هر آنچه از طراحی لباس و تاریخچه آن باید بدانیم!
نمایشگاه هنر ایران: طراحان لباس از راههای متنوع و متفاوتی میتوانند کار کنند، برای مثال آنها میتوانند به شکل تمام وقت در خانهٔ طراحان که متعلق به صاحبان طرح هاست برای یک مد خاص و یا به صورت انفرادی یا به عنوان بخشی از یک گروه کار کنند.
طراحان مستقل روی طرحهای خودشان کار میکنند و پس از اتمام کار، طرحهای خود را به خانههای مد یا به طور مستقیم به مغازهها و تولیدیهای لباس میفروشند و لباسها برچسب خریدار طرح را میخورند. برخی از طراحان برچسبهای خودشان را میسازند که تحت آن طرح هایشان با نام خودشان در بازار عرضه میشوند.
بعضی از طراحان نیز خود کارفرما هستند و برای مشتریان منحصربه فرد و خاصی طراحی میکنند.
بعضی دیگر از طراحان در بخش مد برتر (به انگلیسی: High Fashion) فعالیت میکنند و کارهای خود را برای فروشگاههای تخصصی و یا فروشگاههای حوزهٔ مد برتر میفرستند، این طراحان که به دنبال بنا نهادن گرایشهای مد هستند لباسهای مبتکرانه و بدیع خلق میکنند. با این حال اکثر طراحان مد ایدههای نوآورانهٔ خود را برای بازار انبوه لباسهای زنانه، مردانه و کودکانه به کار میبرند و در استخدام تولیدکنندگان پوشاک هستند.
از بزرگترین مارکهای طراحانی که نام تجاری خودشان را دارند، میتوان به ابرکرومبی اند فیچ، جاستیس و جوسی اشاره کرد که به احتمال زیاد توسط گروهی از طراحان منحصر به فرد طراحی میشوند که تحت کارگردانی یک مدیر طراحی کار میکنند.
طراحان لباس علاوه براینکه به شکلهای متفاوتی کار میکنند، به طرق متفاوتی نیز طراحی میکنند. بعضی ایدهٔ اولیهٔ طرح خود را روی کاغذ پیاده میکنند در حالیکه بعضی دیگر با آویزان کردن پارچه بر روی فرم ابتدایی لباس، طرحی را که میخواهند تصور میکنند و برخی نیز به کمک نرمافزارهای کامپیوتری طرح لباس مورد نظرشان را ترسیم میکنند.
زمانی که طراح به طور کامل از تناسب و هماهنگی پارچهها راضی باشد با یک طراح الگو حرفهای مشورت میکند تا طرح اولیه را روی کاغذ یا از طریق نرمافزارهای کامپیوتری کامل کند. کار طراح الگو بسیار دقیق و پر زحمت است، تناسب پوشاک کامل شده در واقع به دقت آنها بستگی دارد، آنها پس از اطمینان از ابعاد اولیه یک نمونه از لباس میسازند تا روی تن یک مدل واقعی تست شود و از درست بودن اندازه و ابعاد آن در عمل هم مطمئن شوند.
میریام چالک (به انگلیسی: Myriam Chalek)، مالک و موسس خانهٔ تجارت خلاقانه (به انگلیسی: Creative Business House) میگوید بسیاری از طراحان مد تنها یک مفهوم از مدی که میخواهند ایجاد کنند دارند، درطول ساخت و ساز و پیاده سازی روی کاغذ تکنیکها و ساختارهای لازم نه در ذهن هستند نه در مفهوم بصری و نه در روند طرح زدن روی کاغذ. بنابراین طراح مد نیاز به مشورت با طراح الگو و نمونه ساز دارد تا دریابد که آیا طرحی که روی کاغذ کشیده را میتوان عملی کرد و به زندگی واقعی آورد یا نه.
چارلز فردریک ورث اولین طراح لباس
در قرن نوزدهم میلادی چارلز فردریک ورث (به انگلیسی: Charles Frederick Worth) با دوختن برچسب نام خود به لباسهایی که طراحی میکرد زمینه ساز شروع طراحی مد به طور کلی شد. درست پیش از آنکه بزازها مزونهای لباس (خانههای مد) خود را در پاریس برپا کنند و انبوه خیاطهای شناخته نشده دست به خلاقیت بزنند و مدهای عالی که در دادگاههای سلطنتی پوشیده میشدند برچیده شوند.
موفقیت ورث به طوری بود که او به جای اینکه مانند خیاطهای دیگر که در گذشته تنها از دستور مشتری پیروی میکردند رفتار کند، میتوانست به مشتریانش دیکته کند چه بپوشند. واژهٔ ‘طراح مد’ (به فرانسوی: Couturier) در حقیقت اولین بار برای توصیف او ساخته شد. در حالیکه مقولهٔ پوشاک در هر دورهٔ زمانی توسط دانشگاهیان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است، تنها خلق پوشاک از سال ۱۸۵۸ به بعد را میتوان به طور موثر طراحی لباس در نظر گرفت.
در همان دوره بود که بسیاری از مزونهای لباس (خانههای مد) شروع به استخدام هنرمندان و نقاشها کردند تا طرح لباسها را بکشند. تصاویر نقاشی شده به مشتریها نشان داده میشدند که بسیار ارزان تر از نمونه واقعی لباس تولید شده در کارگاه بودند، در صورتی که مشتریها یکی از طراحیهای آنان را میپسندیدند آن لباس را سفارش میدادند و خانهٔ مد از این طریق صاحب درآمد میشد.
به این ترتیب، سنت طراحی لباس به جای ارائهٔ لباسهای تکمیل شده به عنوان یک کار اقتصادی شروع شد.
یک طراح مشهور جامائیکایی به نام شانون مگی (به انگلیسی: Shannon McGHIE) میگوید:’طراحی مد عشق و شوری است برخاسته از قلب هنرمند. ‘
توسط تولیدکنندگان لباس ساخته میشوند در سه دستهٔ اصلی قرار میگیرند، اگرچه این ممکن است به شاخههای فرعی دقیق تری نیز تقسیم شود:
مد پوشاک تا سال ۱۹۵۰، عمدتاً طراحی و ساخت لباس به شکل دوخت سفارشی (روش فرانسوی) و بر اساس اندازههایی بود که مشتری سفارش میداد، هر لباس برای یک مشتری خاص طراحی و دوخته میشد و برای مشتریها به شکل انحصاری سفارش دوخت گرفته میشد، به طور معمول در آن دوره از پارچههای گران قیمت و با کیفیت بالا استفاده میشد و با دقت بسیار بالا به جزئیات و اتمام کار لباس دوخته میشد.
درنتیجه این کار فرایندی بسیار وقت گیر بود، ظاهر و تناسب لباس به نسبت هزینهٔ مواد و زمان لازم برای دوخت در اولویت قرار داشتند.
لباسهای ماشینی مرز بین دوخت سفارشی و تولید انبوه هستند، این لباسها برای مشتریهای مخصوص دوخته نشدهاند اما دقت زیادی در انتخاب و برش پارچه صورت گرفته است و به منظور تضمین انحصار، این لباسها در مقادیر محدود دوخته شدهاند.
در نتیجه به نسبت گران قیمت هستند.[۵][۶] مجموعههای لباسهای ماشینی معمولاً در هر فصل طی دورهای که به نام هفتهٔ مد(به انگلیسی: Fashion Week) شناخته میشود توسط خانههای مد به عرضهٔ نمایش گذاشته میشوند. این پدیده دوبار در سال در سرتاسر شهرها اتفاق میافتد.
انواع لباسهایی که در فصلهای مد ارائه میشوند شامل پوشاک بهار/تابستان، پاییز/زمستان و همچنین لباسهای راحتی، لباس شنا و لباس عروس هستند.
در حال حاضر صنعت مد بیش از هر چیز متکی بر فروش بازار انبوه است.
تولید انبوه طالب بیشتری دارد و نیاز طیف گستردهای از مشتریان را برآورده میکند. مشاهیر دنیای مد برای هر فصل مد روندهایی را تعیین میکنند که بر اساس آن لباسهای ماشینی تولید میشود.
آنها اغلب تمام طول یک فصل را صبر میکنند تا مطمئن شوند آیا سبک مطرح شده میتواند بازار را به دست بگیرد یانه، سپس برای تولید آن ابتکار عمل را به دست میگیرند و به منظور صرفه جویی در هزینه و زمان از پارچههای ارزان تر و تکنیکهای ساده تر برای تولید استفاده میکنند که به راحتی میتواند توسط یک دستگاه انجام شود. در نتیجه محصول نهایی میتواند خیلی ارزان تر فروخته شود.
یک نوع طراحی وجود دارد که سبک کوچ (به انگلیسی: Kutch) نامیده میشود و منشاء آن به واژهٔ آلمانی“kitsching” برمی گردد که معنی آن زشت یا به لحاظ زیبایی شناسی ناخوشایند است. کوچ همچنین اشاره به نوع پوشش یا نمایش لباسهایی دارد که به اصلاح از مد افتادهاند، اغلب شلوارهای فاق بلند مربوط به دههٔ ۸۰ میلادی نماد مد کوچ (به آلمانی: Kitsch) در نظر گرفته میشوند.