نمایشگاه هنر ایران: زندگینامه “محمد رضا شجریان” خسرو آواز ایران
محمدرضا شجریان ۱ مهر ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. او موسیقیدان، خواننده، آهنگ‌ساز و خوشنویس ایرانی است. شجریان از کودکی خواندن را آغاز کرد و با توجه به صدای خوب و استعدادش، تحت تعلیم پدر، که خود قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدایش شد. صدای تلاوت قرآن او برای نخستین بار در سال ۱۳۳۱، از رادیو خراسان پخش شد. وی پس از دریافت دیپلم دانش‌سرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در همین زمان با سنتور آشنا و فراگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع کرد.
در سال ۱۳۴۶ به تهران رفت و با احمد عبادی آشنا شد و همچنین در کلاس اسماعیل مهرتاش شرکت نمود. در همین سال برای آموختن خوشنویسی در انجمن خوشنویسان نزد ابراهیم بوذری رفت. شجریان از سال ۱۳۴۷، خوشنویسی را نزد حسن میرخانی ادامه داد و توانست در سال ۱۳۴۹، درجهٔ ممتاز را در خوشنویسی به دست آورد. شجریان در سال ۱۳۸۹ آثار خطاطی خود را به همراه منتخبی از خوشنویسان معاصر در نمایشگاهی در تالار وحدت به نمایش گذاشت.
نمایشگاه هنر ایران: او با فرامرز پایور در سال ۱۳۵۰ آشنا شد و یادگیری سنتور و ردیف‌های آوازی را نزد وی دنبال کرد.
محمدرضا شجریان با نورعلی‌خان برومند در برنامه گل‌ها آشنا شد و شیوهٔ آوازی سید حسین طاهرزاده را نزد او آموخت. و در سالهای بعد نزد عبدالله دوامی ردیف آوازی ایشان و شیوه‌های تصنیفخوانی را فراگرفت.
نمایشگاه هنر ایران: شجریان به همراه گروهی از هنرمندان همچون محمدرضا لطفی، ، حسین علیزاده، ناصر فرهنگ‌فر، جلال ذوالفنون و داوود گنجه‌ای به عضویت مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت درآمد.
او در آن زمان تصنیف داروَگ را اجرا کرد که مربوط به آهنگی از محمدرضا لطفی بر روی شعری از نیمایوشیج بود. تصنیف داروَگ از اولین تصنیف‌هایی است که در آن از شعر نو استفاده شده‌است. از دیگر تصنیف‌های شجریان که به زبان محاوره‌ای است، می‌توان به تصنیف مگه نه، اشاره کرد با آهنگ عطاءالله خرم و شعری از بیژن سمندر که در همان دوران اجرا شده‌است.
در آن زمان راستپنجگاه به‌ندرت اجرا می‌شد و این دستگاه درحال فراموش شدن بود که اجرای زنده راستپنجگاه او در سال ۱۳۵۴ در جشن هنر شیراز به‌همراه محمدرضا لطفی و ناصر فرهنگ‌فر، که بعدها هم در یک آلبوم موسیقی با همین نام منتشر شد، بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
نمایشگاه هنر ایران: وی در سال ۱۳۵۸ دعای ربنا (برخی آیات قرآن که شجریان آن‌ها را با صوت خوانده) و مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین خواند، به منظور آموزش به هنرجویان تا بهترین را در ماه رمضان برای افطار پخش کنند اما رادیو همان اجرای خودش را پخش کرد
در سال ۱۳۸۷، زمزمه‌هایی در مورد ثبت این اثر در فهرست آثار ملی ایران به گوش می‌رسید و در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۹۶ این اثر در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.
محمدرضا شجریان در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد.
در سال ۲۰۰۶ نشان موتزارت را از سازمان یونسکو دریافت کردند. او ۲ بار به خاطر آلبوم‌های فریاد و بی تو بسر نمی‌شود، نامزد جایزه گرمی شد.
نمایشگاه هنر ایران: سایت انجمن آسیا شجریان را پرآوازه ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی، روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی جهان و همچنین رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ وی را یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده‌است.
نشان شوالیهٔ ملی لیاقت در آیینی رسمی، در تیرماه سال ۱۳۹۳ در سفارت فرانسه در تهران به شجریان اهدا شد و در آبان ماه ۱۳۸۹ مراسمی با نام سومین سال بزرگداشت ادب و هنر پارسی، در دانشگاه استنفورد آمریکا برگزار شد که طی آن جایزه بیتا به دست بنیان‌گذار آن به محمدرضا شجریان استاد موسیقی ایرانی رسید.
محمدرضا شجریان در ایران ملقب به «خسرو آواز ایران» می‌باشد.
او علاوه بر اشعار کلاسیک شاعرانی مثل حافظ، سعدی، مولانا، عطار، باباطاهر و خیام، در برخی کنسرت‌ها و کارهای خود از شعر نو، شاعرانی چون فریدون مشیری، نیما یوشیج، سهراب سپهری، شفیعی کدکنی، مهدی اخوان ثالث و هوشنگ ابتهاج استفاده کرده‌است.
