نمایشگاه هنر ایران: آموزش کامل تنظیمات شاتر و سرعت شاتر دوربین دیجیتال
سه اصل اساسی در دوربین عکاسی، سرعت شاتر (Shutter Speed)، دیافراگم (Aperture) و ایزو (ISO) است.
سرعت شاتر دو کار مهم و ویژه را برای شما انجام می دهد:
- تغییر روشنایی عکس و القای حس حرکت در تصویر به وسیله ثابت کردن سوژه و حرکت های آن
- تار کردن حرکت های سوژه.
در این مطلب می توانید هر چیزی را که لازم است درباره « شاتر » و « سرعت شاتر » بخوانید تا با این ترفند عکاسی، واقعی ترین تصاویر را ثبت کنید.
شاتر دوربین چیست؟
شاتر به پرده ای گفته می شود که در مقابل حسگر دوربین قرار دارد و تا زمانی که دوربین عکاسی شروع به کار کند، بسته می ماند. هنگامی که به وسیله دوربین خود شروع به عکاسی می کنید، شاتر باز شده و نوری که از لنز دوربین عبور کرده است به صورت کامل به حسگر دوربین می رسد. پس از آنکه سنسور دوربین، نور را دریافت کرد، شاتر به سرعت بسته می شود و برخورد نور به حسگر دوربین متوقف می شود.
سرعتشاتر چیست؟
« سرعت شاتر » مدت زمانی است که شاتر باز میماند و اجازه عبور نور را میدهد و در واقع دوربین شما عکسی را ثبت می کند؛ این مدت زمان بر روی نحوه نمایش عکس های شما چندین اثر مهم دارد.
هنگامی که در عکاسی از سرعتشاتر پایین استفاده می کنید، سنسور دوربین شما برای مدت طولانی تری در معرض تابش نور قرار می گیرد. اولین اثر مهم سرعت پایین شاتر، تاری یا ماتی حرکت (motion blur) است، در این حالت سوژه های متحرک عکس در امتداد جهت حرکت تار می شوند.
از سرعتشاتر پایین، اغلب در عکاسی تبلیغاتی اتومبیل ها و موتور سیکلت ها استفاده می شود، جایی که حس سرعت و حرکت به وسیله مات کردن چرخ های متحرک به بینندگان منتقل می شود.
تاری حرکت (motion blur):
نمایشگاه هنر ایران: برای عکاسی از کهکشان راه شیری، عکاسی از سوژه ها در شب و یا عکاسی در محیط های کم نور به وسیله سه پایه سرعتشاتر پایین به کار میرود. برای ایجاد حس حرکت در عکس های رودخانه ها و آبشارها، عکاسان منظره می توانند از سرعتشاتر پایین استفاده کنند، به گونه ای که بقیه اجزای تصویر و منظره، کاملا شارپ به نظر برسد.
سرعت شاتر زیاد :
از طرف دیگر، سرعتشاتر می تواند برای انجام عملی کاملا متفاوت یعنی ثابت کردن حرکات سوژه متحرک، مورد استفاده قرار گیرد. اگر شما از یک سرعتشاتر زیاد استفاده کنید، می توانید حرکت را حتی از سوژه هایی که بسیار سریع حرکت می کنند، حذف و حرکت آنها را محو و تار کنید، مانند پرندگان در حال پرواز، یا اتومبیل های درحال حرکت.
اگر با استفاده از یک سرعت شاتر بالا از آب رودخانه ها عکس بگیرید، می توانید هر قطره کوچک معلق در هوا که ممکن است حتی برای چشم های ما قابل مشاهده نباشد، به صورت شارپ در عکس ثبت کنید.
به طور خلاصه اگر هنگام عکاسی از سوژه های متحرک، از سرعت شاتر کم استفاده کنید، حس حرکت در تصاویر به وجود خواهید آورد و سرعت شاتر زیاد، حرکات سوژه های متحرک را فیکس می کند.
سرعت شاتر چگونه اندازه گیری می شود؟
وقتی که سرعت شاتر کمتر از یک ثانیه باشد، معمولا در کسری از ثانیه اندازه گیری می شود. به عنوان مثال، ۱/۴ به معنای یک چهارم ثانیه است، در حالی که ۱/۲۵۰ به معنای یک دویست و پنجاهم ثانیه (یا چهار میلی ثانیه) است.
اکثر دوربین های DSLR جدید و دوربین های بدون آینه می توانند سرعت شاترهای تا ۱/۴۰۰۰ ثانیه را داشته باشند، در حالی که برخی دیگر از دوربین ها می توانند سرعت شاترهای بسیار بیشتر تا ۱/۸۰۰۰ ثانیه و حتی بیشتر را داشته باشند.
از طرف دیگر، کمترین سرعت شاتر با طولانی ترین زمان نورگیری موجود در اکثر دوربین های DSLR یا دوربین های بدون آینه معمولا ۳۰ ثانیه است. در صورت لزوم، شما می توانید با استفاده از تریگر ( triggers )، مدت زمان نوردهی طولانی تر (و سرعت شاتر کمتری) را داشته باشید.
سرعت شاتر و نوردهی
نمایشگاه هنر ایران: سرعت شاتر تاثیر مهمی بر روی نوردهی ( exposure ) دارد که به روشنایی عکس مربوط می شود. اگر شما از سرعت شاتر کم استفاده کنید، سنسور دوربین شما نور زیادی را دریافت می کند و عکس ,کاملا روشن خواهد بود. اگر سرعت شاتر زیاد باشد، حسگر دوربین فقط در برابر مقدار کمی از نور قرار می گیرد که باعث می شود عکس های شما تاریک تر شود.
با این حال، سرعت شاتر تنها متغیری نیست که بر روشنایی عکس شما تاثیر می گذارد؛ دیافراگم و ایزو ( ISO ) هم در این مورد موثرند. بنابراین، هنگامی که می خواهید سرعت شاتر دوربین خود را تنظیم کنید، باید حواستان به دیگر تنظیمات دوربین تان هم باشد و آنها را بادقت تعیین کنید.
برای ثبت عکس هایی با روشنایی مناسب، سرعت شاتر می تواند امری حیاتی باشد. در یک روز آفتابی ممکن است لازم باشد از سرعت شاتر زیاد استفاده کنید تا عکس شما دارای نور زیاد ( بیش از حد ) نباشد. یا اگر هوا تاریک باشد، برای جلوگیری از گرفتن عکس بیش از حد تاریک، یک سرعت شاتر کم ( نوردهی طولانی تر ) لازم است .فراموش نکنید برای جلوگیری از لرزش دوربین و ماتی عکس، به یک سه پایه نیاز دارید.
برای بسیاری از مردم، دلیل اصلی تنظیم سرعت شاتر این است که مطمئن شوند عکس های آنها دارای روشنایی مناسبی هستند. با این حال، نگرانی درمورد تاری سوژه های در حال حرکت نیز بسیار مهم هستند و نباید نادیده گرفته شوند.
لذت عکاسی از طبیعت با کنترل سرعت شاتر
نمایشگاه هنر ایران: شاتر با سرعت بالا باعث می شود که سوژه های متحرک عکاسی در یک لحظه از زمان، بدون حرکت و ثابت نشان داده شوند. اگر شما از پرندگان عکاسی می کنید، می توانید از سرعت شاتر ۱/۱۰۰۰ ثانیه یا بیشتر استفاده کنید. با این حال، برای عکاسی از سوژه های متحرک با سرعت حرکت کمتر، شما می توانید با سرعت شاترهای ۱/۲۰۰ ثانیه، ۱/۱۰۰ ثانیه، یا کمتر (مدت زمان نوردهی طولانی تر)، بدون اینکه تصویرتان تار شود،تصویر برداری کنید.
سرعتشاتر کم با نوردهی طولانی (معمولا بیش از ۱ ثانیه) همراه است. در این مرحله، برای گرفتن عکس های شارپ، شما باید از یک سه پایه استفاده کنید. برای عکاسی در مکان های کم نور یا عکاسی در شب و یا نشان دادن حس حرکتی خاص در سوژه های متحرک از سرعت شاترهای پایین استفاده می کنند. هنگام استفاده از سرعت شاتر پایین و طولانی، هر چیزی که در صحنه عکس شما حرکت می کند، محو و تار ثبت می شود. با این حال، سرعت شاترهای از ۱/۱۰۰ ثانیه تا ۱ ثانیه، به عنوان سرعت شاترهای نسبتا پایین در نظر گرفته شده است.
البته این امر به قدرت لنز دوربین شما هم بستگی دارد. بعضی از لنزها مانند لنز Nikon 70-200mm f/2.8 دارای تکنولوژی لرزشگیر تصویر (برای کاهش لرزش ها) درون لنز هستند. زمانی که در عکاسی، دوربین تان را با دست نگه می دارید، این لنز ها به شما برای گرفتن عکس هایی با سرعتشاتر خیلی پایین کمک زیادی می کنند.
هنگام استفاده از سایر لنزهایی که لرزشگیر تصویر ندارند، باید از لرزش دوربین جلوگیری کنید؛ در این زمینه مهم ترین مسئله این است که شما بدانید که چگونه یک دوربین را نگه دارید تا نلرزد.
سرعتشاتر را چطور تنظیم کنیم؟
اکثر دوربین ها به طور پیش فرض و خودکار سرعت شاتر را مرتبا کنترل می کنند. هنگامی که دوربین در حالت Auto تنظیم شده است، بدون هیچ گونه دخالت شما، سرعت شاتر توسط دوربین انتخاب می شود (دیافراگم و ایزو ISO هم به طور خودکار توسط دوربین تنظیم می شود).
با این حال، شما هنوز هم می توانید در صورت لزوم سرعت شاتر را به صورت دستی تنظیم کنید:
- با تنظیم دوربین در حالت تقدم شاتر ( Shutter Priority )، شما سرعت شاتر را انتخاب می کنید و دوربین به صورت خودکار دیافراگم را انتخاب می کند.
- با تنظیم دوربین در حالت دستی ( Manual mode )، شما سرعت شاتر و دیافراگم را به صورت دستی انتخاب می کنید. در هر دو حالت، شما می توانید وضعیت ایزو را به صورت دستی یا اتوماتیک تنظیم کنید.
در بیشتر موارد، ما توصیه می کنیم که به دوربین اجازه دهید تا سرعت شاتر مناسب برای شما را انتخاب کند. مگر این که شما در یک عکس با سوژه ای که بیش از حد در حال حرکت است، مواجه شوید.
چگونه سرعت شاتر در دوربین را پیدا کنیم؟
نمایشگاه هنر ایران: در دوربین هایی که دارای پانل بالا هستند، سرعتشاتر معمولا در گوشه سمت چپ،قسمت بالا قرار می گیرد.
اگر دوربین شما دارای یک صفحه نمایش (LCD) مانند بالا نیست، مانند بعضی دوربین های DSLR ، می توانید به منظره یاب نگاه کنید.
سرعتشاتر را در سمت چپ ، قسمت پایین مشاهده خواهید کرد و اگر دوربین شما نه دارای یک LCD مانند شکل بالا و نه دارای منظره یاب باشد، مثل بسیاری از دوربین های بدون آینه، شما می توانید به سادگی، سرعت شاتر را با نگاه کردن به صفحه پشتی دوربین ببینید.
در اکثر دوربین ها، سرعتشاتر مستقیما، به صورت کسری از یک ثانیه نمایش داده نمی شود، معمولا یک عدد معین می باشد.
هنگامی که سرعتشاتر طولانی تر از یک ثانیه یا برابر آن باشد، شما عددی شبیه ۱ یا ۵ را مشاهده خواهید کرد (از علامت ” برای نشان دادن یک ثانیه کامل استفاده می شود).