نمایشگاه هنر ایران: نحوه آفرینش یک تابلو نگارگری ایرانی
هنر نگارگری (art negargary) هنری ظریف تزیینی و بسیار زیبا که که با این همه سال پیشینه قوی هنوز دارای طرفداران و علاقمندان به خود می باشد. هنر نگارگری هنر به تصویر کشیدن اجسام، اشیا، انسان ها و غیره می باشد. نگارگری همخوانی قوی با سایر هنرهای تزیینی و تشعیر را دارد..
در واقع این هنر سنتی گستردگی خاصی از نظر نقاشی با ترکیب بندی های زیاد و رنگ آمیزی های فوق العاده دارد. بیشتر از نگارگری در کتابت ها یا نسخ قدیمی به وفور دیده ایم. هنر نگارگری آمیخته با حس و عاطفه ی مردم ایران زمین می باشد و ریشه در تاریخ کهن ایران زمین دارد.
هنر نگارگری چیست
نگارگری نوعی نقاشی هنرمندانه و دقیق و استفاده از ترکیبات رنگی در جایگاه مناسب بر اساس شکل و فضای مورد نظر میباشد. در نگارگری خطوط و نقوش بسیار اهمیت دارد. خطوط موازی، منحنی بسیار قابل مشاهده می باشد. نگارگر در زمان نقاشی با الهام گرفتن از طبیعت ضمن بازگو کردن فضا در نقاشی خود حس و عاطفه و تاثیرات ذهنی خود را در نقاشی آمیخته خواهد کرد.
نگارگری ایرانی
هنر نگارگری ایرانی از شاخصه ها و ویژگی های بالایی برخوردار است. از جمله ویژگی های این هنر ایرانی می توان به حکمت و رعایت اصول چهارگانه اخلاق فاضله و شریعت اشاره کرد.
همچنین با انتخاب موضوعات حماسی برگرفته از توصیف اعمال پهلوانی و افتخارات و بزرگی های قو می و فردی در نقاشی ها مورد پردازش قرار می گرفت. در هنر نگارگری ایرانی معمولاً به ادبیات غنایی و داستانهای قناعی به شدت پرداخته میشود. معمولا این داستان ها شامل نقاشی های عاشقانه از اشعار نظامی گنجوی و یا شاعران به نام ایران زمین در قرن های پیش می باشد.
یکی دیگر از شاخص های نگارگری ایرانی نمادگرایی می باشد. نمادگرایی در واقع یکی از مکاتب ادبی و هنری می باشد. که خواننده با دیدن این نقوش به میزان ادراک و وضع روحی خاصی خواهد رسید و بر اساس فهم هر شخص ممکن است این نقاشی ها معنی های خاصی را در بر داشته باشد و در واقع بین نمادگرایی نوعی سمبولیسم در نقاشی گفته میشود.
نمایشگاه هنر ایران: چراکه چیزی که به وفور در نگارگری مشاهده میشود نقوش ایرانی تمثیلی میباشد که ریشه در پیدایش نقوش هندسی در آثار دوره های مختلف می باشد تا مورد استفاده قرار می گیرد. یا حتی در توصیف قرآن کریم یا بازتابی از معماری های فضا و مکان های مختلف می توان از این طرح ها استفاده نمود. فضاسازی معنوی مبحث مهم بعدی در نگارگری ایرانی می باشد که جایگاه آنان را این روزها در تربیت اسلامی بسیار خالی می‌بینیم. اما در نقاشی ها با اجرای طرح و پیوند استفاده از از نقوش طراحی می تواند بسیار تاثیرگذار باشد . و تربیت اسلامی و تایید اسلام را در بر داشته باشد. در واقع در برخی از نقوش هنر نگارگری تربیت اسلامی، دین محوری و دین مداری به تصویر کشیده می شود.
شاخصه بعدی هنر نگارگری ایرانی تصویرگری پیکره انسان از سمت روبرو و حیوانات از نیمرخ می باشد. چرا که بر گرفته از اصول و قواعد مشخص میباشد که در نقاشی ها از آن استفاده می شود. که اساتید نگارگری باید به این ساختار مسلط و مقید باشند.
مشخصات نقاشی ایرانی
-به کار بردن روشهای قلم گیری اصلاح شده
-به‌جای استفاده از سایه روشن به کار بردن فضای نورانی در نقاشی ها بدون این که از هرگونه زاویه خاصی در نقاشی استفاده شود
-استفاده از رنگ های درخشان و تخت در نقاشی ها
-به کار بردن ساعت و عدم استفاده از پرسپکتیو و نمایش عمق
-نمایش اجزا و اجسام با بهترین زاویه
تلفیق طراحی و نگارگری
از آن جایی که هنر طراحی نیز مانند هنر نگارگری مختص هنرمندانه ایرانی و خوشنویسان خوش ذوق از دور دست بوده است استفاده از هنر طراحی در این هنر نقش قابل توجهی دارد. رسم خطوط منحنی ،دوری و نزدیکی عدم رعایت حجم اشیا ،همه از مشخصات هنر نگارگری می باشد. برای ایجاد سایه روشن و یا دادن حجم در تصاویر نگارگری هنرمندان با پیچاندن قلم و یا قلم گیری خطوط داخل نقاشی را ضخیم تر می کنند. در واقع قلم گیری و خط دو بخش مهم نقاش ایرانی می باشد..
کاربرد خطوط در هنر نگارگری
شیوه های اجرا در نگارگری از اهمیت بالایی برخوردارند. استفاده از خطوط طرح ها رنگ ها و ابزارهای مختلف در واقع زیربنایی هنر نگارگری را تشکیل می دهند. مخصوصا خط ها که هرکدام در قلم گیری نقاشی ایرانی دارای انواع مختلفی می باشند. برای استفاده از خطوط در نگارگری باید در ابتدا به تفکیک فضا ها و اشکال پرداخت. در گام دوم باید سایه روشن و حجم ها را جایگزین کرد. سپس برای تفکیک شکل ها و فضاها از خطوط کند و تند در زمینه استفاده نمود. برای معدوئ خطوط اصلی و سایه دار را باید ضخیم تر و پررنگ تر استفاده کرد .از خطوط فرعی و نازک برای نقوش جایگاه کمتری دارند می توان استفاده نمود. اما انواع خط در نگارگری شامل خطوط یکنواخت، خطوط کند، خطوط تند و خطوط ترکیبی و داغک ها به کارگیری هنرمندان و ماهرانه‌ای خطوط در کنار یکدیگر می تواند هنر نمایی شاخصی از هنر نقاشی ایرانی و نگارگری را آشکار کند. چراکه این حجم از تنوع در خطوط مستلزم داشتن ابزار مناسب و مهارت لازم است.
ابزار های نگارگری
مداد، قلمو، مرکب، کاغذ
کاربرد قلم گیری در نگارگری
نمایشگاه هنر ایران: مشخصه اصلی نگارگری قلم گیری می باشد. که نحوه قلم گیری باید به صورت عمود با دو انگشت شست و سبابه در دست مهار می شود. البته که به راحتی می‌توان قلم را به حرکت درآورد و کاملاً عمود بر سطح عمود قرار گیرد. تا ترسیم خطوط را از هر جهت به راحتی فراهم کند. نکته مهم در قلم گیری عدم فشار و قلمو می باشد. چراکه انگشت کوچک تکیه گاه روی بوم می باشد و باید دست به راحتی به روی بوم حرکت کند. در زمان استفاده از قلم مو باید از قلم مناسب قلمگیری استفاده کنیم. مرکب‌های خوشنویسی که با رنگ روحی استفاده نمایید. بیشتر از ظروف چینی کوچک استفاده نمایید. برای اجرای قلمگیری بهتر است تا از کاغذ سفید و یا ساقه استفاده کنیم. به گونه ای که فقط سفید در زیر دست قرار گرفته و نوک قلم مو را صاف کنیم.
فرایند هنر نگارگری
برای فراینده انجام نگارگری باید تمامی مراحل مو به مو و با دقت و ظرافت لازم انجام شود. مراحل نگارگری شامل انتقال طرح روی بوم، مرحله دوم رنگ ،گام سوم رنگ گذاری، گام چهارم ساخت و ساز، گام پنجم جدول کشی می باشد. در انتقال طرح روی بوم توان طرح ها را به دو صورت بر روی بوم منتقل کرد: انتقال با کاغذ- انتقال با گرد زغال
رنگ در نگارگری
رنگ های به کار گرفته شده در این هنر همیشه حال و هوای عرفانی و روحانی را در بر داشته اند. رنگ ها و ترکیبات شان همیشه نمادی از استقامت و پایداری بوده و تمامی رنگ ها آثار خارق‌العاده‌ای را بر جای گذاشته است. استفاده از رنگ ها در نگارگری به دو صورت کاربرد دارد.
رنگ جسمی و روحی
نمایشگاه هنر ایران: رنگ جسم غالباً برای زیرسازی کار استفاده میشود که مات میباشد. اما رنگ روحی معمولاً برای رنگ آمیزی لباس ها زمینه کار شفاف‌سازی و برای ساخت و ساز و پرداز مورد استفاده قرار می گیرد.
گام سوم رنگ گذاری
یکی از بخش‌های تکمیل کننده اثر نگارگری رنگ گذاری می باشد. که رنگ های تخت یکپارچه توسط قلم گیری مرزها استفاده از رنگ‌های درخشان و ناب در این بخش اهمیت بالایی دارد. در واقع اساس بخش قلم گیری اولیه رنگ گذاری با رنگ های جسمی و رنگ گذاری با رنگ های روحی تشکیل می شود.
فرایند ساخت و ساز در نگارگری
برای تکمیل یک اثر هنری باید یکسری از فرایندهای ساخت و ساز به ترتیب مراحل نقاشی را طی کند. که شامل قلم گیری پرداز، فضاسازی و صورت سازی می باشد که فرایند ساخت و ساز در نگارگری را تشکیل می دهد.
کاربرد جدول کشی در نگارگری
نمایشگاه هنر ایران: جدول کشی در تصاویر برای نشان دادن فضای دو بعدی، سه بعدی بسیار موثر است. که برای کشیدن جدول باید با استفاده از قلمو، مهره، گونیا، خط کش نر لینگ، رنگ های جسمی ،رنگ طلا و رنگ نقره استفاده نمود. همچنین خطوط با فاصله های مشخص و ضخامت های مختلف تجمع رنگ ها داخل تابلو همگی برای جدول کشی لازم می باشد.
