نمایشگاه هنر ایران: روش های گل آرایی
برای آرایش زیبا و مناسب گلها از اصول خاصی استفاده میکنند. با رعایت اصول گل آرایی، گلهای طبیعی یا مصنوعی را برای هر مناسبت و هر مکان خاصی میتوان تزیین کرد. تزیین گلها به صورت حلقه، پایه، تابلو، تاج گل و دسته گل انجام میگیرد. گل آرایی در جهان دارای پیشینۀ طولانی است و طی گذشت دوران، سبکهای متنوعی دراین زمینه پدید آمده است. در این قسمت با روشهای صحیح گل آرایی آشنا میشوید.
گل آرایی
گل آرایی یا طراحی با گل، هنر استفاده از گیاهان و گلها برای خلق یک ترکیبب ندی دلنشین است. همانگونه که می دانیم هنرمندان از عناصر اصلی هنر در طبیعت یعنی خط، شکل، فرم، فضا، بافت، ارزش و رنگ الهام میگیرند تا بتوانند با ایجاد ترکیب و نظم، یک اثر ِ هنری زیبا را خلق کنند. تزیین گلهای طبیعی در گلدان طراوتی بینظیر به محیط اطراف میبخشد و محیط را سرشار از حس سرزندگی و نشاط میکند. اکثراً بر این باورند که قرار دادن گلهای طبیعی در گلدان امری ساده است و نیاز به سلیقه و اصول خاصی ندارد. خرید دسته گلهای حرفه ای ممکن است هزینه بر باشد، اما هیچ چیز مثل گلهای تازه نمیتواند حس سر زندگی به خانه بیاورد. مخصوصاً در فصل بهار و اگر چه این ممکن است به نظر سخت برسد، اما گل آرایی مهارتی است که انجام آن ساده و راحت است.
شناخت فرم برگ ها و گل ها در گل آرایی
باید توجه داشت که ابزار اصلی کار، گلها و گیاهان هستند که باید قبل از هر چیز با طبیعت، فرم و نیاز آنها آشنا شد. به طورکلی گلها و برگهای بریده شده صرف نظر از نام دارای دو فرم اساسی هستند.
1- گلهای خطی مثل گلایل، آنتوریوم، مریم و… و برگ های خطی مثل بامبو، سیکاس، سرخس و… .
2- گلهای گرد مثل ژربرا، میخک، داوودی و… و برگ های توپر یا پرکننده مثل کروتن، شمشاد و… .
برگهای کشیده و گلهای خطی برای فرم دادن و ساخت اسکلت اصلی گل آرایی است و گلهای گرد و برگهای توپُر برای پر کردن فضای میانی گل آرایی استفاده میشود جاهایی که فقط یک نوع گل و برگ در دسترس باشد، از غنچه ها و برگهای کشیده تر برای اسکلت و شکل اصلی استفاده میشود و گلهای بزرگتر برای پر کردن فضای میانی و پایین کار در نظر گرفته میشود.
روش استفاده از اسفنج برای گل آرایی
اسفنج را چند ساعت قبل از کار باید در آب خیس کرد تا خوب آب بکشد. اگر گلها زیاد باشد، بهتر است اسفنج با سیم محکم بسته شود قبل از گل آرایی زواید شاخه های اولیه گرفته شود تا اسفنج خراب نشود. زمان گل آرایی اگر تمام ساقه ها تا انتها درون اسفنج فرو رود، خیلی زود خرد میشود.
انواع روش های گل آرایی (طبیعی، شاخه بریده، خشک)
1- گل آرایی به فرم مثلث (گل آرایی مثلثی:) مثلث، نمادی از ایستادگی و توازن است. این گل آرایی یک فرم یکطرفه و بهترین فرم برای طراحی است. در این روش، گلها به صورت مثلث روی اسفنج قرار میگیرند و مابین آنها با برگهای تزیینی و شکوفه و گلهای ریز پُر میشود.
روش کار:
ابتدا اولین شاخه را در وسط و یک سوم انتهایی اسفنج قرار دهید. برای ادامۀ کار از جلو وکناره های اسفنج استفاده کنید. نسبت ارتفاع کار به قاعده، باید 1/۵به ٢باشد. برای پشت و اطراف کار از برگهای درشت ترکمک بگیرید.
2- گل آرایی به فرم نیم دایره (گل آرایی کروی): در این شیوه، از یک نیم دایرۀ فرضی و گلهایی با شاخه های یک اندازه استفاده کنید.
روش کار:
اسفنج را به صورت نیم دایره حالت دهید و در ظرف محکم کنید (بهتر است از سبد استفاده شود.) شاخۀ گلی را برای ارتفاع نیم دایره انتخاب کنید. اولین گل یا شاخه را درست در مرکز اسفنج قرار دهید و گلها و برگها را همانند شعاع دایره به تناسب آن پخش کنید (گلها و برگها باید در تمام جهات دایره قرار بگیرند و کل فضا با گلها پر شود.) مابین شاخه ها را با برگهای ریز و گلهای ریز و تزیینی پر کنید (برای حاشیۀ این کار میتوانید از برگهای بزرگتر استفاده کنید.)
3-گل آرایی به ُفرم گرد یا توپی: این نوع گل آرایی برای توپهای تزیینی، دسته گل عروس و درختچه های تزیینی مناسب است و ساخت آن با یک اسفنج گرد امکانپذیر است.
روش کار:
برای این کار همۀ شاخه ها باید به یک اندازه باشند (تمام شاخه ها را به یک اندازه برش دهید.) اطراف اسفنج گرد را با فاصله های معین از شاخه های گل پر کنید. زمینه کار را با انواع برگ ِ های ریز و برگ گرد پُر کنید.
4- گل آرایی به کمک شمع: نمونۀ این نوع گل آرایی را به صورت افقی میتوان انجام داد. برای تزیین از شمع در تمام نمونه ها مخصوصاً نیم دایرۀ رو به پایین و حالت افقی روی پایه و یا فرم Sمیتوان استفاده کرد.
شرح کار: شمع را داخل اسفنج قرار دهید سپس مانند نمونۀ کار در شکل زیر به تزیین دور شمع با گلها بپردازید.
5- گل آرایی به ُفرم یک طرفه یا L: از این روش برای گل آرایی گلهایی نظیر شببو و گلایول که دارای شاخه هایی با شکوفه های متعددند، استفاده میشود.
روش کار:
ابتدا یک خط فرضی Lرا انتخاب کنید آغاز مسیر را با دو برگ بزرگ مشخص کنید. در صورت کوتاه بودن شاخۀ گل یا برگ، به آن سیم یا چوب اضافه کنید. گل یا برگهای کوتاه را میتوانید در مسیرکار قرار دهید. در زاویۀ کنار Lمیتوانید از چند شاخه گل بزرگتر استفاده کرد.
6- گل آرایی به ُفرم بادبزن: این گل آرایی نوعی تزیین یکطرفه است که گلها همه به یک سمت وسو قرار گرفته اند.
روش کار:
فضای نیم دایره یکطرفۀ فرضی را در نظر بگیرید (شکل بادبزن.) تمام گلها باید فضای فرضی را پرکنند. میتوان مابین گلها یک ردیف گل به صورت تکی اضافه کرد و مابین آنها را با برگهای تزیینی و گلهای ریز پُر کرد. اطراف بادبزن را با برگهای درشت پر کنید. از شاخه های خشک برای تزیین لبه های بادبزن میتوانید استفاده کنید.
7- گل آرایی به ُفرم مخروطی: این نوع گل آرایی برای ساخت درختچه ِ ها، دستۀ گل عروس و آرایش فانتزی گل مناسب است. از این روش برای گل آرایی گلهایی نظیر لیلیوم، رز و مارگریت نیز استفاده میشود.
روش کار:
دو اسفنج را به هم متصل کنید و فرم مخروطی را با کارد ایجاد کنید. روی سطح اسفنج را با انواع گل و برگهای ریز مطابق فرم و نمونۀ کار تزیین کنید.
8- گل آرایی به ُفرم خطی: این مدل ساده ترین فرم گل آرایی است. در این فرم، گلها در دو طرف یک خط راست بهصورت پلکانی به مرکز گل آرایی و پایین پیش میروند.گلهای مورد استفاده بهتراست از یک فرم و یک رنگ باشند. این فرم به صورت ِ افقی یا عمودی روی اسفنج کشیده و باریک انجام میگیرد. در این روش از گلهایی نظیر سوسن که همراه با گلهای ریزتری مانند رز همراه باشند، استفاده میشود.
روش کار:
ابتدا ظرف مورد نظر را انتخاب کنید (بهتر است کوتاه یا تخت باشد.) اسفنج را پس از آب کشیدن در ظرف محکم کنید. ساقۀ گلها را هرس کرده و به صورت ّ پلکانی و مورب کوتاه کنید (در شکل عمودی بهتر است گل آرایی از نظر تعداد گل، عدد فرد انتخاب و گل آرایی شود.)هرچه به سرخط آرایش گل نزدیک میشوید، ساقه ها را کمی بلندتر انتخاب کنید و تزئین دو طرفه ای را در دو سمت خط افقی یا عمودی انجام دهید. لابه لای گلها را با برگهای کوتاه و برگهای پخش و گلهای ریز پُرکنید.
9- گل آرایی به ُفرم مارپیچ یا S: این نوع گل آرایی برای انواع سبد و پایه ُ های فرفرژه مناسب است. در مرکز این گل آرایی اسفنج روی پایه قرار میگیرد.
روش کار:
در آغاز، جهت چرخش گلها را با انواع گلهای درشت تر مشخص کنید. از گلهای ریزی ُ مانند رز باغچه یا غنچۀ رز همراه با پایه استفاده کنید. سیمی را به صورت ، ُ Sفرم دهید و با چسب گرم به دور ظرف متصل کنید. اطراف سیم را با شاخه های گل و برگ تزیین کنید.
10- گل آرایی کشیده یا روی میز غذاخوری: این مدل بیشتر برای میزهای مستطیل استفاده میشود.گلهای مناسب برای این کار گلهای لطیف نظیر رز، ژربرا، میخک و آسترومریا هستند. این نوع گل آرایی به صورت دوکی شکل روی اسفنج انجام میگیرد.
روش کار:
یک ظرف کوتاه (بهتر است سبد باشد) انتخاب کنید و اسفنج راکه خوب آبکشی شده درآن محکم کنید. شاخه های بلندتر را برای سر و ته دوک (شکل فرضی گل آرایی) انتخاب کنید و در اسفنج قراردهید. هرچه به سمت وسط دوک نزدیک میشوید، شاخه های کوتاه تر را روی اسفنج قرار دهید. در این شیوه، از گلهای درشت مانند لیلیوم که به صورت تکی روی شاخه قرار گرفته اند، میتوانید استفاده کنید. گلها را حساب شده در فضای فرضی فرو کنید تا حجم دلخواه ایجاد شود.
گل آرایی با گل خشک
1- ساخت حلقه هایی با گل خشک: موارد استفاده از حلقه هایی که با گل خشک تزیین میشوند، بسیار زیاد است زیرا تزیینات با گل خشک ماندگارتر و دایمیترند. این حلقه ِ ها بر روی در آپارتمانها، روی ستون سالنها و روی دیوارها استفاده میشوند.
2- دستگیره با گل خشک: یکی از روشهای تزیین دستگیره های چوبی، استفاده از گلهای خشک و پرس شده است. بدین منظور گلها را روی دستگیرۀ چوبی میچسبانند و سپس روی آن را با چند لایۀ تثبیت کننده میپوشانند. برای تهیۀ گلهای خشک و پرس شده کافی است گلها را برای مدت هفت تا ده روز بین دو ورق روغنی و مابین ورقه های کتاب قرار داد.
3- توپ معطر پائیزی:
وسایل مورد نیاز: اسفنج به شکل توپی به قطر 10سانتیمتر ـ چسب حرارتی ـ گل خشک معطر و یا برگهای خشک معطر (برگ ریحان، برگهای پاییزی، میوۀ خشک) ـ روغن معطر گیاهی (در صورت تمایل)
روش ساخت: گلها و برگهای خشک را با استفاده از چسب حرارتی روی اسفنج بچسبانید تا سطح اسفنج کاملا پوشیده شود. میتوانید برای هر توپ از یک نوع گل یا برگ و یا مخلوطی از گلها و برگها استفاده کنید. توپها را به صورت تک و یا چندتایی در ظرفهای زیبا قرار دهید و سپس برای تزیین منزل و میز غذاخوری از آنها استفاده کنید.
شیوۀ چسبانیدن کار روی تابلو
1- اتّصال تخت: اتّصال تخت، به اتّصال مستقیم گلها روی تابلو اطلاق میشود. برای این نوع اتصال لازم است با استفاده از چسب گرم یا سرد، گلهای بدون ساقه (دم گل) را به زمینۀ تابلو متصل کنید.
2- اتّصال نیمه تخت: اتصال نیمه تخت، به اتصال غیرمستقیم گلها روی تابلو اطلاق میشود.
مراحل اجرا:
چهار سوراخ روی تابلو ایجاد کنید و مقداری اسفنج یا خمیر را چسب بزنید و روی تابلو بچسبانید. با سیم، خمیر را محکم به تابلو ببندید. ساقه های کوتاه شدۀ گل را داخل خمیر فرو کنید.
3- اتّصال نیمه برجسته: به اتصال تقریباً برآمدۀ گل روی تابلو اطلاق میشود.
مراحل تهیه:
دو یا چهار سوراخ در سطح تابلو ایجاد کنید. تکه ای سیم را پس از رد کردن از سوراخ، بیرون بیاورید. در این صورت روی تابلو دو سوراخ با دو رشتۀ سیم یا چهار سوراخ با چهار رشتۀ سیم خواهید داشت. مقداری خمیر را در وسط تابلو بگذارید و سیم را از داخل خمیر رد کنید. دو رشتۀ سیم را به هم تاب دهید به گونه ای که سیم داخل خمیر قرار بگیرد و از افتادن خمیر پس از خشک شدن آن جلوگیری شود.
باید سطح مناسبی برای نصب گل ایجاد کنید. ساقۀ گلها را داخل خمیر فرو کنید تا برجستگی مناسبی به کار شما داده شود.
4- اتّصال برجسته: ِ به اتصال کاملا برآمده و نمایان گل روی تابلو اطلاق میشود.
مراحل اجرا:
چهار سوراخ روی تابلو ایجاد کنید. چهار رشته سیم از داخل سوراخها بیرون بیاورید. یک دوم قالب اسفنج را با چسب روی چهار سوراخ ایجاد شده و روی تابلو بچسبانید. سیمها را از وسط اسفنج بیرون آورید و محکم به هم تاب دهید تا اسفنج به زمینۀ تابلو کاملا متصل و محکم شود. از مقداری توری مرغی، خزه یا پوشال روی اسفنج استفاده کنید و از اطراف، توری را تا حد دلخواه بکشید و از سوراخهای ایجاد شده روی تابلو رد کنید و سعی کنید تا کاملا اسفنج و توری روی تابلو به کمک سیم محکم شود. با چسب، ساقۀ گلها را داخل اسفنج فرو کنید؛ به این صورت برجستگی مناسب را برای نمایش گل روی تابلو ایجاد نمایید.
