نمایشگاه هنر ایران: همه چیز درباره هنر طراحی
نتیجه یک طراحی میتواند یک آبجکت بصری، یک مفهوم، یک احساس، یک تصویر کاملا رئالیستی یا حتی یک کار آبسترک باشد. به طور کل کارکتر و شخصیت طراحی (منظور سوژه نیست، منظور عمل و نتیجه کار است) از فرم و اشکال هندسی نشات میگیرد و نه مانند نقاشی از رنگ و لایههای رنگی. در هنرهای زیبا تعریف طراحی به خلق عناصر تصویری بر پایه خطوط اطلاق میگردد، و در ادامه میتواند با ایجاد تنالیته و سایه روشن یا ایجاد تضادهای نوری به ایجاد یک حجم سه بعدی منتج شود.
طراحی یک هنر گرافیکی است، در اینجا گرافیک به هیچ عنوان تعریف لغت گرافیک که ما امروزه به کار میبریم نیست. در اینجا منظور از گرافیک به معنای طراحیست، به این صورت که کلمه گرافیک بر گرفته از یک لغت آلمانیست که کراپیک تلفظ میشود و در عین حال ریشه این لغت آلمانی بر گرفته از لغت یونانی گراپیکوس به معنای طراحی میباشد. بنابراین توجه داشته باشید که هنر گرافیکی نباید با گرافیک دیزاین خلط شود.
تا شروع قرن پانزدهم میلادی طراحی به ندرت به عنوان یک هنر مستقل به شمار میآمد. در عوض فقط به عنوان یک شروع مقدماتی برای نقاشی یا مجسمهسازی به کار برده میشد همچنین از لحاظ کیفیت آکادمیک نیز در سطح نسبتا نازلی قرار داشت. بین سالهای 1400 تا 1440 چنینی نقاش ایتالیایی دست به خلق برخی آثار طراحی زد، همچنین در تعاریف خود وی طراحی را دروازه یک نقاشی موفق مینامید. اما با ظهور هنرمندان بزرگی همچون لئوناردو و میکل آنجلو و همچنین پیشرفتهایی که در تولید کاغذ بروز کرد طراحی به جایگاه ویژهای در دنیای هنر دست یافت. و به عنوان یک هنر کاملا مستقل به حساب آمد.
نمایشگاه هنر ایران: یکی از تحولات و تاثیرات بسیار عمیقی که طراحی در وقوع آن نقش بسیار مهم و پررنگی داشت کشف پرسپکتیو بود. یک هنر واقع گرا به طور قطع نیاز به نمایش و درک بعد و عمق در کار را دارد. به زبان سادهتر در یک اثر هنری یا یک طراحی نشان دادن فاصله بین پس زمینه و موضوع اصلی یکی از مهمترین فاکتورهاست. کنترل نقطه گریز و مطالعات آن به مدد طراحی پیشرفت چشمگیری کرد به طوری که آثار هنری در نقاشی و طراحی کاملا از حالت تخت خارج شده و حالت سه بعدی به خود گرفت. حتی این کشف مقدمهای بود برای اختراع دوربین عکاسی که توضیح این مورد این از حوصله این بحث خارج میباشد.
طراحی به مثابه پایه برای هنرهای دیگر
برای شروع بسیاری از رشتههای هنرهای زیبا هنرجو باید از طراحی آغاز نماید، هر چند نمیتوان با قطعیت ابراز نمود که یک اثر نقاشی، موزاییک، فرش یا دیگر آثار هنری با یک اسکیس طراحی آغاز شده است، اما در واقع طراحی پایه تمام هنرهای بصری است. برای مثال در معماری، طراحی پایه تمام ساختمان هاست؛ طراحی اسکیس، پایه مجسمهسازیست و به طور کل بسیاری از شاهکارهای نقاشی در ابتدا با یک اسکیس متولد شدند. نکته جالب اینجاست که با وجود کامپیوتر و ابزار جدید همچنان استفاده از طراحی سنتی برای بسیاری از رشتهها همچون نقاشی دیواری، طراحی کتاب و تصویر سازی، چاپ دستی، حکاکی موزاییک و بسیاری دیگر از رشتههای دکوراتیو در حال رشد میباشد. این اسکیسها لزوما فقط برای تحقیق و کنکاش در کلیات طرح استفاده نمیشود بلکه در بسیاری موارد وارد جزئیات شده و دستاوردهای اساسی برای پروژه به ارمغان میآورد.
طراحی به مثابه یک هنر مستقل
طراحی میتواند به تنهایی یک هنر کاملا مستقل و قوی نیز به حساب بیاید. تسلط بر اصول طراحی و شناخت کافی و اصولی آن میتواند تواناییهای بسیاری را در زبان بصری به هنرمند اعطا نماید، کما اینکه بسیاری از هنرمندان بزرگ جهان با تکیه بر توانایی طراحی، خود را به عالم هنر معرفی کردند. هنر فیگوراتیو، فضا، عمق، بُعد و حتی حرکت را میتوان در صورت آموزش صحیح با طراحی اجرا کرد.
در بعد دیگر طراحی نسبت به هنرهای دیگر میتواند بسیار شخصی باشد به طوری که هنرمند به راحتی (به دلیل اینکه خط یکی از عناصر پایه در طراحیست) عوالم و احساسات شخصی و گرایشات هنری خود را بر روی کاغذ بیاورد.
ابزار طراحی
نمایشگاه هنر ایران: متریالهای طرحی حلقه وسیع و تقریبا نامحدودی از ابزار را در بر میگیرد، جوهر، مداد، خودکار، ذغال و بسیاری از متریالهای دیگر.
در مورد ساپورت طراحی قطعا کاغذ مناسبترین و کلاسیکترین آنهاست اما انواع مقوا چوب و حتی در استفاده از بوم نیز محدودیت و منعی وجود ندارد و شاید یکی دیگر از نکاتی که طراحی را هیجان انگیز مینماید همین موضوع عدم محدودیت برای انتخاب ابزار باشد. طراحی میکس مدیا امروزه طرفداران خاص خود را داراست.
تفاوت میان طراحی و نقاشی
به طور کلی تعریف مرزی مشخص میان طراحی و نقاشی به سادگی امکان پذیر نیست. برای مثال هنر چینی با نوعی جوهر و بر روی کاغذ یا ابریشم انجام میشود، به این هنر نقاشی چینی اطلاق میشود اما از نظر شکل بسیار شبیه به طراحی است. یا مثالی دیگر تلفیق دست نوشته و نقاشیهای قدیمی خاور میانه بسیار شبیه به طراحی هستند که با جوهر و قلم مو به انجام میرسیده اند با خطوطی آزاد و شبیه به کارتونهای مدرن اما از نظر هنری در قسمت نقاشی دسته بندی میشوند. یا حتی بسیاری از طراحیهای نزدیک دوره رنسانس، تا قبل از اینکه لغت دیزاین که در زبان ایتالیایی که به معنای طراحی میباشد به وجود بیاید، جزو دسته نقاشی قرار میگرفته اند.
معمولا کلمه طراح به شخصی که در کار هنری دغدغه طراحی دارد اطلاق میشود، اگر بخواهیم مثالهای بارزی در مورد طراحان بزرگ بخصوص طراحی فیگوراتیو بزنیم میتوان از اساتید قدیمی افرادی مانند لئوناردو داوینچی، میکل آنجلو، آلبرشت دورر، روبنس و رامبراند را نام برد. و در دوره معاصرتر از افرادی مانند اونوره دومیه، اگون شیله، کنت ویلیامز و … نام برد.
انواع مختلف طراحی
به طور کلی طراحی به سه دسته کلی تقسیم میشود:
1- طراحی اسکیس سریع و نا تمام، این قسم از طراحی به این صورت میباشد که طراح به هیچ عنوان به جزئیات توجه نکرده و از فرمها و خطوط آبسترک در کار استفاده میکند. دلیل انجام این کار تمرکز بر روی ایده و موضوع میباشد و این طراحیها به این دلیل بی کیفیت هستند که هنرمند به علت حفظ ایده، اساسا نمی خواهد درگیر تکنیکهای طراحی شود. این طراحیها اساسا ارزش نگهداری ندارند و بعد از اتمام کار و رسیدن به هدف دور انداخته میشوند.
2- طراحی اسکیس مطالعاتی، در این نوع طراحی هنرمند تا حد نسبتا زیاد به جزئیات توجه مینماید و حتی بعضی از مواقع کار نهایی بر روی طراحی انجام میشود، برای مثال هنرمند ساختار اولیه یک نقاشی را به صورت یک طراحی اجرا کرده و بعد روی آن رنگ گذاری میکند. البته در بسیاری از موارد نیز کار به همان اسکیس مطالعاتی ختم میشود.
3- طراحی به مثابه کار نهایی
نمایشگاه هنر ایران: این شکل از طراحی از شروع با هدف خلق یک اثر هنری به عنوان طراحی دنبال میشود، و حتی ممکن است برای بهتر به نتیجه رسیدن طراحی در ابتدا چند اسکیس مطالعاتی نیز به انجام برسد. این نوع از طراحی میتواند در تصویرسازی،طراحی رئال یا طراحی هایپررئال مورد استفاده قرار گیرد.
در پایان باید این نکته مهم را ذکر کرد که طراحی یکی از مهمترین پایههای هنر چه در دوران قدیم و چه در عصر جدید میباشد، به طوری که آموزش صحیح و راه بردی این هنر ارزشمند میتواند تاثیرات شگفت انگیزی بر روی پیشرفت و درک اصولی مفاهیم هنری در رشتههای دیگر را دارا باشد.