چگونه پایان نامه و پروپوزال هنر خود را تنظیم کنیم؟

نمایشگاه هنر ایران: چگونه پایان نامه و پروپوزال هنر خود را تنظیم کنیم؟

در این مطلب قصد داریم مراحل نگارش یک پایان نامه (کارشناسی ارشد) را به دانشجویان عزیز توضیح دهیم. دانشجویانی که نحوهٔ نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد را فرا می‌گیرند، نخست این نکته را می‌آموزند که در نگارش پایان نامه، یک پرسش پژوهشیِ اصلی، باید مطرح و پاسخ داده شود. یک پایان نامهٔ کارشناسی ارشد، تا به این مرحله، مهم‌ترین قسمت از تحصیلاتتان به‌شمار خواهد آمد و طرح یک پرسش پژوهشیِ مرتبط با پایان نامه که نقش ستون فقرات آن‌را ایفا می‌کند، نگارش پایان نامه را از یک کار کسالت‌آور به یک امر حائز اهمیت تبدیل می‌کند.

بخش اول: انتخاب موضوع
به آنچه علاقه‌مند هستید فکر کنید.
احتمالاً زمان زیادی را صرف این پروژه خواهید کرد، به همین خاطر ضروری است که موضوعی را انتخاب کنید که واقعاً به آن علاقه‌مند هستند، یعنی موضوعی که پس از مدت کوتاهی باعث دل‌زدگی و کسالت شما نگردد.

*سعی کنید به سوژهٔ موردنظرتان بیاندیشید. شاید این سوژه، یک مؤلف، نظریه، بازهٔ زمانیِ خاص و غیره باشد. به این فکر کنید که ادامهٔ تحقیق در خصوص موپوع موردنظرتان را چگونه انجام خواهید داد.

* اگر با فکر کردن راجع به علاقمندی‌های آکادمیک خودتان مشکل دارید، شاید لازم باشد مروری اجمالی بر دروس دورهٔ کارشناسی خود داشته باشد و ببنید آیا موضوع خاصی وجود دارد که به بررسی آن تمایل داشته باشید یا خیر.

پرسش پایان نامهٔ خود را انتخاب کنید.
به‌دقت به بررسی پرسش‌هایی برای نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد خود بپردازید که کار پژوهشیِ مهمی را بطلبند تا به‌واسطهٔ کار پژوهشی‌تان، به پرسش‌های اعضای جامعهٔ آموزشی و مخاطبان و مراجعان آن‌ها پاسخ داده شود. در پایان نامهٔ خود، لازم است با اعتقاد راسخ و شفافیت و به‌صورت مکتوب پاسخ دهید و آن‌را تقدیم کنید تا بتوانید تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد به پایان رسانید.

* اطمینان حاصل کنید که پرسش پژوهشی شما و پاسخ‌هایتان به آن پرسش، محتوایی اصیل را به تحقیق‌های موجود بیافزاید. یک پرسش سنجیده، هم‌چنین باعث خواهد شد که تحقیق متمرکز، سازمان‌یافته و جالب باقی بماند.

تحقیق خود را انجام دهید.
نمایشگاه هنر ایران: جهت پاسخ‌گویی به پرسش اصلی پایان نامه‌تان، لازم است تحقیق خود را انجام دهید. متون مختلف و مربوطه را بخوانید، آزمایش‌های مربوطه را انجام دهید، آن‌چه لازم است در راستای پاسخ به پرسش پژوهشی‌تان انجام دهید، به انجام رسانید. با این کار خواهید فهمید که آیا پروژهٔ انتخاب شده توسط شما ارزش ادامه دادن را دارد یا خیر؛ و درخواهید یافت که آیا مشکلاتی ذاتی در مسیر انجام پژوهش‌تان وجود دارد که باید برطرف گردند یا خیر. این امر هم‌چنین به شما کمک خواهد کرد، اطلاعاتی را که برای پیشروی به مرحلهٔ بعد لازم دارید، گردآوری نمایید.

اعضای گروه خود را انتخاب کنید.
برای نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد، یک گروه پایان نامه معمولاً از دو استاد تشکیل می‌شود: استاد راهنما و استاد مشاور. لازم است اعضایی برای گروهتان انتخاب کنید که بتوانید به‌خوبی با آن‌ها همراهی کنید. سعی کنید افرادی باشند که زمان کافی برای تخصیص دادن به پروژهٔ شما داشته باشند، کسانی که تخصصشان با پروژه شما هم‌خوانی داشته باشد.

* هیچ‌چیز ناامیدکننده‌تر از این نیست که استاد راهنمای پروژهٔ شما، آن‌قدر سرش شلوغ باشد و کمبود وقت داشته باشد که نتواند با شما جلسه بگذارد.

نگارش پایان نامه ارشد
بخش دوم: انتخاب منابع تحقیق برای نگارش پایان نامه
ژورنال‌های پژوهشیِ مربوطه را بررسی نمایید.
ژورنال‌های پژوهشی و تحقیقات فعلی را که با پایان نامه شما مرتبط‌ هستند، بررسی کنید. بررسی نشریات پژوهشی باید جامع و کامل صورت گیرد تا اطمینان حاصل شود که تز کارشناسی ارشد شما، حائز اهمیت است و حشو و زائد نیست. لازم است ایدهٔ نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد شما، ارجینال و مرتبط باشد. جهت اطمینان از این موضوع، باید از بافت و زمینهٔ تحقیق خود، آنچه سایر افراد راجع به سوژه‌تان گفته‌اند، و نظرات کلی راجع به موضوعتان، مطلع باشید. از مطالب و نشریات پژوهشیِ مربوطه، اطلاعات زمینه‌ایِ مرتبط با موضوعتان و اظهارات افراد در مورد سوژه‌تان را یادداشت نمایید.

منابع اولیه خودتان را انتخاب نمایید.
منابع اولیه، منابعی هستند که توسط فردی نگاشته شده‌اند که خالق ایده، داستان، نظریه، آزمایش و غیره بوده است. آن‌ها مبانی واقعی و مهمی هستند و درصورتی‌که مشغول نوشتن یک تز تحلیلی باشید، در تز کارشناسی ارشد خود از آن‌ها استفاده می‌کنید.

* مثلاً، رمانی که نوشتهٔ ارنست همینگوی است یا یک مقاله در یک مجلهٔ علمی که در آن نتایج جدیدی برای نخستین بار بیان‌شده است، هر دو را ممکن است بتوان منابع اولیهٔ یک پروژه بشمار آورد.

منابع ثانویه خود را انتخاب نمایید.
منابع ثانویه، منابعی هستند که راجع و پیرامونِ منابع اولیه نگاشته شده‌اند. لازم است که این منابع در تز کارشناسی ارشد شما گنجانده شوند، چراکه باید نشان دهید که درک عمیقی از محیط موضوع موردنظرتان دارید و آنچه را دانشمندان برجسته در خصوص سوژهٔ پژوهشتان گفته‌اند، درک کرده‌اید.

* مثلاً، کتابی که راجع به رمان ارنست همینگوی یا یک مقاله علمی نوشته‌شده است و به بررسی یافته‌های فرد دیگری می‌پردازد، هر دو از منابع ثانویه بشمار می‌روند.

رفرنس‌های خود را مدیریت کنید.
بسته به رشته‌تان، شاید قسمت اعظم تحقیقتان را در فصل اول نگارش پایان نامه قرار دهید، یا ممکن است منابع را در سراسر پایان نامه‌تان و در لابه‌لای آن بگنجانید. به هر روش که عمل کنید، احتمالاً لازم است رفرنس‌های مختلف را در پایان نامه بگنجانید. لازم است رفرنس‌های خودتان را همان‌طور که می‌نویسید، در خلال نوشتن وارد کنید، به‌جای اینکه سعی کنید آن‌ها را پس از پایان نگارش پایان نامه‌تان به آن اضافه کنید.

* از روش رفرنس دهی ارجاع درون-متنی که مناسب رشته‌تان است استفاده کنید. رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از MLA، APA و شیکاگو.

* نام هر پژوهش مرتبطی را که در خلال متنتان استفاده کرده‌اید، در متن پایان نامه یا به‌صورت پانویس ذکر کنید.

* از نرم‌افزارهای مدیریت رفرنس نویسی نظیر اِندنوت، مندِلی یا زوتِرو استفاده کنید. این نرم‌افزارها به شما امکان می‌دهند که رفرنس‌ها را درون برنامهٔ واژه‌پردازتان وارد و جابجا نمایید و به‌طور خودکار کارهای پژوهشیِ ارجاع شده یا صفحهٔ رفرنس را برایتان تکمیل می‌کند.

انتخاب منابع نگارش پایان نامه
بخش سوم: برنامه‌ریزیِ رئوس مطالب
ضوابط مربوط به رشته یا دانشکده‌تان را بشناسید.
ضوابط و قالب‌های نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زبان انگلیسی، با ضوابط پایان نامه کارشناسی ارشدِ رشته شیمی متفاوت است. دو نوع نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد وجود دارد:

* کیفی. این نوع تز مستلزم تکمیل پروژه‌ای است که اکتشافی، تحلیلی یا خلاقانه است. دانشجویانی که در رشته‌های علوم انسانی درس می‌خوانند، این نوع تز را انجام خواهند داد.

* کمّی. این نوع تز مستلزم انجام آزمایش‌ها، اندازه‌گیریِ دیتا و ثبت نتایج است. دانشجویان علوم پایه معمولاً این نوع تز را انجام می‌دهند.

ایدهٔ پایان نامه‌تان را دقیقاً توضیح دهید.
نمایشگاه هنر ایران: پرسش اصلی پایان نامه‌تان را که قرار است با تحقیقتان به آن پاسخ دهید، در قالب یک عبارت روشن و واضح بیان کنید. مهم است که بتوانید پایان نامه‌تان را به‌روشنی و صراحت بیان کنید. اگر تلاش می‌کنید پرسش پژوهشی‌تان را بیان کنید، لازم است به‌طورکلی راجع به پروژه‌تان فکر کنید.

رئوس مطالب و طرح کلی پروژه‌تان را تهیه کنید.
رئوس مطالب و تهیه یک طرح کلی به شما کمک می‌کند که بدانید همچنان که در پروژه‌تان به‌پیش می‌روید، «به کجا دارید می‌روید»؛ هم‌چنین به اعضای گروهتان ایده‌ای ازآنچه می‌خواهید انجام دهید و نحوهٔ انجام آن را نیز نشان می‌دهد.

بدانید که چه چیزهایی را باید در پایان نامه‌تان بگنجانید.
لازم است با دانشگاهتان راجع به ضوابط دقیق موردنیاز مشورت کنید، اما اکثر تزهای کارشناسی ارشد باید شامل موارد زیر باشند:

* صفحهٔ عنوان
* صفحهٔ امضا (متشکل از امضاهای گروه مشاور- که معمولاً در جلسه دفاع یا پس از پایان پروژه گرفته می‌شوند)
* چکیده- یک توصیف کوتاه و خلاصه از کار انجام‌گرفته در پایان نامه‌تان است که معمولاً شامل یکی دو پاراگرف می‌شود.
* فهرست مقالات (با عدد مربوط به هر صفحه)
* مقدمه
* بدنه اصلی مقاله
* نتیجه
* کتاب‌نامه یا پژوهش‌هایی که در طول مقاله به آن‌ها اشاره‌شده است
* ضمایم یا پانویس‌های لازم
نگارش رئوس مطالب و طرح پایان نامه
بخش چهارم: طی کردن فرایند نگارش پایان نامه
برنامه‌ریزی کنید.
رویکردی که برای بسیاری از افراد مؤثر واقع می‌شود، استفاده از یک تقویم معکوس است که در آن زمان‌بندی نگارشتان را از موعد مقرر، به زمان حال برنامه‌ریزی می‌کنید. اگر بدانید که چه مقدار زمان برای تکمیل پروژه‌تان نیاز دارید و آن‌ها به بخش‌های قابل مدیریت با تاریخ‌های مقررِ جداگانه تقسیم کنید (خواه این تاریخ‌ها صرفاً برای خود شما باشد یا برای اعضای گروهتان نیز باشد)، احتمال اینکه حجم کارهای پروژه بر دوش شما سنگینی کند و به شما فشار بیش‌ازحد بیاورد، کمتر است.

هرروز مقدار کمی از پایان نامه خود را بنویسید.
نگارش 30 صفحهٔ کامل در ظرف دو هفته، کار طاقت‌فرسایی است. اگر روزانه 500 کلمه بنویسید، به‌راحتی می‌توانید در موعد مقرر پروژه‌تان را به پایان برسانید. سعی کنید ناامید نشوید و کارهایتان را به تعویق نیندازید، زیرا در این صورت کارهایتان روی‌هم تلنبار می‌شوند و قابل مدیریت نیستند.

سعی کنید از تکنیک پومودورو استفاده کنید.
بسیاری از افرادی که در ترغیب خود به بهره‌ور بودن و مدیریت زمان در انجام پروژهٔ پایان نامه‌شان مشکل‌دارند، کار با «گوجه» را با استفاده از تکنیک پومودورو مفید تلقی می‌کنند. ایدهٔ اصلی این است که 25 دقیقه از کارهای کاملاً متمرکز خودتان را به انجام رسانید، سپس 5 دقیقه به استراحت بپردازید. با این کار توانسته‌اید کارتان را به بخش‌های قابل مدیریت تقسیم کنید و از فشار بیش‌ازحدی که اغلب در پروژه‌های بزرگ و بلندمدت دچار انسان می‌شود، اجتناب کنید.

استراحت کنید.
نمایشگاه هنر ایران: مخصوصاً زمانی که روی یک پروژهٔ بزرگ کار می‌کنید، مهم است که گه گاهی به مغزتان اندکی استراحت دهید. نمی‌توانید بدون کاهش کیفیِ محتوای کارتان، تمام‌وقت و بدون وقفه به کارتان بپردازید، و یکی دو روز دور بودن از ایده‌هایتان باعث می‌شود که سرحال‌تر و بانشاط‌تر به کارتان بازگردید. شما متوجه اشتباهاتی می‌شوید که قبلاً به آن‌ها پی نبرده بودید و به پاسخ‌هایی می‌رسید که قبلاً به آن‌ها نمی‌توانستید فکر کنید.

زمانی را برای نگارش پایان نامه انتخاب کنید، که برایتان مناسب است.
برخی افراد در صبح هنگام بهتر کار می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر در شب‌هنگام تمرکز بیشتری روی کارشان دارند. اگر مطمئن نیستید که چه وقت از روز بهره‌وری بیشتری دارید، رویکردهای مختلفی را انتخاب کنید و ببینید که کدام رویکرد برای شما نافع‌تر و مؤثرتر است.

مقدمهٔ پایان نامه‌تان را بنویسید.
شاید متوجه شوید که پروپوزال تز شما، یک نقطهٔ پرش برای نگارش مقدمه‌تان می‌باشد. شاید بخواهید بخش‌هایی از پروپوزال‌تان را برای شروعِ مقدمه‌تان کپی-پیست کنید، اما در نظر داشته باشید که اگر ایده‌تان را در طول انجام پروژه‌تان تغییر دهید، اشکالی ندارد. شاید بخواهید مقدمه‌تان را چند بار در طول فرایند نگارش پایان نامه‌تان مورد بازبینی قرار دهید، مثلاً هر وقت که بخشی یا فصلی از آن را تمام می‌کنید.

مرور مقالات را در نظر داشته باشید.
اگر لازم باشد که قبل از شروع نگارش تز خود، مروری بر نشریات پژوهشی را بنویسید، خبرهای خوبی برایتان داریم و آن‌هم اینکه: شما تقریباً کل یک‌فصل را قبلاً نوشته‌اید! مجدداً لازم است کارتان را موردبازنگری قرار دهید و تغییراتی در آن اِعمال کنید، و شاید موقعیت‌هایی پیش بیاید که به مروری که قبلاً داشته‌اید مطالبی اضافه کنید و به جلو روید.

* اگر قبلاً نشریات پژوهشی را مرور نکرده‌اید، وقتش است که این کار را انجام دهید! مروری بر نشریات پژوهشی، خلاصه‌ای از تمام پژوهش‌های مرتبطی است که قبلاً سایر دانشگاهیان درزمینهٔ موضوع شما انجام داده‌اند، که در کنار آن تعداد زیادی نقل‌قول‌های مستقیم نیز از منابع اولیه و ثانویه‌ای که به آن‌ها رفرنس داده‌اید، ذکر می‌شود.

کارتان را در متن قرار دهید.
پس از مرور و بررسی پژوهش‌های موجود، باید توضیح دهید که پژوهش شما چه تأثیری در غنی‌تر شدن کارهای پژوهشی که قبلاً صورت گرفته دارد؛ به‌عبارت‌دیگر، آنچه را که با پژوهش‌تان به حوزهٔ پژوهشی‌تان می‌افزایید، چیست و چقدر است.

پایان نامه‌تان را بنویسید.
مابقیِ تز، با توجه به رشتهٔ مطالعاتی شما می‌تواند متفاوت باشد. یک تز مبتنی بر علوم، شامل تعداد کمی منابع ثانویه است، چراکه مابقیِ کارتان شامل توصیف و ارائهٔ نتایج تحقیقتان خواهد بود. از سوی دیگر، یک تز نظری، هنگام انجام آنالیز یا مطالعهٔ یک متن یا متون خاص، به منابع ثانویه اشاره بیشتری می‌نماید.

یک نتیجهٔ قوی بنویسید.
نتیجهٔ شما باید دلیل اهمیت تز کارشناسی ارشد شما را به‌تفصیل بیان کند، و می‌تواند شامل رهنمودهایی برای تحقیقات آتی باشد که بتوانند با پیروی از این رهنمودها به ارائه اطلاعات بیشتر درزمینهٔ سوژهٔ موردنظر مبادرت ورزند.

اطلاعات تکمیلی را اضافه نمایید.
اطمینان یابید که چارت‌ها، گراف‌ها و تصاویر لازم را در تز خود گنجانده‌اید. شاید لازم باشد ضمایمی را نیز در انتهای پایان نامه‌تان بیفزایید که وابسته به کارتان باشند و با پرسش اصلیِ تز کارشناسی ارشدتان نیز در ارتباط باشند. اطمینان حاصل کنید که تمام ابعاد و جنبه‌های کارتان بر طبق رهنمودها و دستورالعمل‌های نهاد مربوطه و رشتهٔ تحصیلی‌تان باشند.

پایان نامه تان را بنویسید
بخش پنجم: تکمیل مراحل نگارش پایان نامه
پیش‌نویسی را که از تز خود تهیه‌کرده‌اید، با ضوابط دانشگاهتان مقایسه کنید.
ضوابط فرمت بندی تزها بسیار خسته‌کننده و پیچیده هستند. مطمئن شوید که تز شما به‌طور عام به تمام ضوابطی که دپارتمان مربوطه مقرر کرده است، و به‌طور خاص به ضوابط رئیس گروهتان پایبند باشد.

* بسیاری از دپارتمان‌ها یا برنامه‌ها، یک الگو برای تزها و رساله‌ها ارائه می‌دهند. اگر یکی از این الگوها را دارید، شاید ساده‌ترین راه این باشد که از همان ابتدای شروع کارتان، از این الگو استفاده نمایید (به‌جای اینکه نوشته‌هایتان را در آن کپی-پیست نمایید).

کل پایان نامه‌تان را بازخوانی نمایید تا از درستی و بی‌اشکال بودنش مطمئن شوید.
وقتی‌که کار نوشتن پایان نامه به پایان رسید، یکی دو هفته دست از کار بکشید و به مغزتان استراحت دهید. سپس، پایان نامه را مرور کنید و خطاهای احتمالی گرامری و تایپی را پیدا و رفع کنید. وقتی‌که خیلی در عمق فرایند نگارش فرومی‌روید، به‌آسانی به‌جای اینکه آنچه را که واقعاً نوشتید بخوانید، آنچه موردنظرتان است را می‌خوانید. بنابراین مهم است که روی کارتان بازنگری انجام دهید و ارزیابی کارآمدتری از کارتان و نوشته‌تان داشته باشید.

* یا می‌توانید از یک همکار یا دوستتان بخواهید پایان نامه‌تان را مطالعه و مرور کند و به شما در یافتن خطاهای احتمالیِ گرامری و املایی و نقطه‌گذاری و تایپی کمک نماید.

از تمام رهنمودها و دستورالعمل‌های مکتوب، بر اساس خط‌مشی‌های دپارتمانتان پیروی نمایید.
شاید لازم باشد تا دست‌به‌جیب شوید و نسخه‌هایی از تز کارشناسی ارشد خود را برای ارائه به دانشگاه و نیز نسخه‌هایی از آن را برای خودتان تهیه کنید. اطمینان یابید که از این رهنمودهای مکتوب پیروی می‌کنید تا دچار مشکلات بالقوه‌ای که ممکن است در طول انجام این مرحلهٔ پایانی برایتان پیش آید، نگردید.

خود را برای دفاع از پایان نامه‌تان آماده کنید.
پس از تکمیل بخش مکتوبِ پایان نامه، لازم است در جلسه دفاع از تز خود شرکت کنید که در آن باید در حضور اعضای گروهتان به دفاع از ایده‌های مطروحه در پایان نامه‌تان بپردازید. این یک فرصت عالی جهت اثبات این است که در طول فرایند تهیه پایان نامه‌تان چه آموخته‌اید و به اعضای گروهتان این فرصت را بدهید که هر پرسشی که در خصوص پایان نامه‌تان دارند را از شما بپرسند. برخلاف آنچه از اصطلاح «دفاع از تز» به اذهان متبادر می‌شود، این جلسه بیشتر یک جلسهٔ گفتگوی دوسویه است.

تز خود را تقدیم کنید.
نمایشگاه هنر ایران: دانشگاه شما برای تقدیم پایان نامه‌تان، احتمالاً رهنمودهای بسیار خاصی دارد که باید در نگارش پایان نامه تان به آن‌ها توجه نمایید. اکثر دانشگاه‌ها از دانشجو می‌خواهند که تز خود را در سایت پروکوئست آپلود کند تا به‌صورت الکترونیکی و از طریق بایگانی رساله‌ها و تزهای آن انتشار یابد. مطمئن شوید که برای تقدیم پایان نامه‌تان، کاملاً از رهنمودهای خاص دانشکده‌تان پیروی نمایید.

* برخی از دانشگاه‌ها از شما می‌خواهند که قبل از آپلود کردن تز در سایت پروکوئست، آن‌ها جهت بررسی فرمت به دانشگاه تقدیم کنید. حتماً با مدیر تحصیلات تکمیلیِ دپارتمانتان جهت دریافت رهنمودهای خاص در این زمینه، مشورت نمایید.

* به مهلت تقدیم تز توجه داشته باشید، که معمولاً قبل از تاریخ فارغ‌التحصیلی‌تان است. تأخیر در تقدیم پایان نامه‌تان به این معناست که ناچار خواهید بود تاریخ فارغ‌التحصیلی‌تان را به تعویق اندازید، که ممکن است بر فرایند استخدام‌تان یا ادامه تحصیلتان تأثیر بگذارد.

تکمیل فرایند نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد
نکات و راهنمایی در مورد نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد
* انجام یک بررسی جامع از نشریات پژوهشی و تحقیقات موجود درزمینهٔ موضوعات مشابه قبل از ارائهٔ کارتان، شمارا از بازنگری‌های زمان‌بر رها می‌سازد.

* به خاطر داشته باشید که چرا می‌خواهید پایان نامه بنویسید و چه کسی یا کسانی آن‌ها خواهند خواند و از آن استفاده خواهند کرد. شما تز کارشناسی ارشد خود را برای اعضای جامعهٔ رشتهٔ خودتان می‌نویسید، بنابراین توجه داشته باشید که آن‌ها قبل از اینکه تز شمارا بخوانند، از دانش و تجربهٔ زیادی برخوردار خواهند بود. آن‌ها را با گفتن و نوشتن مطالب غیرضروری خسته نکنید.

* اگر قبل از شروع تحقیق‌تان یک پرسش پژوهشیِ بی‌نقص را انتخاب کنید، می‌توانید جلوی یاس و ناامیدی را بگیرید و در وقت خود صرفه‌جویی کنید. شاید مهم‌ترین کاری که باید هنگام فراگیریِ نحوهٔ نگارش پایان نامهٔ خود فراگیرید این باشد که باید تلاش زیادی را برای طرح پرسش پژوهشیِ بی‌نقص صرف کنید.

* باکسانی که تز کارشناسی ارشد خود را به انجام رسانده و مدرک کارشناسی ارشدشان را دریافت کرده‌اند در این خصوص مشورت کنید. نگارش پایان نامه یک فرایند طولانی و خسته‌کننده است و اگر بتوانید از پشتیبانی و مشاورهٔ افرادی که قبلاً این کار را انجام داده‌اند بهره‌مند شوید، خیلی به نفعتان خواهد بود.