتر با ویراستاری و مراحل آن به صفحه‌ی ویراستاری رجوع کنید.
طراحی جلد کتاب چیست؟
اغلب ما در برخورد اول با کسی، ناخودآگاه دچار قضاوت بر اساس خصوصیات ظاهری آن شخص می‌شویم. هرچند این کار همیشه مورد مذمت بوده است اما امری اجتناب ناپذیر است؛ چراکه اولین چیزی که ما از طرف مقابل خود دریافت می‌کنیم وضعیت ظاهری آن شخص است.
مواجهه با یک کتاب جدید هم به همین منوال است، طراحی جلد کتاب موجب قضاوت در مورد محتوای آن می‌شود. پس اگر می‌خواهید کتاب شما که برای آن زحمات زیادی کشیده‌اید، فروش خوبی هم داشته باشد با این مقاله همراه باشید.
اولین کاری که برای طراحی باید انجام دهید تحلیل و بررسی و جمع‌آوری تمام اطلاعات می‌باشد. باید بررسی کنید برای چه کسانی کتاب را نوشته‌اید؟ مخاطبان خود را شناسایی کنید. رده‌ی سنی و جنسیت آن‌ها را در نظر بگیرید. نوع فرهنگ مخاطبان را مشخص کنید.
نمایشگاه هنر ایران: این مسائل ابتدایی به شما در ایده پردازی برای طراحی جلد بسیار کمک می‌کند. نوع تصاویری که در کتاب استفاده کرده‌اید و حتی رنگ و اندازه‌ی آن و همچنین سایز فونت هم از عوامل تاثیرگذار در بهترین طراحی برای جلد کتاب می‌باشد.
از کتاب‌های دیگر هم ایده بگیرید و جلد کتاب‌های پرفروش را تحلیل کنید تا رمز موفقیت آن‌ها را پیدا کنید. نکات مهم و کلیدی هر کتاب را بررسی کنید. معمولا در کتاب فروشی، کتاب‌هایی که نظر مخاطب را جلب می‌کنند، کتاب‌هایی هستند که طراحی جلد آن‌ها فوق‌العاده و جذاب است. رنگ و عنوان روی جلد کتاب تاثیر بسزایی در جذب مخاطب دارد.
اگر کتاب، نکات و ویژگی‌های مهمی دارد، آن‌ها را یادداشت کنید و حتما به طراح جلد کتاب خود بگویید. مواردی که برای جلد روی کتاب الزامی هست شامل: نام نویسنده، عنوان کتاب، تصاویر، عطف و دسته‌بندی می‌باشد.
تاثیر طراحی جلد کتاب روی فروش
طراحی استاندارد جلد کتاب
شاید برایتان این سوال به وجود آید که چه کتاب‌هایی و با چه موضوعاتی نیاز به طراحی جلد و صفحه آرایی مخصوص به خود را دارند، ما در اینجا لیستی از انواع کتاب ها تهیه کرده‌ایم که برای جلد نیاز به طراحی دارند :
طراحی جلد کتاب درسی
طراحی جلد کتاب کودک
طراحی جلد کتاب عاشقانه
طراحی جلد کتاب شعر
طراحی جلد کتاب رمان
طراحی جلد کتاب داستان
مراحل انجام طراحی جلد کتاب
موارد لازم برای جلد پشت کتاب عطف، خلاصه ی کوتاهی از کتاب، نقل قول ها، بارکد و قیمت می‌باشد. جلد پشت کتاب باید تمام نکات و خلاصه‌ی مهم کتاب را داشته باشد طوری که مخاطب را تشنه‌ی خواندن کند. این نوشته باید جذابیت کافی از نظر ویرایشی هم داشته باشد. برای کتاب های علمی و آموزشی اگر دارای مدرک تحصیلی معتبری هستید، آن را در خلاصه ی کتاب ثبت کنید.
طراحی جلد کتاب خلاقانه
جلد کتاب دارای چند خط توضیح و نوشته می‌باشد. گاهی می‌تواند سوالی باشد و یا پیام خاصی را در بر داشته باشد. به‌طور مثال اگر کتاب در ژانر عاشقانه باشد، جلد کتاب نیاز به لحن و تصاویر عاشقانه و رمانتیک دارد تا مخاطب بتواند با آن‌ها ارتباط بگیرد. اگر کتابی بر اساس کسب موفقیت نوشته‌اید، می‌توانید متن آن را با جمله‌ی سوالی شروع کنید تا ذهن مخاطب را درگیر کند و او را مجاب به خواندن کتاب کند.
نمایشگاه هنر ایران: مولفان و نویسندگان کتاب، هزینه‌ای که برای طراحی جلد می‌کنند، یک هزینه ی الزامی می‌باشد و در مقیاس با بقیه‌ی موارد مورد نیاز برای چاپ، هزینه‌ی بسیار اندکی است. در عین حال باعث افزایش فروش و موفقیت نویسنده می‌شود. بنابراین در هزینه کردن برای طراحی جلد دستتان را باز بگذارید!
جلد کتاب شامل چه قسمت‌هایی است؟
طرح روی جلد
اولین قسمتی که مخاطب با کتاب ارتباط برقرار می‌کند، جلد روی کتاب است. این ارتباط باید در کوتاهترین زمان ممکن رخ دهد؛ پس ترکیب متن و تصویر به بهترین شکل در طراحی جلد کتاب اهمیت ویژه‌ای دارد.
روی جلد کتاب، معمولا نام نویسنده، عنوان کتاب و موضوع آن در کنار تصویر یا پیام اصلی کتاب قرار می‌گیرند. ما با بهره‌گیری از بهترین طراحان گرافیک، طراحی باکیفیت و خلاقانه‌ای ارائه می‌دهیم. چراکه از حساسیت طراحی جلد کتاب از لحاظ تاثیرش روی فروش باخبریم.
جلد پشت کتاب
پشت کتاب عموما به خلاصه‌ای از کتاب و یا معرفی نویسنده اختصاص دارد. وقتی می‌خواهید خلاصه کتاب را گردآوری کنید، باید به تمام سوالات احتمالی خواننده پاسخ بدهید و از طرفی علائم نگارشی را با وسواس زیاد بررسی کنید تا مخاطب با خود بگوید: ” این کتــــــــابِ من است.”
اگر کتاب علمی یا آموزشی است بهتر است مدارک تحصیلی و سوابق نویسنده در پشت کتاب ذکر شود. به این ترتیب مخاطب احساس می‌کند که نویسنده به موضوع احاطه‌ی لازم را دارد.
در صورت استفاده از منابع معتبر، ذکر نام آن‌ها موجب جلب اعتماد مخاطب خواهد شد.
5 نکته در طراحی جلد کتاب
نکات مهمی که در طراحی جلد کتاب باید در نظر داشته باشیم
تا قبل از معرفی صحافی ماشینی، کتاب‌ها به‌صورت دستی صحافی و صفحه آرایی می‌شدند و با موادی مثل طلا و جواهر آراسته می‌شدند. این روند تا اوایل قرن بیستم پیشرفت‌های اندکی داشت و از آن به بعد با رنسانس و جنبش‌های هنری، تغییرات چشمگیری در صحافی کتاب نیز رخ داد. در اینجا 5 نکته‌ی دیگر را برای طراحی جلد کتاب بررسی می‌کنیم:
طراحی هوشمندانه عنوان کتاب
عنوان، اولین و مهم‌ترین بخش در طراحی جلد کتاب است که باید مورد توجه قرار گیرد. از نظر اندازه‌ی نوشتاری، باید به‌راحتی قابل خواندن باشد. بهترین فونت برای عنوان فونتی است که با خط خوانا و اندازه‌ی مناسب. همچنین نباید از رنگ‌هایی در عنوان کتاب استفاده کرد که بیش از حد با تصاویر روی کتاب ترکیب شده‌اند.
استفاده از یک عبارت جذاب
یک استراتژی برای جلب توجه مخاطب این است که با یک عبارت، نقل قول و… خواننده را به خواندن محتوای کتاب تشویق کند. انتخاب یک عبارت مناسب برای طرح جلد کتاب، بستگی به ژانر آن دارد. به‌طور مثال؛ برای کتاب‌های داستانی، یک تیزر خوب خلاصه‌ای از داستان است. اینکه در کل کتاب چه اتفاقی افتاده و نقطه‌ی اوج داستان کجاست. این کلی‌گویی را طولانی ننویسید و از فونت‌های کوچک و رنگ‌های قدرتمند مدد بگیرید.
برای کتاب‌های غیرداستانی، ذکر کلمات کلیدی ضروری است. سعی کنید آن‌ها را در عبارت مورد نظر بگنجانید.
انتخاب فونت و تصویر مناسب
بهتر آن است بیشتر از 2 نوع فونت در طراحی جلد کتاب استفاده نشود. تنوع در فونت، کتاب شما را غیرحرفه‌ای و گسسته می‌کند. اگر بتوانید فونتی را انتخاب کنید که به‌طور روزمره توسط عده‌ی زیادی استفاده نمی‌شود، خیلی بهتر است و این حس را به مخاطب می‌کند که این کتاب، کتاب خاصی است.
اگر می‌خواهید کتاب شما فروش خوبی داشته باشد، باید به رنگ نوشته‌های جلد توجه بسزایی داشته‌باشید. کارشناسان حوزه‌ی گرافیک بر این عقیده‌اند که رنگ‌های نارنجی و بعضا قرمز، طیف بیشتری از مخاطبان را جذب می‌کند. رنگ سبز و زرد نیز از رنگ‌های پیشنهادی گرافیست‌هاست.
در مورد تصویر روی جلد کتاب، این نکته را به یاد داشته باشید که درست مثل عنوان کتاب که مشخص‌کننده شِمای کلی نوشته است، تصویر نیز باید چنین خصوصیتی داشته باشد. یعنی در عین حال که خط کلی داستان یا نوشته را بیان می‌کند، همه‌ی آن را برملا نکند. تصویر باید به گونه‌ای باشد که احساسات خواننده را هدف بگیرد و او را به خواندن آن جذب کند.
وقتی می‌خواهید عکسی برای جلد کتاب انتخاب کنید، بهتر است به چند سوال پاسخ دهید:
– آیا ایده‌ی عکس، داستان یا پیام نوشته‌ی شما را به خوبی منتقل می‌کند؟
– ژانر کتاب چیست؟
– آیا تصویر انتخابی در کتاب‌هایی که حوزه‌ی مشترکی دارند، متمایز است؟
نمایشگاه هنر ایران: هر ترکیبی از عنوان، تصویر، پیام و… در طراحی جلد، یک نقطه‌ی کانونی دارد. برای اینکه این نقطه را بیابید، از خودتان یا ترجیحا از اطرافیان بپرسید، اولین نقطه‌ای که چشم به دنبال آن می‌رود کجاست و به این ترتیب روی آن قسمت از طرح سرمایه‌گذاری بیشتری کنید.
طراحی جلد کتاب را انحصاری و شخصی کنید
بسیاری عقیده دارند که یک طرح شخصی تاثیر خیلی زیادی در جذب مخاطب دارد. به‌عنوان مثال؛ اگر در طراحی جلد از چهره استفاده شود احتمالا مخاطبان بیشتری را تشویق به خواندن آن کتاب می‌کند. از آنجا که دریافت اولیه بسیاری با چشم‌هایشان است، وقتی تصویر یک شخص را می‌بینند درصدد کشف زندگی و داستان پنهان پشت عکس برمی‌آیند و به همین نسبت فروش کتاب بالا می‌رود.
این نکته را به یاد داشته‌باشید که این شیوه طراحی بستگی زیادی به ژانر کتاب دارد.
طراحی استاندارد را اولویت قرار دهید
با وجود تمام مواردی که در بالا ذکر شد، استفاده‌ی اغراق‌آمیز از هر چیزی برای خوب جلوه دادن، می‌تواند نتیجه‌ی عکس داشته باشد. پس اصل سادگی را فراموش نکنید. طراحی‌های ساده یا استاندارد، لزوما خسته‌کننده نیستند. نمونه‌های زیادی از این نوع طراحی وجود دارد که حتی بدون داشتن تصویر، جذاب و پرفروش بوده‌اند.
