نمایشگاه هنر ایران: فرهنگ و هنر ایرانی یکی از غنیترین و متنوعترین مجموعههای میراث فرهنگی جهان است و در این مطلب سعی داریم به جایگاه هنر در فرهنگ ایران بپردازیم و در انتها تحلیلی بر وضعیت کنونی هنر داشته باشیم.
در ابتدا باید گفت که فرهنگ غنی ایرانی که هنرهای بسیاری را شامل میشود، نشانهای از جایگاه استوار هنر در کشور است.
ایران از غنیترین و برجسته ترین میراثهای هنری در تاریخ دنیا را دارد و در بسیاری از زمینهها از جمله هنرهای تجسمی، معماری، نقاشی، بافندگی، سفالگری، خوشنویسی، فلزکاری و مجسمهسازی همواره سرآمد بوده است.
در دورههای مختلف تاریخ، شاهد تاثیرگذاری هنر ایران بر تمدنهای همجوار هستیم؛ بهطوری که امروزه هنر ایرانی به عنوان بخشی از سبکهای گستردهتر هنر اسلامی ایرانی شناخته میشود.
در این مقاله کوتاه سعی داریم تا ضمن اشاره به هنر ایرانی، جایگاه هنر در فرهنگ ایران را بررسی کنیم.
همراه ما باشید تا علاوه بر این، به جایگاه کنونی هنر در کشورمان نیز بپردازیم و نحوه برخورد حکومت با آن را ارزیابی کنیم.
جایگاه هنر ایران:
نمایشگاه هنر ایران: ایران یکی از غنیترین میراثهای هنری در جهان را دارد و خانهای از سنتها و مهارتهای هنری از جمله نقاشی، سفالگری، خوشنویسی، معماری، بافندگی، فلزکاری و مجسمهسازی است.
هنر ایرانی، منحصربهفردترین و قدیمیترین تکنیکها را در هر رشته هنری شامل میشود که آن را به یکی از پرطرفدارترین کشورهای هنری تبدیل میکند.
همه هنرها و شاخههای آن، ایران را به سرزمینی غنی و سرزنده با جالبترین سنت و فرهنگ تبدیل کرده است.
نه تنها هنر سنتی، بلکه هنر مدرن ایران نیز در حال اعتلای و بسترسازی برای خود است که به همان اندازه ستودنی است. هنر ایرانی در طول تاریخ با تغییر سلسلهها تحول یافته و تغییر چهره داده است.
سبک ظریف مهارتهای هنری، نقاشیهای مینیاتوری، سرامیکها، مجسمههای ایرانی، هنر کتاب و کارهای فلزی به دلیل جزئیات پیچیده و تکنیکهای خلاقانهای که برای خلق آثار هنری استفاده میشود، تقاضای زیادی در سراسر جهان دارند.
هنر ایرانی با قدیمیترین و بدیعترین تکنیکهای خود که توجه زیادی را در دنیا به خود جلب کرده است، به عنوان نقطهای برای حفظ جایگاه هنر در ایران در نظر گرفته میشود.
تاریخچه کوتاه از هنر در ایران
نمایشگاه هنر ایران: برای درک ویژگیهای هنر ایرانی و جایگاه هنر در ایران، ابتدا باید تاریخ آن را بشناسید.
هنر و معماری ایرانی در عصر حاضر با ملت ایران پیوند خورده است و معمولا از زمان امپراتوری هخامنشی (حدود 550 تا 330 پیش از میلاد) شناخته میشود، اما تاریخچه طولانیتری دارد که ریشه آن به قبل از ورود ایرانیان به فلات ایران در هزاره سوم پیش از میلاد بازمیگردد. اما روشن است که هنر ایرانی از دوران ماقبل تاریخ به بعد هویتی متمایز داشته است.
قبل از عصر هخامنشی، فرهنگ ایرانی در مراحل شکلگیری رشد خود بود و آثار هنری ایرانی اولیه شامل سرامیکهای پیچیده و اشیای کوچک برنزی بودند.
هنر در ایران در دوره هخامنشی، عمدتا متاثر از هنر و معماری یونانی و مصری بود که به بهترین وجه توسط مجموعهای از مجموعههای کاخ تاریخی ساخته شده در تخت جمشید، پایتخت امپراتوری هخامنشی به تصویر کشیده شد.
بررسی زمانی آغاز هنر مدرن در ایران را میتوان به کمال الملک، آخرین نقاش درباری شاهان قاجار جستوجو کرد.
در نیمه دوم قرن نوزدهم، زمانی که ایرانیان به تدریج با شگفتیهای فناوری جدید آشنا میشدند و عکاسی تازگی داشت، کمالالملک از سبک نقاشی کلیشهای رسمی زمان خود جدا شد و به جای آن سبکی ناتورالیستی را در پیش گرفت که در ارائه جزئیات دقیق با لنز عکاسی رقابت میکرد.
بهطور خلاصه سیر تاریخی هنر و جایگاه هنر در ایران نشاندهنده قدمت و تنوع آثار هنری است که سیر تکاملی آن تحت تاثیر تمدنها و سنتهای فرهنگی مختلف قرار گرفته است.
در واقع میتوان گفت که ویژگی اصلی هنر و معماری ایرانی، التقاطی بودن آن است که تاثیراتی از کشورها و فرهنگهای مختلف، بهویژه اسلام دارد.
هر یک از حوادث در طول تاریخ، از جمله جنگها، سبب تلفیق و تزریق فرهنگ کشورهای دیگر به هنر ایرانی شد.
به عنوان مثال، در پی جنگ جهانی دوم، بسیاری از جوانان ایرانی برای ادامه تحصیل در خارج از کشور به اروپا و آمریکا سفر کردند و برخی از آنها به تحصیل در رشته هنر پرداختند و مدرنیسم واقعی با بازگشت تعدادی از هنرمندان ایرانی تحصیل کرده خارج از کشور به ویژه از فرانسه و ایتالیا وارد صحنه شد.
حتی جنگ ایران و عراق نیز سیستم کاملا جدیدی از تولید تصویر مسئولیت فرهنگ بصری محلی را به دنبال داشت؛ برنامه درسی متفاوتی بر دانشگاههای هنر تحمیل شد و سیستم متفاوتی از حمایت هنری حاکم شد و درک جدیدی از هنر را دیکته کرد.
جایگاه هنر در ایران از گذشته تا به امروز
نمایشگاه هنر ایران: در گذشته سازمانی وجود داشت که به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تبدیل شد و مسئولیت حفاظت از هنرهای باستانی ایران را بر عهده گرفت.
در عین حال، همکاری با شورای بینالمللی بناها و محوطهها و گروههای هنری در هر دانشگاه و موسسه آموزش عالی برای حفاظت و حفظ میراث هنری نیز در حفظ جایگاه هنر در ایران نقشی مهم ایفا کرده است.
برگزاری دورههای آموزشی و تشکیل تعاونیهای هنری از دیگر راههای حفاظت از هنر در ایران و انتقال آن از نسلی به نسل دیگر است.
امروزه نسبت به گذشته تکنولوژی بسیار پیشرفتهای برای حفاظت و نگهداری از آثار هنری باستانی داریم که نیاز به فضایی خاص و مراقبت ویژه از نظر رطوبت، دما و نور دارند.
ما اکنون دانش، فناوری و منابع مورد نیاز برای حفظ میراث گرانبهای خود را داریم. ارزش تجاری هنر مبتنی بر نیت جمعی است.
هیچ ارزش ذاتی و عینی وجود ندارد، بلکه شرط و نظر انسانی ارزش تجاری را ایجاد و حفظ میکند. بسیاری از افرادی که درکی از هنر و جایگاه آن ندارند، معتقدند هنر هیچ کارکرد ضروریای ندارد.
نه سودمند است و نه به نظر میرسد با هیچ فعالیت اساسی مرتبط باشد.
این دسته از افراد بدون آن که سر رشتهای از هنر داشته باشند، هیچ درکی از ارزش و اعتبار هنر ندارند. آنها بدون انجام هر گونه فعالیت هنری، از جایگاه هنر در ایران و سایر کشوها بیخبر هستند.
برخی دیگر بر این باورند که هنرمندان فداکارانه وقف هنر هستند و قیمت نشاندهنده کیفیت نیست.
امروزه بسیاری از هنرمندان آثار هنری بینظیری خلق میکنند اما آنها را با علاقهمندان هنر به اشتراک نمیگذارند.
آنها با وجود شمّ هنری فوقالعاده خود، تحت تاثیر عقاید پوچ سایرین قرار گرفته و هنر خود را عرضه نمیکنند.
چرا که میپندارند هنر، بیارزش و هیچ است و جایگاهی در میان مردم ندارد. این در حالی است که اکثر ما هیچ معیاری برای قضاوت در مورد ارزش هنر نداریم.
چرا نمایشگاه هنر ایران
نمایشگاه هنر ایران: عرصه اینترنت یا همان وب جهان گستر بازار هنر را جهانی کرده است.
آیا هنوز در اندیشه نمایشگاه های حضوری با صرف وقت و هزینه زیاد هستید؟ این نمایشگاه هنر ایران است که با فضایی مبتنی بر وب، آمادگی دارد تا هنر ایرانیان را به جهان معرفی کند.
تعداد وبسایتهایی که آثار هنری آنلاین را برای فروش عرضه میکنند طی چند سال گذشته بهطور قابل توجهی افزایش یافته است اما تقریبا هیچ کدام ماننده این نمایشگاه به ارائه خدمات رایگان در حوزه مسئولیت های اجتماعی نمی پردازند.
خوشبختانه وجود رسانههای جمعی سبب شده است تا افراد به ویژه علاقهمندان به هنر، آسانتر به آثار هنری هنرمندان دسترسی داشته باشند. وجود رسانهها همچنین این امکان را برای هنرمندان فراهم کرده است تا بتوانند آثار هنری بینظیر خود را ارائه کنند، فعالیتهای بازاریابی مفیدی انجام دهند.
چرا که اغلب عدم استقبال از هنر به دلیل عدم فعالیت این هنرمندان عزیز است.
استقبال افراد از رسانههای اجتماعی به ویژه اینستاگرام، فرصت خوبی را برای استقبال از آثار هنری فراهم میکند که خود نقش مهمی در حفظ جایگاه هنر در ایران ایفا میکند که نمایشگاه هنر ایران یک ارتباط دوسویه را میان شبکه اینستاگرام و این سامانه برقرار نموده است.
علاوه بر این، خوشبختانه در کشور ما هنرمندان بسیاری هستند که به واسطه قدرت شبکههای مجازی به سبک زندگی مورد نظر خود دست یافتهاند و این به دلیل مقبولیت هنرمندان نزد مرد و هنر دوستان است.
دستاوردهای شما به عنوان یک هنرمند چیزی است که موفقیتتان را تعیین میکند، مهم نیست چگونه و کجا اتفاق بیفتد اما یک شروع خوب با این سامانه می تواند تحولی در بازار شما به وجود آورد.
وضعیت کنونی هنر در ایران
نمایشگاه هنر ایران: در تعریف هنر آمده که زبان مشترک همه آدمیان است، شما با هنر می توانید بدون ترجمه احساس خود را به هر فرهنگ و مللی منتقل کنید.
در حال حاضر ایران جزیره ای بزرگ در آبی بیکران دنیا علاوه بر محدودیت های اقتصادی و ارتباطی به تبع آن هنر را نیز تحت تاثیر قرار داده است و برخورد حکومت نیز نسبت به هنر بیشتر جنبه دینی و اسلامی دارد که متاسفانه ابعاد دیگر هنر ایران را به حاشیه برده است.
موضوع دیگر تکه تکه شدن ایران در صده های گذشته است که افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان و حتی بخش هایی از ترکیه و کشورهای خلیج فارس نیز هنر ایران را در غفلت و خواب سنگین مسئولان مصادره و به نام خود کرده اند.
امیدواریم این مقاله و مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
تمنا داریم تا نظرات و دیدگاه های ارزشمند خود را در ادامه با ما در میان بگذارید.
سلامت و برقرار باشید.