نمایشگاه هنر ایران: با هنر هشتم “بازیهای ویدیویی و رایانهای” آشنایی دارید؟
امروزه هنرهای هفتگانه به هنرهای هشت گانه تغییر یافته است و حوزه طراحی و ساخت بازیهای ویدیویی و بازیهای رایانهای هنر هشتم است!
همانطور که میدانیم سالها پیش سینما را هنر هفتم نامیدند و چند سال قبل، بازیهای رایانه ای، هنر هشتم نام گرفت. تا همین چند سال پیش، کسی باور نمی کرد این بازیهای ساده که برای ساعتی بچهها را سرگرم میکرد، روزی چهارمین تجارت بزرگ جهان شود و همه را به خود مشغول کند.
بازی ویدیویی و رایانهای یا بازی کامپیوتری (به انگلیسی: PC game یا Video game) یک بازی دیجیتالی است که ساخت آن از سال 1983 خصوصاً در ژاپن و اروپا رایج گردید. آن زمان، زمان کدگذاری اتاق خواب نام گرفت. این بازیها از سال 2000 بهصورت رسمی مورد انتشار قرار گرفتند. این بازیها بهعنوان محصول تجاری و گاها به صورت رایگان عرضه میشوند.
هنر هشتم که با صنعت بازیهای رایانهای و ویدیویی شکل گرفت، هنری جوان است و بیست سال بیشتر عمر ندارد. از سویی دیگر این هنر پیشرفت خوبی نسبت به دیگر هنرها داشته است. قرار است در آینده نزدیک شما با فکرتان در بازیها شرکت و شخصیتها را با مغزتان کنترل کنید و به صفحه کلید و موس نیازی نداشته باشید.
اوایل به بازیهای رایانهای به عنوان یک سرگرمی توجه میشد و شرکتهای بازی سازی برای سود بیشتر دنبال سرگرم کردن بچههای جهان بودند، اما رفته رفته کارشناسان و روان شناسان دریافتند بازیهای رایانهای فقط بچهها را سرگرم نمیکند، بلکه به آنها آموزش و آنها را تحت تأثیر قرار میدهد.
نمایشگاه هنر ایران: بچههایی که بازی میکردند خودشان را جای شخصیتهای بازی میگذاشتند و گاه شخصیت شان عوض میشد. با این که روان شناسان معتقدند بازیهایی که خشونت را نشان میدهند، برای بچهها خوب نیست، اما شرکتهای بازی سازی دیدند بازیهای خشونت آمیز فروش بیش تری دارند. آنها برای این که کمتر سرزنش شوند، بر اساس سن، بازیها را دسته بندی کردند.
اثرگذاری بازیها فقط به این جا ختم نشد، بلکه گروهها و نهادهای مختلف برای بهره برداری از ویژگی اثرگذاری بازیها دست به کارهای جالبی زدند.
در مسایل نظامی، سربازان با کمک بازیها با همه موضوعات جنگی آشنا میشوند. مثلاً خلبانها روی صندلی مخصوصی مینشینند و بازی میکنند، گویا در هواپیمای جنگی نشسته اند و پرواز میکنند.
در صنعتهای گوناگون نظیر فضانوردی، خلبانی، رانندگی با ماشینهای بزرگ صنعتی و سنگین، کار در محیطهای متفاوت و سخت و …، بازیهای دیجیتالی حالت دیگری به خود گرفتند و بصورت شبیه ساز انجام عملی آنهم بصورت مجازی یا واقعیت مجازی به تازه کارها توانسته است خدمت بزرگی به این عرصه داشته باشد.
رشد اولیه
توسعه PDP-1 در سال 1961 برای بازیهای کامپیوتری معتبر میباشد. بازیهای کامپیوتری شامل دو کنترلکننده میباشد که در فضا مانور داده و سبب نابودی یکدیگر میشوند. همچنین رایانههای شخصی تنها با توسعه ریز پردازنده و میکرو کامپیوتر و بازی کامپیوتری نسبت به رایانههای بزرگ و مینی کامپیوتر که قبلاً وجود داشتهاند محبوبتر شدهاند .OXO، اقتباس شده از tic-tac-toe، در سال 1952 برای EDSAC عرضه گردید. یکی دیگر از بازیهای کامپیوتری در سال 1961 توسعه پیدا کرد در زمانی که دانشجویان MIT مارتین گریتز و الن کوتاک با استیو روسول کامپیوتر را برای محاسبات ریاضی استفاده کردند. اولین نسل از بازیهای رایانهای که از داستانها اخذ شده بود توسط کاربر از طریق صفحه کلید قابل بازی کردن بود. اولین بازی ماجراجویی در سال 1976 توسط ویل کرودر برای مینی کامپیوترهای PDP-11 ساخته شد و در سال 1977 به وسیلهٔ دون ودز تکمیل گردید. از سال 1980 قابلیت کامپیوترهای شخصی برای راهاندازی بازیهای افزایش یافت ولی در این زمان گرافیک کامپیوترها یک عامل مهم در بازیها معرفی گردید. بازیهای بعدی شامل دستورهای متنی همراه با گرافیک پایه در بازیهای SSI Gold Box مانند Pool of Radiance, و Bard’s Taleبود. از سال 1970 الی 1980 بازیها در راستای گروهها و نشریات سرگرمکننده و تفریحی مانند Creative Computing و Computer Gaming World توسعه پیدا کرد. این نشریات استاندارد نوشتن در کامپیوتر و بازی کردن یا خواندن نرمافزارها را ارائه نمود. میکروسافت یکی از اولین بازیها بود که به کاربرها فروخته شد. از اولین فروش در سال 1977 میکروسافت بیش از 50 هزار نسخه بر روی کاست نوار فروخت.
رکود صنایع و عواقب آن
همانطور که بازیهای ویدئویی جهت عرضه به بازار به شکل کارتریج با کیفیت پایین توسط شرکتهای متعدد به بازار عرضه گردید و محصولات زیادی مانند Atari 2600 توسط Pac-Man و E.T. جهت استفاده کامپیوترهای شخصی وارد بازار شد. از سال 1983 علاقهمندی به بازیهای ویدئویی کاهش یافته و توجهات به سمت بازیهای کامپیوتری سوق پیدا نمود. در اثر رکود اقتصادی بازار این بازیها مقداری کساد شده و شرکتها دچار زیان و ضرر شدند. در مقابل بازار کامپیوترهای خانگی رونق گرفت. از نمونههای ارزان آنها میتوان به کمودور 64 نام برد. بازار با تجربه آمریکائی شمالی با ایجاد سیستم NES در آمریکا تجدید حیات نمود. رونق بازیهای کامپیوتری در اروپا تا سالها ادامه داشت. کامپیوترهای با مارک ZX Spectrum و BBC Micro در بازار اروپا بسیار موفق بودند. اما NES که انحصار آمریکای شمالی و ژاپن شده بود، موفق نگردید. تنها کنسول 8 بیتیکه در اروپا موفق بود بر اساس Sega Master System واقع شده بود. تفاوت کلیدی میان کامپیوتر غربی و ژاپنی در زمان رزولوشن صفحه نمایش بود. رزولوشن سیستم ژاپنی بیشتر از 640 X 400 بود. در زمان سیستم 16 بیتی Commodore Amiga و Atari ST در اروپا عمومی شده بودند در حالیکه Sharp X68000 و FM Towns در ژاپن عمومی شده بود.
نمایشگاه هنر ایران: تکامل بازیهای رایانه ای
در سال 1987 IBM PC بسرعت در بازار رشد نمود و به مهمترین شرکت سازنده بازیهای تبدیل شد. بیش از یک سوم از بازیهای که در آمریکای شمالی برای کامپیوترهای شخصی فروخته شده دو برایر تعداد کمدورهای و Apple II فروخته شده بود. در سال 1989 Computer Gaming World گزارش نمود که صنایع به سمت استفاده از کارت گرافیک VGA میباشند. در حالی که برخی از بازیها با پشتیبانی از VGA در آغاز سال آگهی شد آنها معمولاً گرافیک EGA از طریق کارتهای VGA پشتیبانی میشوند. دراواخر سال 1989 اکثر ناشران از 320×200 MCGA به عنوان زیرگروه VGA حمایت کردند.پیشرفتهای بیشتر به کارهای هنری بازی و صوتی با امکان معرفی ساخته شد در دسامبر 1992 Computer Gaming World گزارش داد که DOS 82 درصد از فروش بازیهای کامپیوتری را در سال 1991 به خود اختصاص دادهاست – در آوریل 1993 Computer Gaming World اعلام نمود 91 درصد خوانندگان از کامپیوترهای IMB 6% Amiga و 3% Macintosh و 1% Atari ST استفاده کردهاند. همچنین مؤسسه ناشران نرمافزار بر اساس مطالعات که بر روی کاربران انجام دادهاند اعلام کردهاند که 74٪ آنها از کامپیوترIBM و 10% Macintosh و، 7% AppleII و بقیه 8٪ استفاده نمودهاند. حافظه CD-ROM نسبت به فلاپیها بسیار زیاد میباشد که این مهم کمک به کاهش سرقت در نرمافزارها و نیز کاهش قیمت آنها میکند.
بازیهای معاصر
از سال 1993 بازیهای کامپیوتری نسبت به سایر نرمافزارها نیاز به حافظه بیشتری پیدا کرد. از سال 1996 با توسعه نرمافزار ویندوز حافظه و مسایل مربوطه ساده شدند. کنسولهای 3D مانند Super Mario 64 سبب محبوبیت in hardware accelerated 3D graphics در کامپیوترهای شخصی گردید. سرعت و بهبود تکنولوژی گرافیک کامپیوترها سبب افزایش سطح واقع گرایی در رابطه با بازیهای کامپیوتری گردید.
خصوصیات اساسی بازیهای رایانهای
بازبودن
ویژگیهای مشخص سیسم عامل PC فقدان کنترل متمرکز است. تمامی سیستمها عامل بازیها بجز اندروید در یک گروه ساده مدیریت میشوند. مزایای صریح بودن شامل موارد زیر میباشد.
افزایش انعطافپذیری
بازیهای قدیمی میتوانند در سیستمهای جدید نیز مورد استفاده قرار گیرند. از طرفی بازیهای جدید اغلب در سیستمهای قدیمی نیز قابل اجرا میباشند
افزایش نو آوری
بازیها جهت به روز شدن نیاز به گرفتن اجازه بر روی کامپیوترها ندارند و سیستمهای عامل عموماً در حال تغییر میباشند.
افزایش پیچیدگی
کامپیوترها یک ابزار چند منظوره میباشند و عملکرد داخلی آن به صاحب آن بستگی دارد و پیکر بندی اشتباه میتواند مشکلات زیادی را ایجاد نماید. سازگار بودن سختافزارها نیز امکانپذیر میباشد. توسعه بازیها با طیف گستردهای از تنظیمات سختافزار همراه میباشد.
افزایش هزینههای سختافزار
بهطور کلی اجزای کامپیوتر به صورت جداگانه برای سود به فروش میرسد.
کاهش امنیت
در بیشتر مواقع کنترل سختافزار و نرمافزارهای کامپیوتر مشکل میباشد. این امر منجر به سوئ استفاده و تقلب در آنها میگردد.
حالتها
صراحت نرمافزارها سبب میگردد تا کاربرها اجازه ویرایش و بارگذاری آنها در اینترنت را بر اساس حالت آنها داشته باشند. انتشار ابزار برای ایجاد یک بازی توسط سازندگان امر طبیعی میباشد این معمول است برای توسعه دهندگان حرفهای به انتشار ابزار استفاده میکنند خود را برای ایجاد بازی
سرویسهای توزیع دیجیتال
بازی PC عمدتاً از طریق اینترنت به روش دانلود به صورت مستقیم به فروش میرسد. این رویکرد اجازه میدهد تا توسعه دهندگان مستقل کوچک با تولید کنندگاه بزرگ بازیها رقابت کنند و این امر از محدود شدن سرعت و ظرفیت دیسکهای نوری که کاربرد زیادی در بازیها دارند جلوگیری میکند. توزیع دیجیتال هزینهها را کاهش میدهد و کمبود سهام را حذف کرده و اجازه میدهد هزینهها افزایش پیدا نکند.
نمایشگاه هنر ایران: موزه بازیهای رایانهای
موزههای بازیهای رایانهای زیادی در سرتاسر جهان وجود دارد:
در سال 2011 در برلین، موزهای افتتاح شد که محل نگهداری بازیهای رایانهای از دهه 1970 تاکنون است.
موزه هنر و سرگرمیهای دیجیتال، در اوکلند کالیفرنیا نیز نمایشگاه بازیهای رایانهای است که در آن مجموعه، به اینگونه بازیها به صورت کلی جمعآوری شدهاند.
موزه بازی در رم به نگهداری از بازیهای رایانهای اختصاص داده شدهاست.
موزه تاریخ رایانه در مانتین ویو در کالیفرنیا دارای مجموعهای از بازیهای رایانه است و به بازدیدکنندگان اجازه بازی با نخستین بازی ویدئویی یعنی بازی جنگ فضایی را میدهد.
بازیهای رایانهای در فضای مجازی
امروزه بازیهای رایانهای بصورت فایلهای نصبی در فضاهای مجازی و وبسایتهای بصورت رایگان برای دانلود ارائه میگردند و دسترسی به این بازیها به راحتی و با حداکثر سرعت امکان پذیر میباشد.
در مجموع، کاری نیست که از دست بازیهای رایانهای بر نیاید. بازیهای رایانهای نشان داده اند که رشدشان خیلی بیشتر از سینماست و در آینده شانه به شانه صنعت پر درآمد نفت در جهان قدم خواهد برداشت.