نمایشگاه هنر ایران: نقاشیخط هنر تلفیقی خط و نقاشی!
احتمالا با تابلوهای هنری زیبایی رو به رو شده اید که نمیدانستید در کدام گروه باید آن ها را طبقه بندی کنید. خط یا نقاشی ؟ چرا که از عنصر خط در پدید آوردن طرح های زیبایی که به نقاشی میمانند استفاده کرده اند. همان طور که احتمالا از تماشای این تابلوهای زیبا متوجه شده اید، این هنر تلفیقی از خط و نقاشی است. به همین دلیل نیز به آن ها نقاشی خط یا خط نقاشی میگویند.
امروزه، با مدرن شدن معماری خانه ها، قطعا هر کسی تمایل دارد تا از عناصر تزئینی مرتبط با این سبک در خانه خود استفاده کند. تابلوهای خطنقاشی میتوانند با حفظ سبک مدرن خانه ها، فرهنگ و هنر قدیمی ایرانی را تداعی کرده و زیبایی منحصر به فردی به مکانی که در آن قرار میگیرند ببخشند.
تاریخچه نقاشی خط در ایران
اطلاعات دقیقی نسبت به پایه گذار این سبک هنری ایرانی وجود ندارد اما اکثر افراد محمد احصایی را بنیان گذار آن میدانند. او ابتدا یک خوشنویس حاذق بود که از حروف برای نمایش احساسات استفاده مینمود. اما شروع این هنر را از لحاظ زمانی با اطمینان میتوان به دوره قاجاریه نسبت داد. به عنوان پیشرو های این عرصه هنری میتوان به فرامرز پیلارام و رضا مافی بعد از محمد احصایی اشاره کرد که باعث پیشرفت این هنر در سطوح بین المللی شدند. تا همین امروز نیز هنرمندان این عرصه دنبال یک زبان بین المللی برای هنرنمایی در این سبک هستند. برخی افراد نیز پایه گذار اصلی خطنقاشی را رضا مافی میدانند که نخستین بار ان را به صورت مدرن بنیان گذاری کرد.
نمایشگاه هنر ایران: یکی از دلایل اهمیت این سبک، به جز زیبایی منحصر به فردش این است که ابداع و استفاده از آن در زمان خود یک نوع از سنت شکنی محسوب میشد. عنصر خط به طور کلی برای بیان عواطف به ساده ترین شکل ممکن استفاده میشد. یکی از ویژگی های خط خوب این بود که قابل خواندن باشد و در کمترین زمان ممکن بتواند منظور خود را به مخاطب القا کند و در وهله ممکن زیبایی آن بیان میشد. اما در خطنقاشی، مهم ترین نکته در مورد خط زیبا دیده شدن آن است که هنرمندان این زمینه با تلفیق عناصر بصری مختلف مانند رنگ ها باعث ایجاد یک نوع از نوآوری همراه به دفرمه کردن خطوط به وجود میآورند. خوشنویسی، که یک هنر سنتی محسوب میشود، در قالب خطنقاشی به شیوه های مدرن و همراه با دخالت قوه خلاقیت هنرمند به نمایش گذاشته میشود و میتوان گفت که فرای چارچوب و قالب دیده میشود. البته، سیاه مشق پیش از خطنقاشی اهمیت انتقال متن را از بین برده بود، اما امروزه یکی از زیر مجموعه های نقاشی خط محسوب میشود و به طور کلیمیتوان گفت که سایر اشکال خط نقاشی که سابقه کم تری نسبت به خط نقاشی در ایران و دنیا دارند، حرف بیش تری برای گفتن به جهانیان دارند. نکته ای که در خط نقاشی جالب توجه است این است که در وهله اول مفهومی که نوشتار به شما منتقل میکند اهمیتی ندارد و حتی ممکن است جمله ای کاملا بی معنی را به صورت خط نقاشی بنویسند. چرا که هدفاز خط نقاشی انتقال زیبایی بصری و همچنین انتقال احساسات و عواطف درونی هنرمند از طریق عناصر بصری است و انتقال مفاهیم و محتوا مد نظر نیست.
دسته بندی آثار نقاشی خط
نمایشگاه هنر ایران: اگر بخواهیم آثار خط نقاشی که گاهی به آن ها آثار خطاشی نیز گفته میشوند را دسته بندی کنیم، به طور کلی به سه دسته میرسیم.
دسته اول، دسته ای هستند که افرادی که تخصص اصلی آن ها نقاشی بوده است اقدام به پدید آوردن آن ها کرده اند. حروف و کلمات به عنوان عناصر جایگزین شکل های مختلف هستند که نقاش از آن ها بهره برده است.
دسته دوم را افراد خوشنویسی طراحی کرده اند که بیش تر آثارشان همان سیاه مشق است. ضمنا از عنصر رنگ در این نوع از آثار استفاده چندانی نشده و تنها ابزار مورد نیاز این افراد قلم و مرکب است.
دسته سوم نیز متعلق به آثاری است که توسط خوشنویسان ایجاد شده اما همراه با استفاده کردن از دانش نقاشی و گرافیک.