هنر اقتباس ؛ تعریف صحیح و دقیق اقتباس در هنرهای تجسمی
در هنرهای تجسمی، اقتباس به فرآیندی گفته میشود که در آن یک هنرمند از آثار موجود الهام می‌گیرد و با ایجاد تغییرات خلاقانه، اثری تازه خلق میکند. این تغییرات می‌توانند شامل جابجایی عناصر بصری، تغییر در سبک یا حتی بازآفرینی مفهوم اصلی در قالبی نو باشند. اقتباس هنری نوعی بازنگری است که به هنرمند اجازه می‌دهد با نگاهی شخصی و امروزی، به میراث بصری گذشته پاسخ دهد یا از آن برای بیان مفاهیم جدید استفاده کند.
کاربرد اقتباس در هنرهای تجسمی تنها به بازآفرینی محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند راهی برای نقد، تحلیل یا حتی گفتگو با آثار کلاسیک و معاصر باشد. در بسیاری از سبک‌های هنری، از نقاشی و مجسمه‌سازی گرفته تا طراحی گرافیک و هنرهای دیجیتال، اقتباس به عنوان روشی خلاقانه و کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رویکرد به هنرمندان کمک میکند تا ضمن حفظ پیوند با گذشته، نگاه خود را به شکل منحصربه‌فردی به تصویر بکشند.
همچنین صحیح تر است که به جای واژه اقتباس از کنش اقتباس استفاده کنیم چرا که اقتباس نوعی فعل است و کنش اقتباس بر اهمیت فعالیت و خلاقیت موجود در روند این شیوه تاکید می کند
کنش اقتباس در حوزه های ادبیات و هنرهای نمایشی به دفعات مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته که در حوزه ی هنرهای تجسمی به ندرت شاهد این بررسی ها هستیم که این روند در طول پیش رفتن زمان مورد توجه و اصلاح قرار گرفته تا به جایی که شیوه اقتباس در این حوزه ها به یکی از ابزار مهم در بازتولید و آفرینش آثار هنری تبدیل شده.
نکته ای که در شیوه ی اقتباس حائز اهمیت بوده و باید به آن توجه زیادی کرد ” اصالت ” است. بهره مندی اثر هنری از اصالت مبحثی بوده که همواره در طول تاریخ هنر مورد توجه ویژه هنرمندان، پژوهشگران، منتقدان و حتی مخاطبین عام و خاص بوده و اهمیت آن به حدی است که شاهد ارائه ی نظریه های متعددی هستیم.
برخی از محققان مانند دنیس داتن فیلسوف هنر آمریکایی براین باورند که شرط لازم و اصلی برای اصیل بود اثر هنری ” یگانگی ” است، به این معنا که اثر هنری خلق شده از لحاظ ویژگی های ظاهری و زیباشناسی نمونه ی مشابه نداشته باشد.
نمایشگاه هنر ایران: همچنین عده ایی دیگر بر این نظریه معتقدند هنگامی اثر هنری اقتباسی از اصالت برخوردار است که هنرمند آن علاوه بر ویژگی هایی که از اثر مادر بهره گرفته، بینش و خلاقیت فردی خود را در خلق اثر هنری دخیل کند.
براساس این نظریه ها میتوان به این نتیجه رسید که بینش و خلاقیت فردی هنرمند مهمترین عامل در خلق اثر هنری اقتباسی است، چرا که نه تنها اثر خلق شده امضا و معرف بینش هنرمند است بلکه موجب یگانگی و تک بودن آن نیز میشود. همچنین علاوه بر آن که اثر مادر که از آن اقتباس شده، اصالت خود را حفظ میکند و خدشه ای بر اصالتش وارد نمی شود بلکه اثر هنری اقتباسی نیز هم از اصالت بهره مند می شود.
