تاریخچه عکاسی معماری و انواع آن

نمایشگاه هنر ایران: تاریخچه عکاسی معماری و انواع آن

عکاسی معماری یکی از شاخه های جذاب برای علاقمندان به هنر معماری و ابنیه تاریخی است. برای تهیه عکسهای حرفه ای باید ضمن برخوردار از تجهیزات مناسب در ترکیب بندی و استفاده از نور مناسب هم تسلط داشته باشید.

در این مقاله سعی شده به صفر تا صد عکسبرداری معماری و نکات مربوط آن بپردازیم. اگر به این ژانر علاقمند هستید با ما همراه باشید.

عکسبرداری معماری چیست؟
معماری یکی از شاخه های مورد علاقه بسیاری از هنرمندان عکاس است. از گذشته‌های دور معماری مورد توجه بوده و سبک‌های مختلف آن سوژه نقاشان و بعدها عکاسان بوده است. در این ژانر با استفاده از اصول و تکنیک هایی از فضای داخلی یا نمای خارجی بناهای جدید و تاریخی و سازه های مدرن عکس‌هایی با جزئیات ثبت می‌شود. عکاسی از سوژه های این ژانر بسیار متفاوت از شاخه های دیگر عکاسی بوده چرا که ضمن ثبت واقعیات سوژه باید به جنبه زیبایی شناسی عکسها هم توجه داشت. تسلط بر جنبه های مختلف عکاسی کمک می کند بتوانید عکسهایی حرفه ای از بناها و سازه های معماری ثبت کنید.

تاریخچه عکاسی معماری
در بسیاری از منابع آمده تاریخ عکاسی معماری به سال‌های قبل از ۱۸۶۰ باز می‌گردد. با این حال باید گفت که هنوز تاریخچه دقیق شروع این سبک عکاسی مشخص نیست. در قدیم از تمام معماری‌هایی که با طرح‌های خلاقانه و پیچیده خلق می‌شدند عکس تهیه می شد. در قرن بیستم پیشرفت تکنولوژی ساخت و سبک‌های معماری جدید سبب شد تا توجه به سوژه‌های معماری در عکاسی بیشتر باشد. به این ترتیب از سالها پیش تا کنون با استفاده از عکسهای حرفه ای آثار معماری ثبت و ماندگار شد.

انواع عکاسی معماری
این شاخه عکاسی نیز مانند سایر ژانرهای هنر عکاسی طبقه بندی‌های مختلفی دارد. عکسهای معماری در دو بخش انجام می شود: عکاسی فضای داخلی، عکاسی نمای بیرونی

عکاسی نمای خارجی

عکسهای نمای خارجی ساختمان ها و بناها شاید تا به امروز بیشترین عکسهای معماری را شامل شده باشد. برای تهیه این نوع عکسها از روشنایی طبیعی نور روز و یا در شب از یک منبع نوری مناسب مثل مهتاب، نورپردازی خود ساختمانها ، چراغ‌های خیابان و غیره استفاده می شود. در عکاسی نمای بیرونی ساختمانها، چشم‌انداز و مناظر زیبای اطراف یک ساختمان باعث جذابیت عکسها خواهد شد. در عکاسی نمای بیرونی بناها و ساختمان ها سعی می‌شود خطوط معماری صاف و بدون اعوجاج ثبت شود.

نمایشگاه هنر ایران: بهترین روش برای عکاسی نمای بیرونی ساختمان اختصاص سهم مناسبی به آسمان همراه با کادر تراز است. ایجاد حس کنجکاوی برای بیننده با استفاده از ترکیب بندی مناسب هدف اصلی عکاسی از نمای بیرون بناها است.

عکاسی از نمای داخلی
برای عکاسی از نمای داخلی ساختمان ها و ثبت جزئیات هنر معماری به نور کافی احتیاج داریم. با وجود منابع نوری مثل پنجره‌های باز در روشنایی روز و یا چراغ ها در شب، همچنان نیاز است که نور بیشتری به صحنه اضافه شود. به همین دلیل استفاده از تجهیزات نورپردازی پرتابل نقش مهمی در تهیه عکسهای فضای داخلی خواهند داشت. در واقع شما به عنوان یک عکاس معماری باید شرایط نور محیط را برای عکاسی با کیفیت آماده کنید.

مهمترین نکته برای تهیه عکسهای فضای داخلی به تصویر کشیدن فضای عمیق تر همراه با جزئیات است. بنابراین می‌توانید از لنزهای واید یا زاویه باز برای عکاسی معماری داخلی استفاده کنید.این لنزها کمک می‌کند تا فضای بیشتری از نمای داخلی ساختمان ها را به تصویر بکشید. البته باید سعی کنید از شلوغی کادر پرهیز کنید. در عکاسی از نمای داخلی شلوغی و بی نظمی جایی ندارد. بهتر است که همه تمرکز خود را بروی ثبت پرسپکتیو صحیح، ایجاد عمق و جزئیات هنر معماری بگذارید.

تجهیزات عکاسی معماری
تجهیزات عکاسی نقش مهمی در ثبت واقعیات و جزئیات عکسهای معماری دارند. شما می‌توانید با کمک این تجهیزات عکس‌های حرفه‌ای‌تری تهیه کنید. مهمترین تجهیزات برای عکاسی معماری شامل موارد زیر است:

دوربین عکاسی

یکی از مهمترین تجهیزات عکاسی در شاخه معماری، دوربین حرفه‌ای است. هرچه از دوربین حرفه ای تری استفاده کنید به کیفیت بالاتری از عکسها خواهید رسید. بهترین گزینه برای عکسهای معماری دوربین های فول فریم SLR است. مدلهای جدید این دوربین ها از کیفیت و رزولوشن مناسبی برای ثبت جزئیات برخوردارند.

لنز مناسب برای ثبت عکسهای معماری
لنز یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در کیفیت عکسها است. اما در عکسهای معماری غیر از کیفیت لنز بحث پرسپکتیو و اعوجاج عکسها هم مطرح است. همانطور که احتمالا می دانید معمولا لنزها با خطاهای رنگی و پرسپکتیو همراه هستند. این خطاها در لنزهای گرانقیمت و اختصاصی به حداقل رسیده تا بهترین کیفیت حاصل شود. در عکاسی معماری بحث پرسپکتیو و درج صحیح خطوط عمودی و افقی نماها مطرح است. برای جلوگیری رفع این مشکلات لنزهایی اختصاصی با نام تیلت شیفت برای عکسهای معماری تولید شده است. این لنزها از کیفیت بالایی برخوردار بوده و باعث می شوند خطوط معماری کاملا صاف و بدون انحنا ثبت شوند.

سه پایه

همانطور که بارها در مقالات متعدد اشاره کردم سه پایه جزئی از عکاسی حرفه ای است. یک سه پایه قوی و محکم می تواند در ثبت تصاویر با کیفیت برای شما کمک خوبی باشد. سه پایه ضمن جلوگیری از لرزش عکس در شرایط کم نور کمک می کند بر ترکیب بندی تسلط کافی داشته باشید.

فلاش عکاسی

فلاش های پرتابل، ابزارهای کاربردی برای عکسبرداری از نماهای داخلی در شرایط کم نور است. با کمک این ابزارها می توانید از فضاهای داخلی ساختمانها در شرایط کم نور عکسهای مناسبی تهیه کنید. بی شک استفاده از یک فلاش نتایج خوبی به همراه ندارد و سایه های مزاحم زیادی خواهید داشت. در بعضی شرایط استفاده از ۲ تا ۴ فلاش کمک می کند نوری یکدست و مناسب داشته باشید.

نقش ترکیب بندی و زاویه دید در عکاسی معماری
ترکیب‌بندی یکی از فاکتورهای مهم عکاسی حرفه ای بوده و ارتباط مستقیمی با زیبایی شناسی عکسها دارد. ترکیب‌بندی در عکاسی در واقع چشم بیننده را به سمت بهترین و مهمترین بخش سوژه هدایت می‌کند. ترکیب‌بندی عالی سبب می‌شود تا یک سوژه معمولی به یک اثر هنری ارزشمند تبدیل شود. بسیاری اوقات عدم رعایت اصول ترکیب بندی باعث می شود حتی یک سوژه زیبا چشم نواز به نظر نرسد. این موضوع در عکاسی معماری از اهمیت بیشتری برخوردار است.

نمایشگاه هنر ایران: نکته مهم در عکاسی معماری استفاده از لنز واید برای تهیه عکسهایی با عمق زیاد است. با استفاده از لنز واید می‌توانید عناصری را در پس زمینه سوژه اصلی قرار دهید. برای جذابیت بیشتر عکس‌های معماری می توان از تکنیک پیش زمینه و پس زمینه استفاده کرد. بهتر است در عکسبرداری معماری از نمای بیرونی ساختمان از عناصر دیگری نیز در کنار سوژه اصلی استفاده شود. این تکنیک باعث می‌شود پرسپکتیو و وسعت بنا بهتر درک شود. برای تهیه عکسهای معماری از قواعد مختلف ترکیب بندی مثل نسبت طلایی، قانون تقارن و تکنیک قاب در قاب می توانید استفاده کنید.

استفاده از تکنیک های ترکیب بندی در تهیه عکسهای متفاوت بسیار تاثیرگذار است. به طور مثال کنترل پرسپکتیو در عکاسی معماری با تاکید بر خطوط عمودی یا بهره گیری از خطوط همگرا برای ایجاد عمق در عکسها بسیار تاثیر گذار است.

اهمیت نور در عکاسی معماری
نور یکی از اجزا اصلی ساخت عکسها است. این مسئله در عکسهای معماری نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در عکاسی معماری نور یک چالش بسیار بزرگ است، چرا که ترکیب نور و سایه ها تاثیر مستقیم در اندازه خطوط، حجم ها و نمای کلی دارد. اگر چه بسیاری از عکاسان ترجیح می‌دهند که از نورهای طبیعی برای عکاسی استفاده کنند اما در شرایط ویژه می توان از تجهیزات نورپردازی نیز استفاده کرد.

نور طبیعی روز به راحتی در دسترس است اما هر ساعتی از روز مناسب عکاسی نیست. برای این که بتوانید از نور طبیعی استفاده کنید باید زمان مناسبی از روز را انتخاب کنید که نور با کیفیتی در اختیار داشته باشید.

زمان مناسب برای عکاسی معماری
اگر قصد دارید از نور طبیعی استفاده کنید باید به دنبال انتخاب زمان مناسب باشید. بهترین زمان برای تهیه عکسهای معماری، بعد از طلوع و قبل از غروب خورشید است که به ساعت طلایی معروف است. نور خورشید در این ساعت به رنگ طلایی بوده و سایه های طولانی ایجاد می‌کند. زاویه مورب نور در این ساعات باعث می شود عمق و بافت سوژه را به خوبی ثبت شود.

نمایشگاه هنر ایران: عکاسی از بناها و ساختمان ها در شب هم زیبایی‌های خودش را دارد. اکثر اوقات نورپردازی ساختمان ها نور کافی را برای تهیه عکس در شب را در اختیار شما قرار می دهد. اما اگر سوژه شما از نور کافی برخوردار نبود از تکنیک نورمالی و نوردهی طولانی می توانید استفاده کنید.

تاثیر شرایط جوی در عکسهای معماری
اگر قصد دارید حرفه ای عمل کنید باید قبل از عکسبرداری از شرایط آب و هوایی محل سوژه مطلع شوید. شرایط جوی تاثیر زیادی در عکسهای معماری نمای بیرونی دارد. به طور مثال روزهای آفتابی باعث تضاد شدید نور و سایه ها می‌شود. در حالی که آسمان ابری باعث نورپردازی نرم سوژه ها و ثبت عکسهای کم حجم و کنتراست می شود. نور خورشید در طول روز از نقطه ای به نقطه ی دیگر در حال حرکت است و تاثیر متفاوتی بر در عکسهای ساعت های مختلف می گذارد.

نقش رنگ‌ها در عکسهای معماری

رنگ‌ها یکی از تاثیرگذارترین فاکتورها در عکاسی معماری محسوب می‌شوند. استفاده از رنگ ها در عکسهای معماری تاثیر زیادی در ایجاد عمق، حجم و زیبایی خواهد داشت. آبی آسمان، فضای سبز اطراف ساختمان، گلهای رنگارنگ در پیش زمینه عکسها تاثیر زیادی بروی جذابیت عکسها دارد. برای کمک به اشباع رنگها می‌توانید از فیلترهای پلاریزه استفاده کنید. منابع نوری مصنوعی واقعیات رنگ‌ها را تغییر می دهند. پس اگر در شب از سوژه‌های معماری عکاسی می‌کنید به این نکته توجه داشته باشید.

خلاقیت در عکاسی معماری
خلاقیت در این شاخه عکاسی باعث می شود عکسهایی با جذابیت بصری و ماندگار ثبت کنید. این خلاقیت ممکن است در انتخاب سوژه، کادر بندی متفاوت، انتخاب نور و نورپردازی باشد. بازی با سایه‌ها، ترکیب بندی های طلایی و انتخاب سوژه‌های مناسب و همچنین استفاده مناسب از تکنیک های عکاسی از جمله مواردی است که خلاقیت شما نشان می دهد.

تکنیک‌های کاربردی در عکاسی معماری
تکنیک های عکاسی، ابزارهایی مهم برای ثبت عکسهای معماری در شرایط مختلف است. برای مثال برای عکاسی از ساختمان ها در شب از تکنیک نوردهی طولانی یا لانگ اکسپوژ می توان استفاده کرد. تکنیک HDR هم یکی از روشهای کنترل نور در شرایط پر نور است. از تکنیک اچ دی آر برای تعدیل کنتراست عکسها در ساعات پر نور روز می توانید استفاده کنید.

پانوراما یکی دیگر از تکنیک های کاربردی در عکسهای معماری است. از این تکنیک برای تهیه عکسهای فوق واید از نماهای داخلی می توانید استفاده کنید. پانوراما در عکاسی ۳۶۰ درجه نماهای خارجی ساختمانها هم جذاب خواهد بود. این عکسها نمایی وسیع از ساختمان ها و محیط اطراف را به شکل کروی نشان می دهد.

ویرایش عکس‌های معماری
ویرایش عکسها بخشی مهم و تاثیرگذار در عکاسی حرفه ای است. ادیت عکسهای معماری کمک می کند نقایص سوژه ها را اصلاح کرده و کیفیت نور و رنگ عکسها را بهبود ببخشید. ویرایش عکسهای معماری یک هنر و مهارت است و باید توجه کنید به واقعیت سوژه ها لطمه ای وارد نشود.

نمایشگاه هنر ایران: برای رسیدن به بهترین کیفیت عکسها و ادیت اصولی آنها باید از فرمت RAW دوربین استفاده کنید. برای این ویرایش عکس‌ها از نرم افزارهای فتوشاپ (Adobe Photoshop) و لایت روم (Lightroom) با داشتن طیف وسیعی از عملکردهای پیشرفته می توانید استفاده کنید.

نکات مهم عکاسی معماری
– برای فعالیت در این ژانر از لنزهای با کیفیت واید و در بهترین حالت از لنزهای تیلت شیفت استفاده کنید.

– برای عکسبرداری از سوژه های معماری حتما از سه پایه استفاده کنید.

– در مورد سوژه های معماری تاریخی از قبل در مورد سوژه مطالعه کرده و نکات مهم و برجسته آن را در نظر بگیرید.

– برای عکاسی اصلا عجله نکنید، سعی کنید با پیدا کردن زاویه مناسب و ترکیب بندی عالی عکسهایی متفاوت خلق کنید.

– اگر قرار است با نور طبیعی عکاسی کنید بهتر است بهترین زمان را برای این کار انتخاب کنید.

– عکاسی در شب از نماهای معماری را با استفاده از تکنیک های نورپردازی و نوردهی طولانی انجام دهید.

– در عکسبرداری معماری توجه به جزئیات یک اصل مهم است. بنابراین بهتر است به جزئیات معماری داخلی یا نمای بیرونی نیز توجه داشته باشید.

– برای ایجاد خطوط عمودی موازی، باید به فاصله کانونی لنز و زاویه دید سوژه دقت کنید.

– برای افزایش ابهت نمای خارجی ساختمانها از زاویه پایین استفاده کنید.

– برای ایجاد عمق در عکسها از پیش زمینه و پس زمینه و خطوط همگرا استفاده کنید.

– برای تهیه عکسهای با کیفیت از فرمت خام دوربین استفاده کنید.

– ادیت عکسهای معماری را با استفاده از روش های اصولی ویرایش انجام دهید.

سخن آخر

عکاسی معماری یکی از ژانرهای تخصص و نسبتا دشوار عکاسی است. توجه به نکاتی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم کمک می کند تا در شاخه عکاسی موفق عمل کنید. سعی کنید تجهیزات لازم برای تهیه عکسهای معماری را در اختیار داشته باشید تا عکسهای حرفه‌ای‌تری خلق کنید.

مطلب قبلی

عکاسی معماری سبکی برای تبلیغ نشان تجاری خود