نمایشگاه هنر ایران: سبک زیبا عکاسی نجومی یا Astrophotography
عکاسی نجومی ستارگان کهکشان (به انگلیسی: Astrophotography) به رشته عکاسی گفته می‌شود که از آسمان شب و پهنه کهکشان و ستارگان عکس برداری می‌شود.
این سبک عکاسی توسط افراد معمولی با استفاده از دوربین عکاسی و توسط منجمین با استفاده از تلسکوپ‌های حرفه‌ای عکس‌برداری می‌شود. به وسیلهٔ تلسکوپ و با روش‌های مختلف از ستاره‌ها و سیارات عکس گرفته می‌شود.
در عکاسی نجومی تلسکوپ به عنوان لنزی بسیار قوی عمل می‌کند تا اجرام آسمانی نزدیک‌تر به نظر بیایند. این تصویر در دوربین بر روی فیلم ثبت می‌شود. زمان نوردهی معمولاً از چند دقیقه تا چند ساعت است. البته با دوربین عکاسی و با هر لنزی می‌توان از ستاره‌ها و سیارات نزدیک عکس گرفت.
نمایشگاه هنر ایران: هنر عکاسی به‌طور کلی هماهنگی تکنیک، ابداع و هنر است. با توجه به محدوده ناشناخته‌های نجوم، فعالیت‌های اندکی که در آن شده‌است، زیبایی‌های اعجاب‌انگیز و نیاز به اطلاعات ثبت شده بهتر؛ عرصه عکاسی نجومی از هر لحاظ اعم از دستاوردهای ارزشمند علمی و زیبایی‌های هنری، عرصه‌ای است گسترده و فراهم برای فعالیت در شاخه‌های گوناگون. عکاسی نجومی علمی و هنری که در سال‌های گذشته رشد کمی و کیفی چشم‌گیری در ایران نیز داشته‌است به دلیل گرد هم آوردن ذوق و علم در کنار یکدیگر، همواره در سراسر دنیا همچون شوری هیجان انگیز بوده‌است که در حالت ایده‌آل به شعور جمعی و علمی منجر می‌شود.
به وسیلهٔ یک تله بلند که (300 تا 800 میلی‌متر) و یک تله کنور تور می‌توان از ماه به عنوان نزدیک‌ترین جرم آسمانی عکس‌هایی با جزئیات زیاد گرفت. تله کنور تور بر اساس ضریبی که دارد، فاصلهٔ کانونی لنز را افزایش می‌دهد. به‌طور مثال، تله کنور تور x2 فاصله کانونی لنز را دو برابر می‌کند.
عکاسی نجومی را به‌طور کلی می‌توان به دو دستهٔ علمی و هنری تقسیم کرد:
عکس‌های نجومی علمی، همانطور که از نام آن‌ها برداشت می‌شود، عکس‌هایی هستند که به عنوان یک ثبت علمی حاوی اطلاعاتی مستند و مستدل هستند و بنا به تعریف عکس‌های نجومی هنری تنها زیبایی بصری دارند. دربارهٔ مرز عکس‌های نجومی علمی و غیر علمی به خصوص در ایران، بحث‌ها و چالش‌های بسیاری مطرح شده‌است چرا اگر منطقی به موضوع نگاه کنیم مرز روشنی بین عکس‌های علمی و هنری نیست و دلیل هم آن است که هیچ عکس و ثبتی از آسمان وجود ندارد که تنها چشم‌نواز باشد و کاربردی علمی یا حداقل آموزشی نداشته باشد. صرف نظر از این دسته‌بندی کلی، دسته‌بندی دیگری موجود که عکاسی نجومی را تفسیم بندی می‌کند: عکاسی خطی یا عکاسی از رد ستاره‌ها، عکاسی نقطه‌ای از ستاره‌ها، عکاسی از اعماق آسمان، عکاسی از اجرام متحرک، عکاسی از ابر کهکشان راه شیری.
عکاسی از رد ستاره‌ها
وقتی از ستاره‌ها عکاسی می‌کنیم، به دلیل طولانی شدن زمان نوردهی و گردش زمین به دور خود، ستاره‌ها مانند خطوط منحنی بر روی فیلم ثبت می‌شوند. اگر بخواهیم این مورد را بر طرف کنیم، دوربین باید به وسیلهٔ یک موتور درایو، در خلاف جهت حرکت زمین و با سرعت مناسب به گردش در آید.
عکاسی از ماه
نمایشگاه هنر ایران: ابزار: تلسکوپ (بازتابی یا شکستی)، با آداپتوری که تلسکوپ را به دوربین عکاسی وصل کند. از لنز تله هم می‌توانید استفاده کنید. اگر تلسکوپ موتور ساعتی (برای ردیابی اجرام آسمانی) دارد بهتر است ولی الزامی نیست. دوربینهای عکاسی دیجیتال که قاصله کانونی آن‌ها بیشتر از 100mm می‌باشد هم مناسب هستند. سیستم نوری: فاصله کانونی مؤثر عدسی بین 1000mm تا 2000mm می‌باشد و قطر آن باید بیشتر از 25mm باشد. از لنز تله 200 تا 1000 هم می‌توانید استفاده کنید. نسبت کانونی ممکن است بین f/8 تا f/80 باشد.
009/0 ضرب در فاصله کانونی لنز دوربین = قطر تصویر ماه
روش عکاسی: سه‌پایه و استقرار محکم لازم است. از فیلم حساسیت بالا استفاده کنید تا زمان نوردهی را به یک صدم (100/1) یا حتی کمتر کاهش یابد. در دوربینهای دیجیتال از ISO بیشتر از 100 بهره بگیرید. اگر موتور ساعتی دارید، از فیلم کم حساسیت و نوردهی زیاد استفاده کنید. در دوربینهای دیجیتال از ISO کمتر از 100 بهره بگیرید.
عکاسی از خورشید
ابزار: تلسکوپ و دوربین عکاسی. اگر تلسکوپ ندارید، از لنز تله با فاصله کانونی بالا می‌توانید استفاده کنید. حتماً باید از فیلتر استفاده کنید. اگر به فیلتر مخصوص رصد خورشید (مایلار) دسترسی ندارید می‌توانید از فیلم سوخته و ظاهرلکه‌های خورشیدی شده عکاس، شیشه دوده اندود، ورقه مغناطیسی داخل دیسکت کامپیوتر، یا فیلتر مخصوص جوشکاری به جای فیلتر استفاده کنید تا شدت نور خورشید را به اندازه نور ماه بدر کاهش یابد. اگر از دوربین دیجیتال استفاده می‌کنید بهتر است فیلتر مخصوص رصد خورشید (مایلار) استفاده کنید زیرا اگر در این فیلترهای دست‌ساز مشکلی وجود داشته باشد ممکن است به CCD دوربین شما آسیب برساند.
سیستم نوری: مشابه عکاسی از ماه، بهتر است از لنز با قطر 50mm به بالا و f/8 استفاده کنید.
روش عکاسی: اگر شدت نور خورشید تا حد ماه بدر کاهش یابد، می‌توان سرعت یکصدم (100/1) تا یک پانصدم (500/1) و فیلم‌های با حساست کمتر استفاده کنید. در دوربینهای دیجیتال از ISO کمتر از 100 بهره بگیرید.
عکاسی نقطه‌ای از ستاره‌ها
در این تکنیک مدت زمان نوردهی (سرعت شاتر دوربین) با توجه به فاصله کانونی لنز و ابعاد سنسور دوربین به نحوی تنظیم می‌شود که تصویر ستاره‌ها و سیاره‌ها به صورت نقطه‌ای و واقعی ثبت شود.
می‌توان مدت زمان مورد نیاز برای نوردهی را از فرمول زیر بدست آورد:
500/فاصله کانونی لنز
برای دوربینهای قطع dx فاصله کانونی در 1٫5 (نیکون) یا 1٫6 (کنون) ضرب می‌شود.
نمایشگاه هنر ایران: دانستن اصول پایه عکاسی به شما کمک می‌کند عکاس بهتری باشید و تعریف شما از عکس گرفتن فقط برداشتن دوربین و پیدا کردن سوژه نباشد. اگر این اصول را میدانید می‌توانید کمی فراتر رفته و از سوژه‌هایی عکس بگیرید که مهارت عکاسی از پیش‌نیازهای آن است. عکاسی از ستارگان یکی از همان سوژه‌های جذابی‌ست که در این مطلب به آموزش آن به زبان ساده می‌پردازیم. برای عکاسی از ستارگان باید از تنطیمات قسمت‌های مختلف دوربین، از جمله سرعت شاتر، دریچه دیافراگم و ایزو، را به طور دستی انجام دهید و به علاوه این که آن‌ها را بخوبی بشناسید. همچنین بسیار پیشنهاد می‌کنیم که با فرمت خام عکاسی کنید؛ این کار به شما کنترل بیشتری برای ویرایش نهایی تصویر می‌دهد.
ابزارهای مورد نیاز
1- سه‌پایه. برای عکاسی از ستارگان نیاز داریم که شاتر برای مدت طولانی باز بماند. برای جلوگیری از لرزش دست و تار شدن تصویر، حتما به سه‌پایه نیاز دارید.
2- دوربینی که امکان کنترل دستی تنظیمات را در اختیار قرار دهید. همانطور که اشاره کردیم امکان کنترل دستی ایزو و سرعت شاتر جزو ملزومات عکاسی از ستارگان است.
3- لنزی که دریچه دیافراگم باز داشته باشد. لنز مناسب برای این منظور باید f/2.8 یا بازتر باشد. اگر لنز شما واید است اما دریچه دایفراگم بازی دارد مشکلی برای عکاسی از ستارگان ایجاد نمی‌کند.
چه محلی برای عکاسی از ستارگان مناسب است؟
برای عکاسی از ستارگان داشتن تجهیزات ضروری است اما کافی نیست؛ شما باید یک محل مناسب برای عکاسی انتخاب کنید که آسمان شب را به خوبی ببینید. آلودگی نوری مشکل بزرگی است که در شهرهای بزرگ حتما با آن مواجه خواهید شد. اگر می‌خواهید عکس‌های خوبی از آسمان شب بگیرید، باید به جایی سفر کنید که به اندازه کافی از شهرهای بزرگ دور باشد. مثلا وسط بیابان یا کویر.
اگر نمی‌دانید نزدیک‌ترین جا به محل زندگی‌تان برای عکاسی از ستارگان مناسب است می‌توانید از اپلیکیش‌هایی که برای همین منظور طراحی شده‌اند استفاده کنید. یکی از این اپ‌ها Star Walk نام دارد که برای iOS و Android به قیمت 2.99 دلار در دسترس است.
تنطیم‌های اولیه برای عکاسی
وقتی می‌خواهید از ستارگان، این ذرات نوری ریز معلق در آسمان، عکاسی کنید باید نوری زیادی را به سنسور دوربین برسانید. بنابراین، مهم است که از ترکیب ایزوی بالا، دریچه دیافراگم باز و باز گذاشتن شاتر به مدت طولانی استفاده کنید. مشابه تنظماتی که در عکس قایق به کار رفته است.
برای تنطیم سرعت شاتر بهتر است آن را نهایت روی 30 ثانیه قرار دهید. زیرا باز ماندن شاتر بیش از این به ثبت حرکت ستاره‌ها در آسمان در اثر گردش زمین منجر خواهد شد. از سرعت شاتر بالاتر از 30 ثانیه معمولا برای رد ستارگان استفاده می‌کنند. مانند تصویر زیر
نکاتی در مورد ویرایش عکس
نمایشگاه هنر ایران: ویرایش عکس‌هایی که از ستاره‌ها گرفته‌اید ممکن است در وهله اول کمی ترسناک و سخت بنظر برسد. اما اگر به پیشنهاد ما گوش کرده باشید و عکس‌هایتان را خام ثبت کرده باشید، آنگاه با کمی تمرین می‌توانید به خوبی از پس ویرایش آن‌ها برآیید.
