نمایشگاه هنر ایران: بررسی و شناسایی علائم اختصاری لنزها
در این مقاله قصد دارم به صورت جامع به بررسی علائم اختصاری لنزها از تمامی کمپانی‌ها بپردازم. دانستن آنها باعث می‌شود آگاهی بیشتری در مورد هر لنز بدست بیاورید.
هر کمپانی برای لنزهای خود علائم و نشانه‌هایی را در نظر می‌گیرد تا شناسایی یک مدل مشخص با ویژگی‌های مورد نظر، از دل انبوهی از مدل‌ها کار ساده‌تری باشد. اما این علائم چرا در کمپانی‌های مختلف متفاوت است؟ هر یک از آنها چه مفهومی را سعی دارد برساند؟ اصلا آیا دانستن یا حفظ کردنشان برای تمام عکاسان نیاز است؟
بر روی هر لنزی یک سری علامت‌ها و اعداد نوشته شده که هر کدام مربوط به یک ویژگی یا یک قابلیت مشخص هستند. دانستن مفهوم این موارد می‌تواند راهی خوب برای تشخیص کاربردها و امکانات هر لنز در سریع‌ترین زمان ممکن باشد. به این صورت می‌توانید زودتر تصمیم بگیرید که کدام لنز را تهیه کنید یا خیر.
این اعداد و نمادها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند :
- نمایه‌هایی که مخصوص یک برند خاص بوده و برندهای دیگر از آنها استفاده نمی‌کنند.
- نمایه‌هایی که در نامگذاری تمامی لنزها از تمامی برندها مشترک هستند.
در این مقاله به طور مختصر درباره علائم اختصاری لنزهای هر کمپانی برایتان خواهم گفت و البته به توضیح علائم مشترک نیز می‌پردازم. علاوه بر این سعی می‌کنم تعدادی از بهترین لنزهای هر کمپانی را برایتان معرفی کنم؛ پس همراه من باشید.
علائم اختصاری مشترک در لنزها
نمایشگاه هنر ایران: این علائم پارامترهایی از لنز دوربین هستند که همیشه با یک عدد نمایش داده می‌شوند و هر برند برای آن علامتی مخصوص در نظر نگرفته است؛ این پارامترها عبارتند از :
عدد فاصله کانونی
یکی از همین علائم اختصاری لنزها که در بین تمامی کمپانی‌های تولید لنز مشترک است، عدد فاصله کانونی می‌باشد. فاصله کانونی به عبارت ساده‌تر می‌تواند زاویه دید شما را مشخص کند. این پارامتر با واحد میلیمتر ( mm ) اندازه گیری می‌شود و هرچه عدد آن بزرگتر باشد، زاویه دید بسته‌تری خواهید داشت. برای مثال لنزی 85 میلیمتری زاویه‌ای بسته‌تر از یک لنز 24 میلیمتری دارد.
فاصله کانونی یک لنز به این صورت تعریف می‌شود : فاصله ای بین مرکز نوری ( optical center ) و حسگر دوربین ( image sensor )، در زمانی که لنز بر روی بی نهایت فوکوس است. مرکز نوری یک لنز، نقطه‌ای است درون لنز که فرض می‌شود دو پرتو نور که از منابع مختلف داخل لنز آمده‌اند، در این نقطه با هم برخورد می‌کنند.
در دوربین‌های DSLR فاصله کانونی لنزهای قابل تعویض بر حسب میلیمتر اندازه‌گیری می‌شود و معمولا این عدد بر روی لنز نوشته شده است.
فاصله کانونی را معمولا با استفاده از قطع فول فریم 35 میلیمتری مشخص می‌کنند؛ چرا که این فرمت رایج‌ترین و دقیق‌ترین فرمت سنسور است. برای مثال لنز 50 میلیمتری برای سنسورهای فول فریم به عنوان لنز استاندارد معرفی می‌شود، یعنی نه بزرگنمایی دارد و نه کوچک نمایی و دقیقا مطابق چشم انسان است.
اما همین لنز را اگر بر روی سنسورهای APS – C یا کراپ فریم استفاده کنید، به شما زاویه دیدی معادل یک لنز حدودا 75 تا 80 میلیمتری در یک بدنه فول فریم می‌دهد.
اما از نظر زاویه دید، لنزها به پنج دسته کلی تقسیم می‌شوند :
- لنزهای سوپر واید و فیش آی – فاصله کانونی کمتر از 24 میلیمتر
- لنزهای واید – حدفاصل فواصل کانونی 24 تا 35 میلیمتر
- لنزهای نرمال – فاصله کانونی 50 میلیمتر ( البته برخی منابع از 35 تا 70 میلیمتر را نرمال می‌نامند)
- لنزهای تله – حدفاصل فواصل کانونی 70-80 تا 300 میلیمتر
- لنزهای سوپر تله – فاصله کانونی بیش از 300 میلیمتر
عدد دیافراگم
نمایشگاه هنر ایران: یکی دیگر از علائم اختصاری لنزها که به صورت مشترک استفاده می‌شود، عدد دیافراگم است. گاها دیافراگم را همان اپرچر ( aperture ) می‌دانند که این اشتباه است. در واقع دیافراگم همان تیغه‌های تعبیه شده در لنز است و اپرچر همان روزنه‌ای که این تیغه‌ها به وجود می آورند.
اما این عدد دیافراگم به چه چیز مربوط است؟ مهمترین پارامتری که توسط عدد دیافراگم مشخص می‌شود، میزان ورود نور به داخل لنز است. هر چه این عدد کوچکتر باشد، نور بیشتری به لنز وارد می‌شود و هر چه بزرگتر باشد، نور کمتری به سنسور خواهد رسید.
در واقع می‌توان گفت عدد دیافراگم با قطر اپرچر، عکس یک دیگر هستند. برای مثال دیافراگم f/1.4 اپرچر بازتری نسبت به دیافراگم f/5.6 داشته و می‌تواند نور بیشتری را وارد سنسور کند.
اما یکی دیگر از عواملی که به دیافراگم مربوط است، میزان تاری پس زمینه یا محو شدن آن می‌باشد. هر چه عدد دیافراگم کوچکتر باشد، پس زمینه محوتری خواهیم داشت. به این صورت می‌توان نتیجه گرفت که اعداد کوچکتر دیافراگم برای عکاسی پرتره و اعداد بزرگتر آن برای عکاسی طبیعت مناسب هستند.
اعداد دیافراگم یکسری قراردادهای بین‌المللی هستند که از تقسیم فاصله کانونی بر قطر موثر لنز بدست می‌آیند. حالا به توالی زیر توجه کنید :
f/1 – f/1.4 – f/2.0 – f/2.8 – f/4.0 – f/5.6 – f/8.0 – f/11 – f/16 – f/22 – f/32
همانطور که مشخص است این اعداد یک توالی هندسی متوالی هستند که به عنوان گام‌های کامل شناخته می‌شوند و چیزی که آنها را متمایز می‌سازد، این است که هر کدام دقیقا دو برابر نور بیشتری را نسبت به همسایه خود جذب می‌کنند. برای مثال نور ورودی به دیافراگم f/5.6 دقیق دو برابر نور ورودی به f/8.0 است و به همین ترتیب.
اندازه قطر دهانه لنز
قطر دهانه لنز عددی است که در جلوی لنز و کنار عدسی انتهایی قرار دارد و در کنار آن نماد ( Ø ) درج شده است. این عدد در واقع سایز فیلترها یا هودهای قابل نصب بر روی لنز را مشخص می‌کند.
البته برای اینکه بتوانید فیلترهایی با سایز متفاوت از قطر دهانه لنزتان را روی آن نصب کنید، آداپتورهایی تولید شدند و می‌توانند سایزهای مختلف دهانه لنز را به هم تبدیل کنند.
نسبت تصویر به سنسور
وقتی نسبت 1:1 را روی لنزتان می‌بینید، به این معنی است که تصویر به همان اندازه‌ای که در واقعیت هست در سنسور دوربین شما نیز ثبت می‌شود.
1:2 به لحاظ فنی یک لنز ماکرو به حساب نمی‌آید، ولی به مراتب بهتر از لنز استاندارد شما است و معمولا روی لنزهایی با فاصله کانونی زیاد یا تله وجود دارد و تصویری که ثبت می‌کند، نصف اندازه واقعی سوژه در واقعیت است.
نسبت‌های دیگری هم برای مشخص کردن لنزهای ماکرو وجود دارند که شاید بتوانید آنها را در بعضی از لنزها ببینید، چرا که بسیار کمیاب هستند. برای مثال نسبت‌های 3:1 یا 5:1 که تنها روی چند مدل لنز خاص وجود دارند.
علائم اختصاری غیر مشترک در لنزها
نمایشگاه هنر ایران: اما به جز این موارد، باقی نمادها و عباراتی که در لنزهای کمپانی‌های مختلف استفاده می‌شوند به صورت انحصاری هستند و توسط سایر تولید کننده‌ها استفاده نمی‌شوند.
برای مثال سیستم لرزشگیر در لنزهای کانن با نماد IS، در لنزهای نیکون با نماد VR، در لنزهای سیگما با نماد OS و در لنزهای تامرون با نماد VC نمایش داده می‌شود.
هر کدام از این علائم اختصاری نشان دهنده یک ویژگی، قابلیت یا مشخصه در لنز است که باعث می‌شود در هنگام خرید، بتوانید هر لنز را راحت‌تر و سریعتر بررسی کنید.
چه لنزی بخریم ؟!
یکی از مهمترین مسائلی که برای شناخت علائم اختصاری گفتیم این بود که سریعتر لنز مورد نیازتان را پیدا کنید. اما واقعا چه لنزی مناسب شماست؟ با توجه به ژانر عکاسیتان، یک لنز پرایم باید تهیه کنید و یا یک لنز زوم؟ یا اصلا بهترین لنزهای هر کمپانی در ژانرهای مختلف کدام لنزها هستند؟
فراموش نکنید که قبل از خرید هر لنزی، به طور کامل آن را بررسی کنید و مشخصات آن را بخوانید. بهتر است نیازهای خود را شناسایی کرده و با توجه به سبکی که به آن علاقه دارید، یک مورد مناسب را برای خودتان انتخاب کنید.
جمع بندی
دانستن علائم اختصاری برای شما به عنوان یک عکاس ضروری نیست، اما قطعا کمکتان می‌کند که لنزها را بهتر بشناسید و راحت‌تر گزینه‌هایی با امکانات مورد نظر را پیدا کنید.
