نمایشگاه هنر ایران: پرداخت اولیه فرش
آیا تاکنون به فرشهای دست باف با دقت نگریسته اید؟ یا بر روی پرزهای آن دست کشیده اید؟ فکر کرده اید چگونه سطح یک فرش پس از بافت اینطور صاف و یکنواخت میشود؟ آیا قیچی کردن سر پرزها در هنگام بافت، این سطح یکنواخت را پدید آورده است؟ هر محصولی پس از تولید برای ورود به بازار باید آماده سازی شود. آماده سازی ها در تولیدات مختلف، با توجه به نوع، جنس و کاربرد آنها، متفاوت است. از جمله فرش و قالی، به دلیل اینکه کاربرد زیرانداز دارد، باید سطحی هموار، نرم و یکدست داشته باشد تا هم طرح و هم نقش آن در نظر مشتری یا بیننده جلوه کند و برای او جذاب باشد و در هنگام استفاده از آن راحتی را با خود به محیط خانه بیاورد. بنابراین همۀ فرشهای پرزدار پس از بافته شدن پرداخت میشوند . از آنجایی که شیوۀ بافت و سبک فرش در مناطق مختلف متفاوت است، پرداخت آنها نیز شیوه های متفاوتی دارد. در هنگام پرداخت قالی، ارتفاع پرز قالیها متناسب با سبک قالی یا بنابر درخواست و سلیقۀ مشتری کوتاه میشود و حاصل این کار یکنواخت شدن سطح قالی و جلوۀ بیشتر طرح، نقش و رنگ بندی آن است. چنانچه ارتفاع بیشتری از پرز قالی را در بار اول پرداخت کاری بردارند به آن «روگیری» میگویند. از نازک کاری برای انواع قالی های مختلف مناطق متناسب با سلیقۀ مصرف کنندگان یا بازار استفاده میشود، که در آن ارتفاع پرزها به اندازۀ درخواستی کوتاه میشود.
قالی های ظریف، اعلا و نازک را نیز پرداخت میکنند اما چون ارتفاع پرزی که از آنها برداشته میشود بسیار کم است در اصطلاح به آن «موگیری» میگویند. همچنین از موگیری برای پرداخت قالی هایی که پرزهایشان با قیچی دستی و در هنگام بافت کوتاه شده اند، نیز برای یکنواخت شدن سطح آن استفاده میشود. پرداخت را با کمک ابزار، وسایل و دستگاه خاصی انجام میدهند.
ابزار و مواد مصرفی مورد نیاز:
ماسک
دستگاه پرداخت ماشینی
قیچی تخت (مخصوص پرداخت لبه های بیرونی پرزها در قالی)
گوشی
لباس کار
مراکزی که به پرداخت قالی می پردازند، قالی ها را علاوه بر استان محل بافت بر اساس منطقه و شهرهایی که بافت در آن استانها از موقعیت خاصی برخوردار است نیز دسته بندی میکنند. لباس پرداختکار باید از جنسی مقاوم در برابر ساییدگی تهیه شود و دارای آستینی با مچ و کشدار (در سر آن) باشد تا هنگام عملیات پرداخت به درون دستگاه کشیده نشود. بهتر است این لباس دو تکه و کت آن بلند باشد. در هر منطقه ای نیز قالی ها به دو دستۀ بافت اعلا یا نفیس و بافت تجاری، تقسیم بندی میشوند. این دسته بندی برای این است که پرداخت کار در هنگام کار، همواره تنظیم دستگاه و ارتفاع پرداخت را متناسب با دستۀ خاصی انجام دهد. در این صورت پرداخت با دقت و بر اساس استاندارد پرداخت به پایان میرسد و سپس کار دستۀ بعدی قالی ها شروع میشود. دسته بندی سبب سرعت بخشیدن کار پرداخت نیز میگردد.
آیا دستگاه پرداخت را میشناسید؟ آیا تاکنون آن را دیده اید ؟ از چگونگی اجزا و کار آن آگاهی دارید؟ آیا با خطرات و ایمنی مربوط به این دستگاه آشنایی دارید؟ دستگاه پرداخت یک وسیلۀ برقی است که به وسیلۀ الکتروموتور کار میکند.
اجزای برقی دستگاه عبارت اند از:
1ـ موتور مکنده
2ـ موتور ماکو
دستگاه پرداخت
موتور مکنده
این موتور در هنگام کار عمل مکش را انجام میدهد. با مکش این دستگاه، پرزهای بریده شده به داخل کیسۀ مخصوص میروند و در آنجا جمع میشوند.
موتور ماکو
عملکرد این دینام به شکل حرکت دورانی است و سبب میشود تیغه های لول در قسمت ماک وی دستگاه پرداخت، حرکت چرخشی داشته باشد.
برای مبتدیان استفاده از برق تک فاز در دستگاه های پرداخت، کاملا ضروری است، تا در صورت مواجه شدن با مشکل، برق به سرعت قطع و دستگاه خاموش گردد. برق دستگاه می تواند تک فاز یا سه فاز باشد. هر دستگاه پرداخت یک میز فلزی دارد. این دستگاه که توسط موتور برقی کار میکند، به وسیلۀ یک شاسی (چارچوب فلزی) احاطه شده است. شاسی توسط تسمه هایی به یک ریل فلزی (که در سقف کارگاه به تیرآهن جوش داده، نصب شده است،) متصل میشود. استاندارد ارتفاع دستگاه پرداخت از سطح میز آن حدود 5سانتیمتر است.
اجزای مکانیکی دستگاه پرداخت عبارت اند از:
1ـ میز فلزی 5ـ فنر(کوتاه و بلند)
2ـ شیلنگ هواکش 6ـ ماکو(تیغ لول ـ تیغ تخت ـ بوشـ دو عدد بلبرینگ)
3ـ کیسۀ هواکش 7ـ تیغ لول ارهای (دندانه دار)
4ـ خرطومی(کوتاه و بلند) 8ـ تسمه
برای نگهداری دستگاه و استفادۀ بهینه از آن لازم است دستگاه به طور مرتب بازرسی شود و قطعات ساییده شده تعمیر و تعویض گردد. «ماکو» قسمت اصلی و مرکزی دستگاه پرداخت به شمار میرود. ماکو دارای یک تیغۀ تخت ثابت و فولادی با لبۀ صاف و تیز و یک تیغۀ لول متحرک با تیغه های چند پر و استوانه ای و دارای پایه هایی است که تیغه بر روی آن نصب میشود. برای گرفتن ماکو، دستگیره ای کنارش وجود دارد. خرطومی یک لوله لاستیکی (به قطر حدود 3سانتیمتر) است که از یک طرف به لبۀ ماکو متصل میشود و از طرف دیگر به داخل مخزنی که در پایین میز قرار گرفته است وصل میشود. این دستگاه برای جمع ِ آوری پرزهای اضافی ِ فرش حاصل از پرداخت، میتواند مدل های متفاوتی داشته باشد اما کارایی همۀ آنها مشابه یکدیگر است. ماکو دارای تیغه هایی فلزی از جنس فولاد و انواع تخت و لول است. تیغه های لول دارای انواع چهارپر، شش پر و هشت پر هستند. درصورتیکه میزان تراکم بافت قالی بیشتر باشد، در ماکو از تیغه های لولی که پرهای بیشتری داشته باشند (مانند هشت پر) استفاده میشود. اسـتفاده از ایـن تیغه هـا و انتخـاب نـوع مناسـب آن بـه نـوع فـرش، تراکـم بافـت، ارتفاع پـرز، جنس پـز و… بستگی دارد. پس از قرار دادن تیغه های لول و تخت و نصب آنها بر روی ماکو، فاصلۀ بین دو تیغه بر اساس ارتفاع پرزی که قرار است برداشته شود، تنظیم میگردد. هرچه تیغه لول از تیغه تخت بیشتر فاصله بگیرد ارتفاع بیشتری از پرز گرفته میشود و عمق بیشتری از فرش پرداخت میگردد، همچنین مقدار فشار ماکو بر سطح قالی در هنگام پرداخت، بر روی ارتفاع نهایی پرزها اثرگذار است.قالی ها، با توجه به نوع منطقه و نوع بافتشان، دارای پرزهایی با ارتفاع اولیۀ متفاوت اند. برخی قالیها دارای پرزهایی به طول 4الی 5سانتیمتر و برخی دیگر 1/5الی 3سانتیمترند. متناسب با این اندازه هاست که فاصلۀ تیغه ها تنظیم میشود. دستگاه پرداخت باید مرتب، تمیز شود و در صورت نیاز، فنر آن روغنکاری گردد. چنانچه این کار به موقع انجام نشود، به دستگاه آسیب میرسد. در هنگام پرداخت برای پهن کردن قالیها از میز آن استفاده میشود. دستگاه پرداخت بر بالای آن و روی ریل نصب میگردد. جنس این میز فلزی و سطح آن صاف، بدون موج و کاملا تراز است. ابعاد استاندارد این میز حداقل 400×120سانتیمتر است. اما برخی از کارگاه های پرداخت یا کارخانه های قالیشویی آن را در ابعاد بزرگتری میسازند.
میز پرداخت
این میز ثابت است و ارتفاع آن از سطح زمین بین 80تا 90سانتیمتر در نظر گرفته میشود تا پرداختکار به راحتی بر کار مسلط باشد.
آماده سازی دستگاه پرداخت
الف) کنترل میز پرداخت
1ـ با مشاهده و استفاده از تراز از همسطح بودن بخشهای مختلف میز اطمینان حاصل میشود.
2ـ با مشاهده و کشیدن دست بر سطح میز از نبودن اشیای ریز و پستی و بلندی بر روی میز مطمئن شویم.
ارتفاع مناسب میز پرداخت به گونه ِ ای است که ارگونومی صحیح بدن پرداختکار با آن رعایت میشود و دید مناسب نیز خواهد داشت.
ب) نصب قالی بر روی میز پرداخت
قالی برای اجرای عملیات پرداخت، باید بر روی میز پرداخت پهن گردد. پیش از آن، با کشیدن کف دست بر سطح قالی جهت خواب آن مشخص میشود. آنگاه قالی بر روی میز به گونه ای پهن میشود که جهت خواب پرزها رو به پرداختکار قرار گیرد. همیشه قبل از اتصال قالی به میز باید پشت آن (قالی) از نظر برجستگی، تابر، کیس خوردگی و لول شدگی بررسی شود تا هنگام پرداخت، سطح آن صاف و یکدست باشد (مواظب باید بود هیچ عاملی سبب برآمده شدن سطح قالی نشود.) هنگام کشیدن کف دست بر روی فرش و در راستای چله ها، به جهتی که دست به راحتی حرکت کند جهت خواب فرش میگویند.
پ) کنترل قالی
ـ کیس و لول شدگی:هنگامی که قالی پهن میگردد، در صورت مشاهدۀ کیس و تاخوردگی باید در جهت رفع آن اقدام شود. برای این کار قالی را پشت و رو و به گونه ای پهن میکنند که پشت قالی در بالا قرار گیرد. سپس کمی آب با دست یا با افشانه به پشت قالی میپاشند و آن را دوباره برمیگردانند تا بر روی سطح صاف میز قرار گیرد و روی آن به سمت بالا واقع شود. پس از طی زمانی، بسته به مقدار کیس، قالی به اصطلاح، خودش را میاندازد و صاف میشود. در هنگام پرداخت قالی های کوچک، برای ثابت شدن و جلوگیری از حرکت، باید آنها را به وسیلۀ گیره و بر روی میز ثابت کرد.
ارگونومی : روش صحیح خم شدن و بلند کردن اشیا و حمل آنها
ـ همواره از ناحیۀ زانوها، در حالی که کمر خـود را صــاف نگاه داشته اید خم شوید. هیچ گـاه از نـاحـیـۀ کـمر خـــم نشوید. اجسام سنگـینتر از 10کیلو را بلند نکنید. هـیـچگاه جسم سنگینی را بالاتر از سطح کمر نیاورید.
ـ پـاهـا را انـدکی از یکدیگر فاصله بدهید تا روبه روی جـسـم قـرار گـیــرید. عضلات شکم را سفت و منقبض کـنـیـد و بـا استفاده از عضلات پا جسم را از زمین بلند کنید. سپـس زانوها را به آرامی صاف کنید. هنگام حمل بسته، آن را تا حدممکن به بدن نزدیک و بازوها را خم نگاه دارید. عـضلات شـکم را سفت کنید و به آهستگی گام بردارید.
ـ پوسیدگی : از نشانه های پوسیدگی در قالی قدیمی، رنگ دواندگی موضعی در پشت و روی قالی و نیز مشاهدۀ مناطق پوسیده است. معمولاً ناحیۀ پوسیده در پشت قالی نرمتر و در روی قالی خشکتر از بقیۀ نواحی قالی است.
ـ تراکم بافت : عیوب بافتی در قالی را میتوان از طریق مشاهده و لمس با دست تشخیص داد. هنگامی که قالی بر روی میز پرداخت پهن شده است، میتوان با فشار انگشتان دست میزان تراکم بافت را در قسمتهای مختلف . آن سنجید. پرداختکار انگشتان دست را بر روی سطح قالی میگذارد و فشار مختصری وارد میکند. اگر در بخشهایی انگشتان به راحتی به مغز قالی برسند نشانۀ آن است که تراکم بافت در آن ناحیه کمتر است. در قسمت هایی که تراکم بافت بیشتر است، انگشتان به سختی در داخل قالی فرو میروند. این روش کمک میکند تا پرداختکار بتواند میزان پرداخت لازم را برای هر قسمت از قالی مشخص کند. برای پرداخت قسمتهایی که تراکم بافت کمتری دارند، لازم است فشار کمتری به ماکو وارد شود تا پرزها بیش ازحد کوتاه نشوند و به فرش آسیب نرسد.
ت) کنترل و تنظیم ماکو
پس از کنترل برق دستگاه پرداخت، نوبت به کنترل و تنظیم کردن ماکو میرسد که به ترتیب زیر انجام میشود :ٔ بستن تیغه لول : تیغ لول تیز شده را در داخل ماکو قرار دهید تا میله ای که به سر آن بلبرینگ بسته شده است از درون تیغه رد شود. در قسمت انتهای میله، بلبرینگ دوم قرار میگیرد و سر آن با پیچ مخصوص دستگاه بسته میشود تا محکم گردد.
بستن تیغه تخت : تیغ تخت تیز شده را روی تیغ لول به گونه ای قرار میدهند که لبۀ آن به سمت بیرون ماکو باشد. سپس بر روی آن با پیچه ای مخصوص محکم میشود.
تنظیم ماکو : دو تیغ تخت و لول باید نسبت به هم طوری تنظیم گردند که با یکدیگر در تماس نباشند ولی معمولاً فاصلۀ بسیار کمی (مویی) نسبت به هم داشته باشند. بالشتک هایی را کنار تیغ لول محکم میبندند. ایجاد فاصله در دو تیغه، تنها با حرکت تیغ تخت به وسیلۀ پیچهای مخصوص امکانپذیر میشود و تیغ لول قابل جابه جایی و تنظیم نیست. در سمت چپ و راست ماکو دو عدد پیچ قرار دارد که به آنها گوشواره گفته میشود. برای تنظیم ماکو، پیچها را باید با پیچ گشتی، تنظیم کرد. علاوه بر گوشواره ها دو عدد پیچ دیگر نیز بر روی ماکو قرار دارد که آنها نیز باید محکم شوند. مراقب باشید تیغ لول و تخت با هم تماس نداشته باشند و در هنگام چرخش، یکدیگر را سایش ندهند بلکه در کنار یکدیگر و با فاصله ای متناسب ارتفاع پَرزی مورد نظر، قرار گیرند.
اتصال ماکو به فنر: پس از اتصالات داخل ماکو، اکنون ماکو به فنری که داخل خرطومی است وصل شده و آماده کار کردن است. قبل از روشن کردن دستگاه پرداخت، تیغۀ لول آن را با دست بچرخانید. چنانچه این تیغه با تیغۀ تخت تماس داشته
باشد، چرخاندن به سختی انجام میشود. در این صورت باید با کمک هنرآموز آن را تنظیم نمایید.
ث) آماده سازی هواکش
هواکش دستگاهی کمکی و مکنده است که در حین عملیات پرداخت برای جمع آوری پرزهای فرش به کار میرود. برای استفاده از هواکش، باید فیلتر کیسه ای آن قبل از روشن کردن دستگاه بسته شود. این فیلتر از جنس کتان ضخیم است و به وسیلۀ طناب به دور دهانۀ خروجی هواکش بسته میشود.
نکته
دهانۀ کیسه خالی به دور بخش خروجی دستگاه به گونه ای قرار داده می شود که آن قسمت را کاملا بپوشاند. سپس طناب محکمی، چند دور بر روی کیسه (در قسمت دهانه خروجی دستگاه) پیچانده و گره زده میشود.
ج) کنترل برق دستگاه پرداخت
پس از نصب قالی بر روی میز پرداخت، نخستین کاری که انجام میشود کنترل برق دستگاه پرداخت است. برای این کار به ترتیب مراحل زیر انجام میشود :
1ـ روشن کردن کلید اصلی برق؛
2ـ وصل کردن دو شاخۀ دستگاه پرداخت به پریز؛
3ـ روشن کردن هواکش؛
4ـ روشن کردن کلید دستگاه پرداخت
در هنگام کار با کلیۀ وسایل برقی، پیش از روشن کردن آنها باید از سالم بودن سیم ها، دوشاخه و پریز اطمینان حاصل کرد. اگر کیسه بیش از حد پر باشد هواکش کارایی نداشته و ممکن است موتور برق آن بسوزد.
اصول کوتاه کردن پرزها
پس از تنظیم دستگاه با توجه به قالی مورد نظر، میزان کوتاهی پرزها، نوع جنس قالی و تراکم آن دستگاه را در جهت مخالف خواب قالی و در ابتدای آن به گونه ای قرار میدهند که ریشه ها را در بر نگیرد. سپس ماکو با هر دو دست گرفته میشود و درست از اولین ردیف سمت راست گره های قالی و با فشاری یکنواخت به سمت داخل فرش حرکت میکند. این کار با توجه به مقدار بلندی پرز قالی ممکن است چند بار تکرار شود.ُ نوع پرداخت به تناسب بافت و مواد به کار رفته در قالی (کرک ـ پشم ـ ابریشم)، تفاوت میکند. اگر جنس نخ های مورد استفاده ظریفتر باشند (کرک ـ ابریشم) پرداخت با تیغ لولی که قطر کمتری دارد و با فشار کمتر انجام میشود. در این صورت، تیغ در داخل قالی کمتر وارد شود و مقدار کمی از ارتفاع پرز را کوتاه میکند. اگر جنس خامۀ به کار رفته پشم باشد، که ظرافتش کمتر است، از تیغ لول با قطر بیشتر استفاده میشود تا تیغه در داخل قالی بیشتر فرو رود و ارتفاع بیشتری از پشم را کوتاه کند. میزان ارتفاع پرز در دسته بندی های قالی در جدول صفحۀ بعد به صورت استاندارد تعریف شده است. قالی های هر دسته را میتوان به صورت کلی با میزان تعیین شده پرداخت نمود. گاهی بازار مصرف با تأثیرپذیری از سلیقه و تقاضای مشتری در مواردی متفاوت میشود. در این صورت پرداخت باید بنا به درخواست انجام شود. ارتفاع پرز در پرداخت به نوع بافت قالی نیز بستگی دارد. یعنی هرچه رج شمار قالی بالاتر باشد ارتفاع پرزها کوتاه تر است و هرچه رج شمار قالی پایینتر باشد ارتفاع پرزها به تناسب بالاتر است. گبه که نوعی قالی درشت بافت است (رجشمار 10تا 20رج) دارای ارتفاع پرزی بین 2تا 4سانتیمتر است.
مراحل پرداخت کردن
پس از کنترل دستگاه پرداخت و انجام دادن مراحل بیان شده در قسمت های قبل، عملیات پرداخت انجام میشود. ابتدا برای جلوگیری از نفوذ پرزها به ریه ها ماسک را بر دهان و بینی قرار میدهند و از گوشی برای آسیب نرسیدن به شنوایی افراد پرداختکار استفاده میشود. هنگام پرداخت قالی باید به ترتیب تنظیم اجزای ماکو را متناسب با نوع قالی (بر اساس جدول بالا) انجام داد. سپس قالی را به شکلی صحیح پهن کرد و باید از صاف بودن سطح میز پرداخت و رعایت شدن کلیۀ موارد ایمنی اطمینان حاصل نمود. رعایت این نکته الزامی است که در هنگام استفاده از دستگاه پرداخت همواره باید مراقب انگشتان دست خود باشید. محل قرار گرفتن دست، روی دستگاه پرداخت میباشد. پس از آن ابتدا دستۀ ماکو با یک دست و با دست دیگر موتور ماکو روشن میشود. ماکو را بر روی سطح قالی از سمت راست و پایین به بالا میکشند. در هنگام گردش تیغۀ لول، پره های تیغه پرزهای قالی را با کمک تیغۀ تخت مانند دو دهانۀ قیچی به اندازه مورد نیاز کوتاه میکنند. در هنگام پرداخت، از لباس کار مناسب و ماسک کاغذی و گوشی محافظ استفاده شود. باید توجه داشت که در این مرحله ماکو باید در تماس مستقیم با قالی باشد و در حرکت برگشت از روی قالی برداشته نشود. س از هر مرحله از حرکت ماکو، سطح فرش را باید مرتب وارسی کرد و از میزان مناسب پرداخت اطمینان حاصل نمود. پرزگیری قالی در محدوده ای که دست پرداختکار در آن به راحتی حرکت کند یعنی 40تا 50 سانتیمتر در طول قالی انجام میگیرد. همچنین پرداخت از سمت راست قالی در عرض تا جایی که امکان حرکت دستگاه وجود دارد ادامه مییابد. این کار، بدون برداشتن و گذاشتن دستگاه از روی قالی و تا جایی که قالی به میز متصل است به همین ترتیب انجام میشود تا همه جای قالی به صورت یکدست پرزگیری شود. پرزهای کوتاه شده به وسیلۀ لولۀ هواکش جمع آوری و به داخل کیسۀ هواکش کشیده میشوند.
برای ادامۀ پرداخت، گیره ها را باز کنید و قسمت قالی پرزگیری شده را، پایین بکشید و دوباره قالی را با گیره به میز متصل کنید. هنگام گیره زدن لازم است حدود 7سانتیمتر از قسمت پرداخت شده روی میز قرار گیرد تا پرداختکار بتواند بقیۀ پرزگیری را همتراز با آن انجام دهد. این کار تا پایان پرداخت تمام قسمت های قالی تکرار میشود. پرزهای اضافی حاصل از عملیات پرداخت را برای مصارف مختلف در کیسه های مخصوص جمع آوری میکنند. مصارف آنها چیست؟ در هنگام نصب قالی بر روی میز پرداخت بیشتر پرداختکاران قسمت گلیمباف و ریشه را زیر گیره قرار میدهند. چنانچه ماکو، درست در لبۀ قالی قرار گیرد با شروع کار پرداخت به اندازۀ فاصله لبۀ ماکو تا نوک تیغه حدود 3سانتیمتر از پرزهای قالی بدون پرداخت باقی میمانند. این مقدار از پرزها دورتا دور قالی باقی میمانند تا در پایان کار با قیچی پرداخت شوند. در هنگام استفاده از دستگاه پرداخت مراقب باشید که ریشه های قالی آسیب نبیند. شیرازه های قالی باتیغه های دستگاه بریده نشود و میزان فشار وارده بر دستگاه به شکلی باشد که پرزگیری قالی در تمامی نقاط قالی یکدست و در یک سطح باشد. پس از پایان یافتن عملیات پرداخت با دستگاه، برای تکمیل کار با قیچی تخت، قسمت های اطراف قالی پرداخت دستی میشود. این کار با دقت و ظرافت انجام میشود تا همۀ سطح قالی یکدست و صاف گردد.
انواع پرداخت و تیغه های لول آنها
پرداخت با توجه به نوع قالی و تقاضای مشتری، با روش های مختلف انجام میشودبه این شرح:
1ـ روگیری: در این نوع پرداخت از تیغ لول ضخیم (با قطر 40تا 45میلیمتر) چهار و یا پنج پر، استفاده میشود. ارتفاع زیادی از پرزها در این پرداخت یک باره برداشته میشود.
2ـ نازک کاری: در این نوع پرداخت از تیغ لول پنج پر (با قطر 40تا 45میلیمتر) استفاده میشود و سطح پرزها به شکل متوسط و معمولی کوتاه میشود .
3ـ موگیری: در این نوع پرداخت از تیغ لول شش یا هفت پر (قطر 35میلیمتر) استفاده میشود.
تیغۀ لول پنج پر با قطر 40میلیمتر پرکاربردترین تیغۀ لول در پرداخت است.ُ از دستگاه تیغ تیزکن پرداخت چه میدانید؟ چرا تیغ ها را تیز میکنند؟ چه زمانی باید تیغ های دستگاه را تیز کرد؟ چه نشانه هایی وجود دارد که ُکندی تیغ را نمایان میسازد؟ دستگاه تیغ تیزکن، ابزاری برقی است که سنگی به محور اصلی آن متصل است. در هنگام گردش سریع این سنگ،تیغ های ماکو تیز میشوند. تیغ های به کار گرفته شده در هنگام عملیات پرداخت، در اثر تماس مداوم بر سطح قالی به تدریج کند میشوند و کارایی خود را از دست میدهند. برای همین باید مرتب تیغها را تیز کرد. تیغ ُ های کند، علاوه بر این که عمل پرداخت را به خوبی انجام نمیدهند، خستگی دست پرداختکار را نیز در پی دارند.
پس از کند شدن تیغه های ماکو باید آنها را از روی دستگاه پرداخت باز کرد و برای تیز کردنشان از دستگاه تیغ تیزکن استفاده نمود. این کار توسط متخصصین و یا افراد باتجربه انجام میشود. تیز کردن تیغه ها با توجه به نوع آنها متفاوت است. پس از اتمام کار، تمامی قطعات دستگاه را تمیز و مخزن دستگاه را خالی کنید. اگر تیغهای کند شده بود، باید به تعویض آن پرداخت. پس از جایگزینی قطعۀ جدید، قطعۀ قبلی برای تیز کردن کنار گذاشته میشود.
