نمایشگاه هنر ایران: عکاسی تبلیغاتی و صنعتی پولسازترین ژانر عکاسی
اگر به عکاسی به عنوان یک شغل نگاه می‌کنید، بهتر است بیش از گذشته به عکاسی تبلیغاتی یا همان عکاسی صنعتی اهمیت بدهید. به نظر من عکاسی تبلیغاتی یکی از پولسازترین و موفق‌ترین ژانرهاییست که هر عکاسی میتواند برای کسب درآمد به آن روی بیاورد.
این ژانر را با نام‌هایی چون عکاسی صنعتی، عکاسی تبلیغاتی یا عکاسی تجاری می‌شناسند که در واقع تمام آنها به یک موضوع اشاره دارند.
خیلی از افراد به عکاسی به چشم یک هنر فردی یا حتی یک هنر تفریحی نگاه می‌کنند و اعتقاد دارند که امکان کسب درآمد ( درآمد بسیار ) از عکاسی وجود ندارد. شاید در مورد بعضی از سبک‌ها این حرف درست باشد و حداقل در ایران نتوان از بعضی سبک‌های عکاسی کسب درآمد کرد.
اما الان در حال صحبت در مورد یکی از صنعتی‌ترین شاخه‌های عکاسی هستیم. البته منظور من از اصطلاح صنعتی، کاربرد و رابطه‌ی عکاسی با صنعت است؛ این هم یک موضوع بدیهی است که صنعت یعنی پول.
پس اگر به دنبال کسب درآمد از طریق عکاسی هستید، تا انتهای این مقاله با من باشید تا شما را با راهی که در پیش دارید، آشنا کنم.
وضعیت اقتصادی عکاسی تبلیغاتی در ایران
نمایشگاه هنر ایران: شاید به این فکر کنید که با توجه به اوضاع نا به سامان اقتصادی کشور و قیمت نجومی دلار و در پی آن تجهیزات عکاسی، دیگر فراهم کردن شرایط لازم برای کسب درآمد از عکاسی تبلیغاتی اصلا کار راحتی نیست و بدتر از آن، ممکن است بعد از شروع کار حتی دخل و خرج هم با هم نخوانند.
شاید بگویید کسی به دنبال استخدام عکاس تبلیغاتی نیست، ممکن است کالایی برای ارائه نداشته باشد یا اصلا نتواند پول عکاس را پرداخت کند. اما این یک اصل همیشگی است، فرقی ندارد که اوضاع اقتصادی یک کشور چقدر خوب یا بد باشد، همیشه کالایی برای فروش و افرادی که بابت تبلیغات کالای خود حاضرند پول پرداخت کنند، هستند.
پس در واقع برای یک عکاس تبلیغاتی همیشه کار و پول هست. توجه داشته باشید که چرخ اقتصاد یک کشور با فروش کالاهای تولیدی آن می‌چرخد و فروش این کالاها به تبلیغات آن بستگی دارد. مردم همیشه پول کافی برای خرید همه چیز ندارند، پس برای اینکه کالایی به فروش برسد، نیاز دارد تبلیغات خوبی هم داشته باشد و این همان جاییست که شما به عنوان یک عکاس تبلیغاتی می‌توانید نقش مهمی را ایفا کنید.
مقایسه وضعیت عکاسی در ایران و جهان
من به شخصه این موضوع را کاملا قبول دارم که شرایط عکاسی در خارج از ایران بسیار راحت‌تر بوده و خیلی از شرایط و قوانین نامعقول وجود ندارد. برای مثال شما در کانادا یا آمریکا می‌توانید دوربین و سایر تجهیزاتتان را برداشته و از هر جایی که می‌خواهید عکاسی کنید، بدون اینکه کسی حرفی به شما بزند؛ اما در ایران برای عکاسی از حتی یک پارک طبیعی، باید از هفت خوان رستم گذر کنید!
این موضوع برای عکاسی تبلیغاتی هم صادق است؛ شما برای ارائه کار خود محدودیت‌های بسیار زیادی خواهید داشت که البته این به کالا هم مربوط است. برای مثال افرادی که در عکس استفاده می‌کنید یا کالاهایی که می‌خواهید ارائه دهید نباید از قوانین جمهوری اسلامی خارج باشند.
اما بیایید از یک زاویه دیگر به این موضوع نگاه کنیم؛ مدت زیادی از همه گیر شدن عکاسی تبلیغاتی در ایران نمی‌گذرد و هنوز خیلی راه‌های نرفته وجود دارد. پس این یک بازار کار بکر و دست نخورده است که جای پیشرفت و پول درآوردن زیادی دارد. پس درست است که در ایران شرایط عکاسی آنقدر هم ساده نیست، اما جای پیشرفت در آن بسیار بیشتر از سایر کشورهاست.
هزینه‌ی بسیار زیاد تجهیزات، ایران و اروپا نمی‌شناسد !
یکی از مشکلات همیشگی عکاسان تبلیغاتی برای شروع کسب و درآمد از طریق آن، ارزیابی از روی تجهیزات بود. یعنی وقتی کارفرما می‌خواست سفارشی بدهد، اول می‌پرسید که ” شما چه دوربین و لنزی دارید ؟ از چه تجهیزاتی برای نور استفاده می‌کنید ؟ “.
این به لحاظ حرفه‌ای درست نیست و اصل کار هنر و خلاقیت عکاس است، اما کیست که به آن توجه کند! فرقی ندارد شما یک عکاس باشید یا یک موزیسین یا یک نقاش، تجهیزات حرفه‌ای نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا از هزینه بسیار زیادی برخوردارند.
پس راهکار چیست ؟ چرا باید برای شروع کسب و کار به صورت حرفه‌ای هزینه زیادی پرداخت کرد ؟ اصلا آیا لزومی به انجام آن وجود دارد ؟
خب حقیقتا خیر، شما می‌توانید با تجهیزات کوچکتر و ارزان‌تر هم کارتان را شروع کنید، اما باید به کارهای کوچک و پول‌های کمتر هم راضی باشید. چرا که پول بیشتر در گروی تیم حرفه‌ای‌تر است.
برای مثال می‌توانید با داروخانه‌ها قرارداد ببندید یا خوانندگان و بندهای موسیقی که تازه کار هستند، اما برای عکاسی از کنسرت‌های پر طرفدار یا به عهده گرفتن تبلیغات شرکت‌های بزرگ، نیاز به تیم و تجهیزات ( و البته ارتباطات قوی ) دارید.
همچنین فراموش نکنید که اگر بخواهید در زمینه فیلم برداری تبلیغاتی یا صنعتی کار کنید، با تجهیزات گران‌تری نسبت به عکاسی روبرو خواهید شد ! البته در این مورد باید در یک مقاله جداگانه صحبت کنم و بحث هزینه‌های پروژه‌هایی مثل ساخت تیزر یا موزیک ویدیو جدا از بحث ماست.
خودتان کارفرما باشید !
نمایشگاه هنر ایران: چه چیزی از این بهتر که با شما تماس بگیرند، کالا را ارسال کنند، عکاسی کنید، عکس‌ها را تحویل دهید، پولتان را بگیرید و تمام ؟! چه شغلی از این ایده‌آل‌تر ؟! اصلا نیازی نیست حتی ساعت کاری برای خودتان تنظیم کنید، می‌توانید پنج صبح کار را شروع کنید یا آن را به دو بامداد موکول کنید !
شما حتی نیازی نیست محیط کار مشخصی داشته باشید ! می‌توانید بعد از ظهر بر روی مبل لم داده و تصاویر را ادیت کنید و از موسیقی کلاسیک و قهوه‌ی خود لذت ببرید. این تمام چیزیست که در عکاسی تبلیغاتی ( البته نوعی از آن ) وجود دارد !
در عکاسی تبلیغاتی تنها استرسی که به شما وارد می‌شود، زاویه فلاش‌ها و منابع نورتان خواهد بود. شما فقط می‌خواهید کالای مورد نظر را به بهترین شکل ثبت کنید. البته در بعضی مواقع نیاز است خودتان به لوکیشن مشخصی بروید یا عکاسی را در شرایط خاصی انجام دهید، اما باز هم بیشتر موارد دست خودتان خواهد بود.
عکاسی تبلیغاتی برای عده‌ای ممکن است یک کار لذت بخش باشد و برای عده‌ای دیگر فقط یک شغل، اما در هر صورت شما کارفرمای خودتان هستید و همه چیز را خودتان کنترل می‌کنید.
با توجه به این توضیحات، عکاسی تبلیغاتی و کسب درآمد از آن حتی میتواند برای خانم‌های خانه دار یا دانشجوها هم مناسب باشد. شما تنها کافیست یک استودیوی کوچک در اتاق خود درست کنید، سپس منتظر شوید تا پول‌ها به حسابتان واریز شوند!
عکاسی، یک شغل جذاب
به نظر بسیاری از آدم‌های جامعه عکاسی یک شغل با کلاس است، حداقل در ایران اینگونه است. خیلی از مردم دوست دارند وقتی یک عکاس حرفه‌ای می‌بینند، با او معاشرت کنند. من خودم این را تجربه کردم و برای همین می‌گویم.
البته این یک جنبه دیگر هم دارد، اینکه از دید خودتان عکاسی تبلیغاتی و به طور کلی شغل عکاسی در چه جایگاهی است. برای بعضی افراد پشت میز نشستن و داشتن یک حقوق ثابت ایده‌آل است، اما برای برخی دیگر اینطور نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید خود را به چالش بکشید و برای این منظور عکاسی تبلیغاتی و کسب درآمد از طریق آن ایده‌آل خواهد بود. پس این موضوع کاملا به خودتان بستگی دارد.
فقط یک موضوع را برایتان با زبان شخصی‌تری بگویم، اگر به عکاسی علاقه دارید و واقعا می‌خواهید با چالش‌های آن روبرو شوید، در کارتان شک و تردید نیاورید؛ اما اگر به عکاسی علاقه ندارید و صرفا به خاطر جذابیت‌هایی که در آن وجود دارد می‌خواهید به آن مشغول شده و کسب درآمدی هم داشته باشید، دور آن را خط بکشید.
چرا که نه تنها از انجام آن لذت نخواهید برد، بلکه کیفیت کارتان هم بسیار پایین خواهد بود. کیفیت پایین کار نه فقط باعث می‌شود خودتان راضی نباشید و همیشه به دنبال عوض کردن سبک کاریتان باشید، بلکه میتواند شما را از قله‌های موفقیت دورتر و دورتر کند.
یک اتفاق جالب و روحیه بخش در عکاسی تبلیغاتی
چیزی که در این بخش می‌خواهم بگویم را خودم بارها و بارها تجربه کرده‌ام و باور کنید خیلی لذت بخش است. فرض کنید با دوستان یا خانواده با ماشین در حال حرکت در یک اتوبان هستید. ناگهان با بیلبوردی بزرگ روبرو می‌شوید که یکی از نمونه کارهای شما روی آن است.
من واقعا آرزو می‌کنم هر یک از شما که این مقاله را می‌خوانید دیر یا زود این حس را تجربه کنید ! اینکه اثر هنری شما بر روی یک بیلبورد در سایز خیلی بزرگ چاپ شده و جلوی دید هزاران نفر قرار گرفته که از همانجا رد می‌شوند، واقعا اتفاق جذاب و روحیه بخشیست.
یعنی جدا از بحث کسب درآمد و مادیات، اینکه اثر شما تا حدی خوب بوده که در معرض دید هزاران نفر قرار گرفته، واقعا لذت بخش است. تصور کنید که مردم به این عکس نگاه می‌کنند، با آن درگیر می‌شوند و برای دقایقی درباره‌ی آن بحث می‌کنند.
به همان اندازه لذت بخش است زمانی که وارد یک فروشگاه می‌شوید و عکس‌هایتان را برای تبلیغات آن مشاهده می‌کنید. تمام اینها در ذهن بیننده ثبت می‌شود و در آینده ممکن است این سبک کاری را برای دیگران هم مثال بزنند.
خب، از کجا شروع کنیم ؟
نمایشگاه هنر ایران: اگر با تمام این تفاسیر تصمیم گرفته‌اید که سفت و سخت به دنبال شروع عکاسی تبلیغاتی و کسب درآمد از آن باشید، باید به چند نکته توجه کنید. در ابتدا نیاز است اصول عکاسی را به صورت کامل یاد بگیرید. بی شک کارفرما نمی‌خواهد تصویری را تحویل بگیرد که برای ارائه حداقل کیفیت مطلوب را نداشته باشد.
یاد گرفتن اصول عکاسی تبلیغاتی کار خیلی سختی نیست، با کمی سرچ کردن در اینترنت و یوتیوب می‌توانید از منابع بسیاری که در این زمینه وجود دارند کمک بگیرید.
قدم دوم راه اندازی یک استودیوی کوچک خانگیست. البته ممکن است از نظر مالی هیچ مشکلی نداشته باشید و بخواهید در یک استودیوی حرفه‌ای کار کنید، اما این برای عموم عکاسان تبلیغاتی ممکن نیست.
من حداقل را در نظر می‌گیرم و برای آن به شما پیشنهاد می‌دهم که کسب و کارتان را از یک اتاق کوچک و با هزینه‌ای کم شروع کنید. برای شروع باید تجهیزاتی مثل میز نور، منبع نور ( مثل فلاش‌های استودیویی یا اسپیدلایت‌ها )، و یک فون عکاسی را تهیه کنید. البته بسته به کالایی که از آن عکاسی می‌کنید، خیمه نور هم میتواند مناسب باشد.
بعد از راه اندازی استودیو باید به فکر بازاریابی کار خود باشید. سعی کنید ابتدا از کسب و کارهای خیلی کوچک کار بگیرید. حتی شده رایگان، اما نمونه کار برای خودتان جمع کنید. علاوه بر آن یک صفحه در اینستاگرام کمک می‌کند تا افراد بیشتری شما و نمونه کارهایتان را دیده و بشناسند.
درباره‌ی افراد و کسب و کارهایی که می‌خواهید با آنها قرارداد ببندید، این کاملا به خودتان بستگی دارد. ممکن است بخواهید همانطور که گفتم در خانه بنشینید و کارهایتان را انجام دهید، که خب یک تولیدی لباس، فروشگاه جواهرات یا کارگاه تولید چوب یا هر چیزی از این قبیل میتواند برای شروع کار مناسب باشد.
ممکن است بخواهید بیرون رفته و در جایی خارج از استودیو عکاسی کنید، برای این عنوان قرارداد بستن با بندهای موسیقی کوچک میتواند شما را به سرعت مطرح کرده و سر زبان‌ها بیاندازد. البته این به خودتان و رشد و رویی که به خرج می‌دهید هم بستگی دارد.
پیشنهاد من این است که سعی نکنید در ابتدا پروژه‌های خیلی بزرگ بگیرید. این پروژه‌ها ممکن است نیاز به تجهیزات خیلی حرفه‌ای یا حتی تیم عکاسی داشته باشند. همچنین شکست خوردن در آنها باعث می‌شود نسبت به عکاسی تبلیغاتی بدبین شده و حتی نتوانید کسب درآمد مناسبی از آن داشته باشید.
پس از انجام تمام این کارها شما آماده هستید تا خودتان را به عنوان یک عکاس تبلیغات معرفی کنید.
جمع‌بندی
نمایشگاه هنر ایران: عکاسی صنعتی یا تبلیغاتی یکی از پولسازترین شاخه‌های عکاسی، نه تنها در ایران، بلکه در کل جهان است. حتی در بدترین شرایط اقتصادی یک کشور هم باز افرادی هستند که می‌خواهند کالاهایشان را بفروشند. به این منظور همیشه نیاز به یک عکاس تبلیغات و یک بازاریاب حرفه‌ای دارند.
درست است که ایران از نظر مادی و معنوی برای عکاسان شرایط خوبی را ایجاد نکرده، اما فراموش نکنید که بازار عکاسی تبلیغاتی در آن هنوز داغ و دست نخورده است. شما به راحتی می‌توانید در آن بهترین باشید.
این در کشورهای اروپایی خیلی سخت‌تر است، چرا که افراد بسیاری قبل از شما به آن مشغول شده و خیلی حرفه‌ای آن را دنبال می‌کنند؛ اما در ایران شرایط برای توسعه کار بسیار بهتر است.
عکاسی صنعتی علاوه بر یک منبع درآمد عالی برای شما، میتواند یک شغل لذت بخش و یک سبک رویایی باشد. شما می‌توانید قسمتی از اتاقتان را به یک استودیوی عکاسی تبدیل و در آن تصاویر خیره کننده‌ای ثبت کنید.
البته این هم به خودتان بستگی دارد. انگیزه در عکاسی مهمترین چیز است و اگر انگیزه لازم را نداشته باشید، احتمالا بعد از مدتی به کاری دیگر مشغول خواهید شد.
