نمایشگاه هنر ایران: تاریخچه طراحی لباس از ابتدا تا کنون
نمایشگاه هنر ایران: در ابتدا پوشاک اصلی بلیاد بود، تونیکی آستین بلند که نوع زنانه آن تا روی پا و مردانه ی آن تا بالای زانو می رسید. روی آن پوشش دیگری می آمد به نام پالیوم به شکل ردا که از روی شانه ها به جلو آمده با قلاب یا سنجاق سینه بزرگ بسته می شد. (همان، ص 66)
پوشش سر زنان در قرون میانه پارچه ای بود به شکل مستطیل یا نیم دایره که روی سر می انداختند و تا شانه ها و یا پایین تر از آن را می پوشاند. این، در واقع نوعی پالای رمی بود به نام (کورشف) یا ویمپل اغلب زنان ثروتمند تاج خود را روی ویمپل، بر سر می گذاشتند. (همان، ص 68)
کلاه های به شکل عمامه، برگرفته از دوران بیزانس، مورد استفاده خانمها ونیزی بود. (همان، ص 69)
تأثیر رنسانس بر لباس مردان بیش از زنان بود. در اوایل دوران، پوشاک زنان بیشتر تحت تأثیر اندیشه های مذهبی یا سنتی بود. به دلیل گسترش صنعت چاپ در نیمه سده پانزدهم، مدارک معتبری به دست آمده که می تواند راهنمای شناخت دقیق پوشاک آن دوران باشد (همان، ص 99)
مردان از جوراب شلواری تنگ و چسبان، که از کمر تا پنجه ی پا را در خود می گرفت. استفاده می کردند. (همان، ص 100)
نمایشگاه هنر ایران: در اوایل این دوران مردان و زنان انگلیسی همچنان سه لباس اصلی، استولا، یا لباس زیر، بلیاد یا لباس رو، و پالا یا شنل، که همگی همان پوشاک اصلی یونانی – رومی بود، می پوشیدند. (همان، ص 91)
مردان باشلق ساده ای بر سر می گذاشتند، در حالی که زنان موی خود را زیر روسری، یا هدریل از جنس پارچه کتان پنهان می ساختند. این روسری ، دایره، مربع یا مستطیل بوده و مانند روسری چانه پوش ایرانیان و رمیها، ضمن پوشاندن سر، به دور گردن پیچیده می شد. تاج را، در صورت استفاده، روی این روسری قرار می دادند.
در حدود سال 1200، زنان موی خود را در بالای سر جمع می کردند. آنها از چانه بند و ویمپل که هر دو از کتان لطیف تهیه شده بود، استفاده می کردند. (همان ص 87)
در زمان شکسپیر زن حق نداشت که روی صحنه بیاید، نقش زنان را پسران بازی می کردند و گاهی تماشاگر عهد الیزابت پسری را در صحنه می دید که در نقش زنی بازی می کند که با جامه پسر یا مردی در آمده است. (ویل دورانت، تاریخ تمدن – ج 7، ص 95)
جامه های بلند زنان، که از پارچه های لطیف ساخته شده دارای طرح پیچیده ای بودند، ساق پاها را می پوشاندند، پوشیدن جورابهای ابریشمی به وسیله ملکه (الیزابت) مرسوم شد و زنها دامنها را روی زمین می کشیدند. (ویل دورانت، تاریخ تمدن؛ ج 7- آغاز عصر خرد – ص 67) زنان تا سال 1550 پوشش عجیبی برای سرشان به کار می بردند، که مانند شیروانی شیب دار بود و تمام مو را می پوشاند، گیبل هود، یا کنل و یا پدی منتال نام داشت. شنلهای زنانه بلندی که جلو آن باز بود، و نیز رداهای بزرگ و گشاد با آستینهای پف دار، عرضه گردید. (همان، 157)
چنانچه گویندماسک مخمل سیاه ویژه ی زنانی بود که دارای مرتبه ی اجتماعی برتری بودند و به هنگام پیاده روی یا سواری به کار می رفت. (همان، 174)
دامنها بلند و پف دار بودند. آستینها تا آرنج، و یا مچ دست بود. (همان، 192)
در این دوران نوعی لباس سوارکاری عرضه گردید که شامل یک کت بلند که سراسر جلو آن دکمه داشت، دامنی گشاد و بلند یک نیم تنه یا دابلت که زیر کت پوشیده می شد. (همان، ص 231)
نجبا ، قرن 16 و 17
نمایشگاه هنر ایران: زنان انگلیسی محافظه کار برای اینکه اندامشان از زیر پیراهن نمایان نشود، چندین زیر دامنی از پارچه کتان و ململ با حاشیه های توردوزی می پوشیدند. روی پیراهنهای یقه باز خود، یقه ای متشکل از چندین ردیف تور چین دار یا بتسی یادگار ملکه الیزابت می پوشیدند. (همان، ص 309)
قد دامن ویژه ی روز یا شب تا مچ پا و یا اندکی بالاتر از زمین بود از سال 1796 تقاضا برای پارچه ی فلانل انگلیسی، به منظور تهیه شال و روسری روبه ازدیاد گذاشت.
ویژگی پوشاک این دوره، وجود بالاپوشی گشاد یا ردینگوت از پارچه ی ضخیم بود و اختصاص لباسهای متفاوت برای موفقیتهای متفاوت بود.
هنگام بازی گلف، بلوز کوتاه، دامن و شنل گلف، و یا کت نور فولک می پوشیدند. (همان، ص 372)
.
