نمایشگاه هنر ایران: اهمیت کاغذدیواری از دیرباز تاکنون
کاغذ دیواری یک نوع مادهاست که برای پوشش دادن دیوارهای داخلی و همچنین طراحی داخلی در ادارات، خانهها و دیگر ساختمانها استفاده میشود؛ کاغذ دیواری یکی از جنبههای طراحی دکوراسیون داخلی به شمار میآید. این نوع کاغذ بیشتر به صورت رول و یا به صورت متری فروخته میشود و با چسباندن روی دیوار مورد استفاده قرار میگیرد و یک متربال پرکاربرد برای تزیینات داخلی ساختمان می باشد. کاغذهای دیواری میتوانند ساده (به صورت نقاشی) یا به صورت بافتهشده (مانند آنگلیپتا) و یا با الگوهای گرافیکی ساخته شده باشند.
روشهای چاپ کاغذ دیواری
روشهای چاپ کاغذ دیواری شامل چاپ سطحی، چاپ بهوسیله حکاکی، چاپ سیلک ابریشمی، چاپ به صورت دیجیتالی و یا چاپ به وسیله ماشین چاپ چرخشی است.
تاریخچه کاغذ دیواری
تاریخچه کاغذ دیواری در واقع از چین باستان آغاز می شود. برای این ادعا می توان ۲ دلیل را مطرح نمود:
۱- چینی ها مخترع کاغذ بودند.
۲- چینی ها کاغذ برنج را ۲۰۰ سال پیش از میلاد بر دیوارهای خود می چسباندند.
نمایشگاه هنر ایران: گفته می شود که در قرن ۸ میلادی یک زندانی چینی راز کاغذ را بر عرب ها فاش نمود که در نتیجه آنها نیز دانش کاغذ سازی را به اروپا منتقل نمودند. پس از آن بسیاری از اروپائیان متمول به هنرمندان سفارش کاغذهای نقاشی شده در ابعاد وسیع را جهت نصب بر دیوارهای منازل خود می دادند، اما کاغذ دیواری واقعی با پیدایش صنعت چاپ متولد شد. در دوران رونسانس، کاغذ دیواری که با استفاده از تکنیک چاپ کلیشه چوبی تولید می شد، در میان اشراف اروپا محبوبیت یافت. از زمان قرون وسطی، طبقه تراز اول جامعه عادت به نصب فرشینه های تزئینی بر دیوارهای منازل خود داشتند. این فرشینه های تزئینی هم به اتاق رنگ می داد و هم به عنوان لایه ای عایق میان دیوار سنگی و فضای داخلی عمل می کرد و در نتیجه گرمای درون اتاق را حفظ می نمود.
با این همه این فرشینه ها بسیار گرانقیمت بودند. از اینرو تنها افراد فوق العاده ثروتمند توانایی تهیه آن ها را داشتند. طبقه نیمه مرفه که یا به دلیل قیمت گزاف و یا جنگ هایی که تجارت بین المللی را متوقف می کرد توان خرید این فرشینه ها را نداشتند، برای روح دادن به اتاقهایشان به کاغذ دیواری روی آوردند. کاغذ دیواری های اولیه طرح هایی مشابه تصاویر فرشینه ها داشتند و گاهی اوقات ورقۀ بزرگ کاغذی همانند فرشینه ها به صورت آزاد بر روی دیوار نصب می شد و گاهی نیز همچون سیستم امروزی آنرا بر دیوار می چسباندند. معمولا تصاویر چاپی به جای آنکه قاب شده و بر دیوار نصب شوند، بر دیوار چسبانده می شدند و احتمالا ابعاد بسیار بزرگ این تصاویر چاپی که چند ورقه ای نیز بودند صرفا به منظور چسبانده شدن بر دیوار تولید می شدند.
برخی از هنرمندان سرشناس چنین آثاری خلق می کردند. از جمله “آلبرشت دورر” که هم در زمینه چاپ تصاویر بزرگ و هم چاپهای تزئینی جهت آویختن بر دیوار فعالیت می کرد. بزرگترین تصویر چاپی “طاق نصرت” بود که به سفارش مکسیمیلیان اول امپراطور روم مقدس در سال ۱۵۱۵ چاپ و تکمیل شد. این کاغذ دیواری ابعاد عظیم ۳٫۵۷ در ۲٫۹۵ متر را داشت و از ۱۹۲ ورق کاغذ تشکیل شده بود و در چاپ دوره اول آن ۷۰۰ کپی از آن تولید شد تا پس از رنگ آمیزی دستی، در قصرها و به خصوص سالنهای اجتماعات شهری آویخته شود. نمونه های اندکی از الگوهای تکرار شوندۀ کاغذ دیواری های اولیه به جا مانده است، اما تعداد زیادی از کلیشه های اصلی که نمایانگر الگوهای تزئینی آن زمان می باشند هنوز هم در دسترس است.
نمایشگاه هنر ایران: انگلستان از کشورهای پیشرو در صنعت کاغذ دیواری محسوب می شود. قدیمی ترین نمونۀ به جا مانده از کاغذ دیواری در انگلستان که در لندن به چاپ رسیده بوده به سال ۱۵۰۹ برمی گردد.
استفاده از کاغذ دیواری بعد از دوران تکفیر هنری هشتم از سوی کلیسای کاتولیک بسیار رایج شد، زیرا این امر موجب قطع روابط سایر کشورها با انگلستان و در نتیجه جلوگیری از صدور فرشینه به آن کشور شد. از آنجا که انگلستان خود در تولید فرشینه مهارتی نداشت، اشراف و نجیب زادگان به کاغذ دیواری روی آوردند.
در دوران حکومت الیور کرامول تولید کاغذ دیواری از سوی دولت مذهبی عملی بیهوده به شمار آمد و متوقف شد اما با بازگشت چارلز دوم دوباره متمولین متقاضی کاغذ دیواری شدند. حکومت کرامول، فرهنگی کسالت بار را بر مردم تحمیل کرده بود، از اینرو پس از مرگش مردم به خرید وسایل خانگی رفاهی که در دوران وی ممنوع شده بود روی آوردند. در اواسط قرن هجده (۱۸) بریتانیا به اولین تولید کننده و صادر کننده کاغذ دیواری در اروپا تبدیل شده بود. در اوائل قرن نوزدهم با توسعه چاپ توسط نیروی بخار، تولیدکنندگان کاغذ دیواری در انگلستان موفق به تولید انبوه آن شدند که این امر به کاهش قیمت و در نتیجه قابل خرید شدن آن توسط طبقه متوسط انجامید.
در آن زمان کاغذ دیواری به عنوان وسیله ای ارزان و موثر جهت روح بخشیدن به اتاقهای تاریک و تنگ طبقه کارگر از محبوبیت ویژه ای برخوردار شد. با شروع قرن بیستم کاغذ دیواری یکی از رایج ترین اقلام مورد استفاده در منازل دنیای غرب گردید.
کاغذ دیواری در ایران
ورود این محصول به ایران به دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار بازمی گردد. وی که علاقه ای خاص به شیوه های معماری و هنر مغرب زمین داشت، در زمان نوسازی کاخ گلستان با پوشاندن دیوارهای آن کاخ توسط کاغذ دیواری های وارداتی از زمره نخستین افرادی شد که باب ورود این محصول به ایران را گشودند.
نمایشگاه هنر ایران: اولین کارخانه تولید کاغذ دیواری های کاغذی ، در ایران در دهه 1350 افتتاح شد. این کاغذ دیواری ها با تنوع خود و سرعت نظر مردم را به خود جلب کردند. اما به علت عدم قابلیت شستشو نتوانستند در عرصه دکوراسیون داخلی، به جایگاه متعالی خود برسند. پس از آن با توسعه صنایع پلیمری، نسل های کاغذ دیواری های چرمی بوجود آمد که عیوب کاغذ دیواری های معمولی را از میان برد و با قابلیت شستشو، دوام بالا و ثبات رنگ خود، توانست نظر همگان را به خود جلب کند. کارخانه کاغذ دیواری پلاسکا، اولین تولید کننده کاغذ دیواری چرمی در ایران است که در سال 1373 شروع به تولید نمود. امروزه کاغذ دیواری های چرمی، برخلاف نقاشی های دیواری و فرشینه های دست باف قدیم، کاغذ دیواری های چرمی فراورده ای ارزان و قابل دسترس برای همگان می باشد. وسیله ای کم هزینه و کم دردسر برای تغییر فضای داخلی اتاق ها و ایجاد جلوه ای نوین در آنها.