نمایشگاه هنر ایران: هنر چاپ دستی چیست؟
چاپ دستی همانطور که از نامش پیداست ترکیب دو عنصر “چاپ” و “دست” می باشد.
چاپ دستی به مجموعه روش های ایجاد و تکثیر آثار هنری با استفاده از واسطه ی چاپ گفته می شود که در آن دخالت عامل انسانی بسیار زیاد است و بیش تر مراحل اجرایی آن مانند طراحی، آماده سازی واسطه ی چاپ، چاپ و هم چنین عملیات پس از آن، به وسیله ی دست انجام می شود چاپ دستی زبان بصری ویژه ای است که از طریق آن هنرمندان چاپگر، نقاشان و طراحان گرافیک به ایجاد و تکثیر آثار خود در تعداد محدود می پردازند.
نمایشگاه هنر ایران: روش های چاپ دستی نیز (همانند چاپ صنعتی)، بر اساس خصوصیات واسطه ی چاپی دسته بندی می شوند و شامل چهار روش می باشد. لوحه، کلیشه، شابلون، قالب، باسمه و … نام هایی برای واسطه ی چاپ در روش های مختلف چاپ دستی هستند.
از انواع چاپ دستی، هم چنین می توان به چاپ قلمکار و چاپ باتیک اشاره کرد. این دو روش (که از جمله هنرهای سنتی محسوب می شوند) بر روی پارچه به کار می روند و کابردهای مصرفی و گاهی نیز تزیینی دارند.
نمایشگاه هنر ایران: چینی ها اولین مردمی بودند که چاپ دستی را ابداع کردند . آنان با حک کردن تصویر روی چوب از این فن در انتقال و تکثیر نقوش استفاده کردند . آنان در پایان قرن دوم میلادی سه عنصر اصلی و لازم برای چاپ دستی را در اختیار داشتند . این سه عنصر عبارت بود از: کاغذ ، مرکب ، لوح یا سطحی که فرایند حکاکی روی آن انجام می شد. انگیزه ی اصلی چاپ دستی در شرق دور تکثیر شمایل قدیسان و متون مقدس از طریق حکاکی روی لوحه های چوبین و چاپ آن ها بر روی ابریشم و کاغذ بوده است . جوامع شرقی از زمان های کهن روی برگ ، پوست ، گل ، استخوان و سنگ ، حکاکی و به نوعی می توان گفت چاپ دستی انجام می داده اند که استفاده از این ابزار تا قرون وسطی ادامه داشته است . مصریان از گیاه پاپیروس ، که در آن زمان در سواحل رود نیل به فراوانی روئیده می شود ، برای چاپ الواح حکاکی شده به عنوان صفحه ی حامل یا کاغذ استفاده می کرده اند .
