هنر مجسمه سازی، سبک ها و تکنیک ها
مجسمه‌سازی هنری (Art Sculpture) به عنوان یکی از اصیل‌ترین و تأثیرگذارترین شاخه‌های هنرهای تجسمی، توانسته است در طول تاریخ تمدن‌های مختلف جایگاه ویژه‌ای کسب کند.
این هنر سه‌بعدی که از مواد مختلفی مانند سنگ، فلز، چوب و اخیراً مواد مدرن مانند رزین و پلیمرها استفاده می‌کند، قابلیت بیان مفاهیم عمیق فرهنگی، اجتماعی و فلسفی را دارد.
در ایران، مجسمه‌سازی با پیشینه‌ای غنی از دوران باستان تا معاصر، تحولات چشمگیری را تجربه کرده و هنرمندان بزرگی در این عرصه فعالیت داشته‌اند.
آثار هنری حجمی نه تنها در گالری‌ها و موزه‌ها، بلکه در فضاهای عمومی شهری نیز حضوری پررنگ دارند و با مخاطبان خود تعامل مستقیم برقرار می‌کنند.
امروزه مجسمه‌سازی هنری با تلفیق تکنیک‌های سنتی و فناوری‌های نوین مانند چاپ سه‌بعدی و دیجیتال اسکالپتینگ، به عرصه‌ای پیشرو در هنر معاصر تبدیل شده است.
این هنر با قابلیت‌های بی‌نظیرش در ایجاد تجربه‌های حسی و فضایی، تأثیر عمیقی بر مخاطب می‌گذارد و می‌تواند مفاهیم انتزاعی را به شکلی ملموس ارائه دهد.
مجسمه‌های عمومی شهری به بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت بصری شهرهای مدرن تبدیل شده‌اند و در شکل‌دهی به فضای فرهنگی جامعه نقش مهمی ایفا می‌کنند.
هنرمندان معاصر ایرانی با ترکیب عناصر سنتی و مفاهیم مدرن، آثاری خلق می‌کنند که هم اصالت فرهنگی دارند و هم با زبان جهانی هنر گفتگو می‌کنند.
چرا باید این مطلب را مطالعه کنیم؟
این مقاله مرجع کاملی برای شناخت هنر مجسمه‌سازی، تاریخچه و تحولات آن در ایران و جهان است.
با مطالعه این مطلب با تکنیک‌ها، مواد مصرفی و سبک‌های مختلف این هنر آشنا خواهید شد.
اگر به هنرهای تجسمی یا طراحی حجمی علاقه دارید، این مطلب منبع ارزشمندی برای الهام‌گیری و یادگیری است.
همچنین نشان می‌دهد چگونه می‌توان از این هنر در فضاهای عمومی و معماری معاصر استفاده کرد.
مقدمه ای بر هنر مجسمه سازی
نمایشگاه هنر ایران: مجسمه سازی از هنرهای تجسمی است که به شکل بخشیدن اشیا به‌وسیله متریال های گوناگون می‌پردازد. در حقیقت هنر پیکره سازی یا تندیسگری فرایندی است که به آفریدن یک پیکر سه بعدی می‌انجامد.
براستی مجسمه سازی و خصوصیات اساسی و تفاوت آن با دیگر هنرها چیست؟
در جواب می‌توان گفت که تندیس اثری است که با شکل دادن به مواد و متریال های قابل لمس ساخته و سه بعدی بودن آن باعث تمایز آن از هنرهای دیگر شده است.
تندیس ، مجسمه یا حاصل آنچه که از هنرمند مجسمه ساز بوجود می آید در واقع ساخته دست انسان و به نوعی احساسات و افکار هنرمند را به مخاطب منتقل می کند.
از مجسمه سازی بیشتر بدانیم!
نمایشگاه هنر ایران: هر مجسمه از متریال های مختلف تشکیل شده و دارای سه بعد واقعی بوده که می‌توان آن را لمس کرد و از بافت آن اطلاع یافت.
تندیس یا مجسمه همانند تمامی اشیا از زوایای مختلف قابل دیدن است. این بدان معنی است که هنر مجسمه سازی با حجم سروکار دارد.
هنرمند مجسمه ساز باید هنگام طراحی و کار، تمام ابعاد و سطوح را در نظر داشته و آن را قبل از شروع به کار در ذهن خود به طور کامل مجسم کند.
متریال ها و سایه‌روشن‌های قابل لمس در تندیس گری نیز اهمیت زیادی دارند. به گونه‌ای که اولین حس هر بیننده‌ای، لمس کردن آن است. بافت‌های روی حجم یا مجسمه از سطوح زبر و ناهموار گرفته تا سطوح صاف و صیقلی، بسیار متنوع است.
این امر نشان دهند تنوع مواد مختلف و قابلیت هریک از آنهاست. بنابراین انتخاب ماده مناسب، پایه و مبانی مجسمه سازی به شمار می‌رود که هنرمند با توجه به موضوع، فضا و مکان به آن می‌پردازد. مجسمه ساز همواره باید از ماده‌ای که کارکرد متناسبی با طرح پیکرشناسی دارد، استفاده کند.
متریال هایی نظیر سنگ، چوب، شیشه، فلز و نظایر آن دارای بافت‌ها و قابلیت‌های مخصوص‌اند و هنرمند برای مثال، هنگام استفاده از شیشه، باید شفافیت آن را در نظر داشته باشد.
انواع روش‌های ساخت در مجسمه سازی
روش ساخت مجمسه افزایشی (شکل‌دهی): در این روش هنرمند با اضافه کردن تدریجی موادی چون گل، گچ، موم و مواد مشابه و با شکل دادن به آن، به فرم و حجم مورد نظر دست می‌یابد.
روش ساخت مجمسه کاهشی (کنده‌کاری و حجاری): در این روش مجسمه‌ساز ابتدا توده سنگ یا چوب یا ماده دیگر را آماده کرده و بعد از طراحی شکل مورد نظر روی توده خام، شروع به تراشیدن و کاستن زواید بطور همزمان از جهات مختلف می‌کند تا به شکل نهایی و مطلوب برسد.
روش ساخت مجسمه جفت کاری (چسباندن): هنرمند با کنارهم قرار دادن اجزا و قطعات مختلف و انتخابی خود، فرم و حجم مورد نظر را کامل می‌سازد. مانند کلاژ یا جفت و جورکاری فلزات و اشیای مختلف و ترکیب آنها با یکدیگر.
مواد مورد استفاده در مجسمه‌سازی
در گذشته مواد مورد نیاز برای ساخت مجسمه ها با توجه به شرایط جغرافیایی منطقه و امکانات بهره‌برداری آن مواد از منابع طبیعی بدست می آمد. برای مثال در زمان‌های خیلی دور که انسان تنها به خاک دسترسی داشت مجسمه سازی با گل مرسوم بود و یا پیکرتراشی با چوب در مناطق جنگلی بسیار رواج داشت.
در دوره‌های بعد که انسان‌ها با شیوه‌های استخراج سنگ از کوه و انتقال آن به محل زندگی خود آشنا شدند، هنرمندان به مجسمه سازی با سنگ نیز روی آوردند.
اما امروزه با توجه به پیشرفت امکانات و یافتن روش‌های گوناگون کار با مواد و مصالح مختلف، آزادی عمل بیشتری در استفاده از متریال برای مجسمه سازان بوجود آمد مانند ساخت مجسمه با:
استیل، برنز، فلز، بتن، سنگ، گچ، گِل (سفالگری)، شیشه، پلاستر، پلاستیک، فایبرگلس، پلکسی‌گلس، نئون، رزین، چوب، کاغذ، پاپیه‌ماشه، صوت، رباط، چرم، پارچه، تاکسی‌درمی و ترکیب مواد مختلف.
بنابراین می‌توان گفت که مجسمه سازی هنر شکل دادن بصورت سه بعدی است که طی آن هنرمند با روش‌های مختلف چون کنده‌کاری یا چسباندن مواد و مصالح به یکدیگر، ایده و پیام خود را منتقل می‌کند.
مطلبی که مطالعه کردید تلاش داشت تا شرایط و ویژگی های عکس آثار برای ثبت در «نمایشگاه هنر ایران» را به شما ارائه دهد، در صورتیکه محتوای این صفحه را کافی نمی دانید یا سوالی دارید از طریق دیدگاه با ما در میان بگذارید.
کلمات کلیدی:
مجسمه‌سازی هنری، هنرهای تجسمی، هنر حجمی، مجسمه‌سازی معاصر، تکنیک‌های مجسمه‌سازی، هنر عمومی، مجسمه‌های شهری، هنر سه‌بعدی، چاپ سه‌بعدی هنری، دیجیتال اسکالپتینگ، هنر ایرانی، مواد مجسمه‌سازی
