علائم لنزهای نیکون چه معنایی دارند؟

نمایشگاه هنر ایران: علائم لنزهای نیکون چه معنایی دارند؟

در این مقاله قصد دارم در مورد علائم لنزهای نیکون برایتان بگویم تا در هنگام انتخاب و خرید آنها، آگاهی بیشتری در مورد هر نوع لنز داشته باشید.

معمولا هر برند تویلد کننده لنزی برای معرفی مشخصات لنز خود از علامات یا اعدادی استفاده می‌کند و آنها را روی خود دوربین حک کرده یا به عنوان بخشی از اسم لنز مورد نظر درنظر می‌گیرند. اما این علامت‌ها چه مفهومی دارند؟ آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که کدام یک از آنها برای شما باید مهم باشند؟ اصلا این حروف و نشانه‌ها برای چه روی لنز قرار می‌گیرند؟

در واقع هر یک از این علامت‌ها یا اعداد که روی لنز نوشته می‌شوند، وجود یک ویژگی یا یک قابلیت به خصوص را تایید می‌کنند.دانستن آنها برای زمانی که می‌خواهید یک لنز مناسب برای سبک عکاسیتان را پیدا کنید، کاربردی خواهد بود و باعث می‌شود بتوانید سریعتر هر لنز را بررسی کرده و به این نتیجه برسید که آن را بخرید یا نه.

این اعداد و نمادها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند :

• نمایه‌هایی که مخصوص یک برند خاص بوده و برندهای دیگر از آنها استفاده نمی‌کنند.
• نمایه‌هایی که در نامگذاری تمامی لنزها از تمامی برندها مشترک هستند.

در این مقاله قصد دارم تمام علائم اختصاری لنزهای نیکون را برایتان بگویم تا با فهمیدن مفهوم هر یک از آنها، خیلی راحت‌تر لنز مورد نیازتان را پیدا کنید و آن را تهیه کنید. پس با من همراه باشید …

معرفی کمپانی نیکون

نمایشگاه هنر ایران: نیکون شرکتی چند ملیتی است ( و متعلق به گروه شرکت‌های میتسوبیشی ) که دفتر مرکزی آن در توکیو، پایتخت کشور ژاپن قرار دارد. نیکون در حال حاظر یکی از فعال‌ترین شرکت‌‎ها در زمینه تولید لوازم عکاسی و عدسی‌های اپتیک است.

واحد تحقیقات نیکون همواره پیشتاز جدیدترین تکنولوژی‌ها در طراحی و تولید ملزومات عکاسی از جمله موتورهای اولتراسونیک، نورسنجی سه بعدی، مدارهای پرسرعت و پردازنده‌های قدرتمند موتور اتوفوکوس و آخرین تکنولوژی در زمینه اضافه نمودن ویدیوپروژکتور در آخرین تولیدات دوربین دیجیتال بوده است.

شرکت نیکون در تاریخ 25 ژوئیه سال 1917 میلادی با ادغام سه شرکت پیشرو در زمینه اپتیک پایه گذاری شد و در سال‌های اولیه با نام نیکور محصولات اپتیک خود را ارائه می‌داد. البته هم اکنون نیز روی لنزهای حرفه‌ای نام Nikkor درج شده‌است.

در سال‌های قبل از جنگ جهانی اول تهیه لنزها و تلسکوپ‌ها و پریسکوپ‌های جنگی و زیردریایی و همچنین دوربین‌های چشمی و عکاسی از جمله تخصص‌های این شرکت بود. در خلال جنگ جهانی دوم کمپانی نیکون به نوزده کارخانه تولیدی توسعه پیدا کرد که 23 هزار کارمند را در خود جای می‌دادند. این کارخانه‌ها عدسی و دوربینهای دوچشمی و پریسکوپ برای ارتش ژاپن تولید میکردند.

در سال 1948 میلادی اولین دوربین با برند نیکون به بازار عرضه شد. نام این محصول نیکون 1 بود. اما نیکون تاکنون بیشترین تعداد لنز و دوربین را در دنیا تولید کرده و 28 سال متوالی برنده بهترین و با کیفیت‌ترین لنز و دوربین از فستیوال عکاسی DIWA و فستیوال‌های جهانی بوده‌است.

معرفی علائم لنزهای نیکون

AF

اولین مورد از علائم لنزهای نیکون که به شما معرفی خواهم کرد AF است که مخفف Auto Focus می‌باشد. لنزهای سری AF از سیستم فوکوس قدیمی نیکون استفاده می‌کنند. در این سیستم به کمک موتور فوکوس داخلی، خود دوربین اقدام به فوکوس می‌کند.

به همین جهت اگر از لنزهای AF برای دوربین‌های مبتدی سری 3000 یا 5000 نیکون استفاده کنید، قابلیت فوکوس خودکار را نخواهید داشت. همچنین لازم به ذکر است که تمامی بدنه‌های نیکون که سنسوری فول فریم دارند، و همچنین سری 7000 با سنسور APS – C، دارای سیستم فوکوس خودکار داخلی هستند.

AF – D

حرف D اضافه شده به عبارت AF که به آن پرداختیم، به کلمه Distance به معنی فاصله اشاره دارد. لنزهای AF – D عملیات فوکوس خودکار را به استفاده از اطلاعات فاصله‌ای انجام می‌دهند.

در واقع این لنزها هم همانند سری AF دارای فوکوس خودکار هستند، اما علاوه بر فوکوس کردن، می‌توانند فاصله سوژه تا لنز را به صورت اطلاعات عددی به سنسور برسانند تا پردازش‌های لازم بر اساس آن انجام شود. کاربرد اطلاعات فاصله‌ای، برای نورسنجی و تصحیح آن است.

البته لازم به ذکر است که مکانیز به کار رفته در ساخت لنزهای سری AF – D تقریبا منسوخ شده است.

AF – I

مخفف کلمه Auto Focus integrated یا به عبارتی قابلیت فوکوس خودکار با موتور فوکوس داخلی است و در لنزهای جدید استفاده نمی‌شود.

AF – S

نمایشگاه هنر ایران: مخفف عبارت Auto Focus Silent یا به بیان دیگر، لنزهای فوکوس خودکار به همراه موتور فوکوس داخلی بی‌صدا ( Silent Wave Motor ) است. سرعت فوکوس در لنزهای AF – S نسبت به لنزهای AF بسیار سریع‌تر بوده و به علت برخورداری از موتور فوکوس بی‌صدا، صدای کمتری هم تولید می‌کنند.

این لنزها با بهره گیری از موتور فوکوس داخلی خود هنگام استفاده روی دوربین‌هایی نظیر نیکون D40 / D40x و D60 و سری‌های D3000 و D5000، عدم وجود موتور فوکوس روی بدنه این دوربین‌ها را جبران می‌کنند. این لنزها را می‌توان معادل لنزهای سری USM ساخت کانن در نظر گرفت.

AF – P

لنز‌های سری AF-P نیکون، از آخرین لنزهای ساخته شده توسط این شرکت است که برای دوربین‌های کراپ سنسور D5300، D5500 و بالاتر طراحی شده است. در این لنز‌ها از همان موتور فوکوسی استفاده شده که در لنزهای AF – S دیده بودیم، ولی کلید فوکوس خودکار یا دستی و دکمه VR لرزشگیر بر روی بده این نوع لنز‌ها در نظر گرفته نشده و باید از طریق منوی دوربین این تنظیمات را کنترل کرد.

این مورد به طور کلی می‌تواند سرعت کار کردن با این لنزها را به شدت کاهش دهد. به علاوه این نوع لنزها نسبت به لنز‌های AF – S ابعاد بزرگتر و وزن بیشتری هم دارند.

نیکون تا به حال به طور رسمی تنها دو لنز Nikon AF – p Dx Nikkor 18 – 55 mm f/3.5-5.6G و Nikon AF – P NIKKOR 70 – 300 mm f/4.5-5.6E ED VR را از این سری تولید کرده است.

AI

یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون، AI است که مخفف عبارت Automatic indexing می‌باشد. این عبارت تنها برای لنزهای بسیار قدیمی نیکون استفاده می‌شود که قابلیت فوکوس دستی داشتند و امروزه کاملا منسوخ شده‌اند.

AI – S

این لنزها عملکردی مشابه سری AI داشتند، با این تفاوت که با دوربین‌هایی که حالت‌های برنامه و تقدم شاتر روی آن‌ها تعریف شده بود سازگاری داشتند. در این دسته از لنزها، دیافراگم مستقیما از طریق خود دوربین قابل تنظیم و تغییر بود. این لنزها نیز کاملا منسوخ شده‌اند.

ASP

در این لنزها حداقل یک عنصر اسفریکال به کار رفته است که برای اصلاح انحرافات نوری در لنزها به کار می‌رود. عدسی‌های اسفریکال نسبت به عدسی‌های کروی دارای خطاهای اپتیکی کمتری هستند. در لنزهای واید این نوع عدسی‌ها برای کاهش ناهنجاری‌های کروماتیک به کار می‌روند.

CRC

معادل عبارت Close Range Correction یا همان لنزهای تصحیح فاصله نزدیک است. المان‌ها و مواردی که در ساخت این لنز به کار رفته‌اند، برای فوکوس کردن از فاصله‌های نزدیک یا به اصطلاح عکاسی ماکرو بهینه سازی شده‌اند.

D

یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون D است که اطلاعات فاصله سوژه تا لنز را به سنسور دوربین‌های دیجیتالی از نیکون می‌رساند که دارای سیستم نورسنجی 3D Color Matrix باشند، تا برای نورسنجی بهتر و تعیین دقیق‌تر توان فلاش پاپ آپ مورد استفاده قرار گیرد.

نیکون ادعا کرده که با استفاده از این سیستم، می‌توان سرعت شاتر را تا 3 استاپ پایین‌تر از سرعتی که معمولا باعث ایجاد تاری در تصاویر می‌شود کاهش داد. همچنین، اکثر این لنز‌ها دارای حلقه‌ی تنظیم دیافراگم هستند.

DC

لنزهایی که با علامت DC که مخفف Defocus Control است مشخص شده باشند، برای عکاسی پرتره بهینه سازی شده‌اند و کنترل بهتری روی بوکه‌های پس زمینه دارند. این دسته از لنزها یک حلقه روی بدنه خود دارند که با چرخاندن آنها می‌شود کیفیت تاری پس زمینه را تغییر داد و به صورت دلخواه درآورد.

M/A

بعضی از لنزهای نیکون به قابلیت استفاده از فوکوس دستی در همه حالات عکاسی دارند، یعنی حتی وقتی فوکوس آن را روی مود خودکار قرار داده باشید، باز هم با چرخاندن حلقه فوکوس می‌توانید آن را تغییر دهید.

در این لنز‌ها در کنار سوئیچ فعال و غیر فعال کردن فوکوس خودکار، بجای حرف A به معنای Automatic، علامت M/A‌ نوشته شده است که به معنای وجود قابلیت فوکوس خودکار و دستی به صورت هم زمان است. این قابلیت باعث می‌شود که بعد از فوکوس خودکار، بتوانید خیلی سریع به صورت دستی فوکوس را برای سوژه‌ی مورد نظرتان کمی تغییر دهید. در لنز‌های دیگر، برای فوکوس دستی، ابتدا باید سوئیچ فوکوس خودکار را بر روی M قرار دهید تا قادر به چرخاندن حلقه‌ی فوکوس باشید.

ED

مخفف کلمه Extra Low Dispersion بوده و برای لنزهایی به کار برده می‌شود که در آن‌ها از عناصری استفاده شده باشد که باعث وضوح بیشتر تصویر شده و مشکل خطاهای رنگی کروماتیک ( chromatic aberration ) را کاهش می‌دهد. بیشتر لنزهای جدید نیکون دارای این عناصر در ساختار خود هستند.

این لنزها پرتوهای نوری که واردشان می‌شود را پراکنده نمی‌کنند و همچنین دارای یک المان ED هستند که شارپنس و کنتراست تصویر را افزایش می‌دهد.

FL

نمایشگاه هنر ایران: یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون FL است که مخفف Fluorite Lens می‌باشد و در سال 2013 به طور رسمی معرفی شد. این علامت به لنزهایی اشاره دارد که از عناصر فلوریت در آنها استفاده شده باشد.

لنزهای فلوریتی از نظر اپتیکی کیفیت ساخت بسیار عالی داشته و به طرز چشمگیری هم سبک‌تر هستند. برای مثال لنز 800 میلیمتری f/5.6E VR یکی از لنزهای نیکون با این علامت است.

G

اگر بر روی لنز خود بعد از حداکثر دیافراگم حرف G را ببینید، مانند Nikon 50mm AF-S f/1.4G. این بدین معنی است که لنز دارای رینگ مخصوص دیافراگم مانند لنزهای قدیمی نیست. اکثر لنزهای جدید نیکون از سری G هستند زیرا نیازی به رینگ دیافراگم که تنها در دوربین‌ها قدیمی که دارای سیستم فوکوس دستی بودند، نمی‌باشد. در این لنزها کنترل دیافراگم به کمک اتصال مکانیکی بین لنز و دوربین صورت می‌گیرد.

E

لنزهای جدید سری E دارای قابلیت کنترل الکترونیکی دیافراگم هستند. در این لنزها اهرمی در پشت لنز برای دیافراگم وجود ندارد و کاملا الکترونیکی هستند. در نتیجه هیچ راهی برای تنظیم دستی دیافراگم وجود ندارد. به همین دلیل این لنزها بسیار دقیق‌تر از لنزهای سری G هستند.

به خصوص هنگام عکاسی با فریم بالا، زیرا لنز می‌تواند در یک دیافراگم معین متوقف شود بدون اینکه موتور دوربین درگیر شود.البته این این لنزها با سری‌های قدیمی‌تر دوربین‌های نیکون که تنها به صورت مکانیکی دیافراگم را تغییر می‌دهند سازگار نیستند.

IF

یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون IF است که از Internal Focusing گرفته شده. در این لنزها عملیات فوکوس کردن از طریق عناصر داخلی لنز صورت می‌گیرد و به این ترتیب هیچ قسمتی از لنز جلو یا عقب نمی‌رود، یا می‌توان گفت با فوکوس کردن همچنان سایز لنز همانقدر می‌ماند و تغییری نمی‌کند.

بسیاری از لنزهای امروزی نیکون مثل Nikon 18-200 mm f/3.5-5-5.6G VR II و Nikon 70-200 mm f/2.8 VR II از نوع IF هستند.

یکی دیگر از ویژگی‌های فوق‌العاده این دسته از لنزها فوکوس با سرعت بسیار بالاست. به طور کلی لنزهایی با علامت IF از لنزهایی بدون این علامت سریعت فوکوس می‌کنند. قابلیت فوکوس داخلی لنزهای IF برای استفاده همراه فیلتر‌هایی که به حرکت حساس هستند ( نظیر فیلتر پولاریزه ) ضروری به نظر می‌رسد. همچنین، عدم حرکت قسمت‌های خارجی لنز به مهروموم شدن و مقاومت لنز در برابر گرد و غبار و رطوبت هم کمک می‌کند.

Micro

این یکی از علائمی است که می‌توان در بیشتر کمپانی‌های تولید لنز دید. در واقع علامت Micro به آن دسته از لنزهایی تعلق می‌گیرد که می‌توانند از فاصله بسیار کمی روی سوژه‌های کوچک فوکوس کنند. این لنزها معمولا شیوه ساخت پیچیده‌ای دارند و به همین دلیل قیمت آنها بسیار بالاست.

N

این علامت در لنزهای نیکون، نشان دهنده پوشش نانو کریستال ( Nano Crystal ) است. در ساخت این لنزها از پوشش‌های نانو استفاده شده که باعث می‌شود اثرات Flare و Ghosting کاهش پیدا کنند.

در واقع این پوشش باعث کاهش فوق‌العاده زیاد بازتاب نور توسط المان‌های شیشه‌ای لنز می‌شود. روی بدنه لنزهای دارای پوشش نانو کریستال که جز لنزهای حرفه‌ای نیز طبقه‌بندی می‌شوند، حرف N با رنگی طلایی حک شده است.

PC – E

این عبارت مخفف Electronic Perspective Control است که به لنزهایی تعلق می‌گیرد که دارای قابلیت کنترل پرسکتیو یا همان دیافراگم الکترونیکی هستند. در واقع لنزهای PC-E همان لنزهای tilf-shift هستند که یکی از کاربردهای اصلی آنها در عکاسی معماری است.

لنزهای PC – E به کاربر اجازه می‌دهند تا با ایجاد جلوه‌های tilt و shift، حالتی جالب و خاص در تصویر به وجود بیاورند. علاوه بر از بین بردن اعوجاج در فواصل کانونی واید، با استفاده از این لنز‌ها می‌توان تصاویری با عمق میدان فوق‌العاده کم را به وجود آورد که به افکت مینیاتوری کردن معروف است.

تمامی لنز‌های PC نیکون و tilt-shift دیگر سازندگان لنز تنها قادر به فوکوس دستی هستند و فوکوس خودکار بر روی این لنز‌ها وجود ندارد.

RF

RF مخفف Rear Focousing است. در این لنزها عملیات فوکوس کردن از طریق عناصر و المان‌های پشتی لنز انجام می‌گیرد و در اندازه لنز تغییری ایجاد نمی‌شود. در واقع در هنگام فوکوس بخش عقبی لنز تنها حرکت می‌کند.

سیستم فوکوس در این دسته از لنزها بسیار سریع و روان بوده و به همین جهت کاملا مناسب فیلم برداری هستند. برای مثال یکی از معروف‌ترین لنزهای دسته RF، لنز 24 میلیمتری f/1.4 است.

SIC

نمایشگاه هنر ایران: مخفف کلمه Super Integrated Coating است. این دسته از لنزها دارای پوششی بوده که می‌تواند عملکرد بهتری در کنترل رنگ‌ها و همچنین مقابله با اثرات Flare و Ghosting داشته باشند.

SWM

یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون SWM است که مخفف عبارت Silent Wave Motor یا موتور فوکوس خودکار بی‌صدا می‌باشد. یکی از ویژگی‌های این دسته از لنزها قابلیت جابجا شدن بین حالات فوکوس دستی و خودکار به سریع‌ترین شکل ممکن است.

با این لنزها هنگامی که روی حالت فوکوس خودکار قرار دارید می‌توانید به صورت دستی با جابه‌جایی رینگ فوکوس، اصلاحات فوکوس مورد نظر خود را اعمال کنید. این عمل در لنزهای AF – D به این آسانی‌ها نیست، زیرا در لنزهای مذکور باید ابتدا حالت فوکوس خودکار به حالت فوکوس دستی تغییر می‌کرد و سپس اصلاحات فوکوس انجام می‌شد.

VR

مخفف کلمه Vibration Reduction بوده و به لنزهایی تعلق می‌گیرد که دارای لرزشگیر داخلی بسیار خوبی هستند. این لنزها لرزش دست را تا حد زیادی کاهش می‌دهند و مناسب برای عکاسی در شب و همچنین فیلم برداری هستند.

نیکون ادعا می‌کند که با استفاده از این سیستم، می‌توان سرعت شاتر را تا 3 استاپ پایین‌تر از سرعتی که معمولا باعث ایجاد تاری در تصاویر می‌شود کاهش داد. سنسورهای حرکتی ویژه تعبیه شده در این لنز، لرزش‌های به وجود آمده را شناسایی کرده و با تکان دادن لنز در جهت عکس، این لرزش‌های احتمالی را جبران می‌کنند.

نتیجه این جبران لرزش، عکسی شارپ تر با وجود شرایط نوری کم و سرعت شاتر پایین‌تر است. برای فعال یا غیر فعال کردن این قابلیت در لنزهای نیکون یک دکمه مخصوص در نظر گرفته شده است. این علامت را می‌توان معادل IS در کانن و OS در لنزهای سیگما دانست.

FX

یکی دیگر از علائم لنزهای نیکون FX است که لنزهایی را مشخص می‌کند که برای دوربین‌های با سنسور فول فریم 35 میلیمتری طراحی شده‌اند. حروف اختصاری مانند FX، DX و CX نشان دهنده سایز سنسور هستند. البته شما حرف FX را بر روی لنزها نمی‌بینید، چرا که این لنزها به صورت پیش فرض برای دوربین‌های فول فریم طراحی شده‌اند.

DX

اگر روی لنز شما علامت DX درج شده بود، یعنی این لنز به طور خاص برای دوربین‌های کراپ فریم با سنسور APS – C طراحی و ساخته شده است. این لنزها در مقایسه با لنزهای مخصوص دوربین‌های فول فریم کوچک‌تر و سبک‌تر هستند و از المان‌های جمع و جورتری در ساخت آنها استفاده شده است.

دوربین‌های سری 3000، 5000، 7000 و مدل‌هایی مثل D90 و D300، همگی از لنزهای خانواده DX پشتیبانی می‌کنند. البته لازم به ذکر است که لنزهای DX قابلیت نصب روی مانت دوربین‌های فول‌فریم FX را هم دارند اما در این صورت‌ تنها در‌‌ حد نصف رزولوشن معمول خود، کارایی خواهند داشت و در گوشه‌های تصویر حاشیه‌هایی سیاه رنگ ایجاد خواهد شد.

CX

شرکت نیکون یک سری از دوربین‌های بدون آینه خود را با نام Nikon 1 تولید می‌کند که سنسور آن‌ها کوچکتر از سنسورهای DX است و به آن CX گفته می‌شود. اگرچه این کلمه مخفف در عنوان لنز استفاده نمی‌شود، اما اگر عنوان لنز با Nikon 1 شروع شود بدین معنی است که آن لنز تنها برای بدنه‌هایی با سنسور CX طراحی شده و روی بدنه‌های دیگر نیکون با مانت‌های مختلف کار نخواهد کرد.

جمع بندی

نمایشگاه هنر ایران: علائم اختصاری روی لنزها مبحثی هستند که شاید خیلی به انها توجه نشود، اما به یاد داشته باشید که دانستن آنها در زمان خرید یک لنز جدید کمک زیادی به شما خواهد کرد. چرا که با استفاده از آنها می‌توانید خیلی سریعتر ویژگی‌های لنزهای مختلف را شناسایی کرده و یک مدل را برای خودتان انتخاب کنید.

لنزهای نیکون تنوع بسیار زیادی دارند و قطعا وقت گذاشتن برای مشاهده و بررسی هر کدام زمان بسیار زیادی را می‌طلبد. پس بهتر است این علائم لنزهای نیکون را به خاطر بسپارید تا سرعت کارتان به طرز چشمگیری افزایش پیدا کند.

سعی کنید ابتدا نیازهایتان را از یک لنز بررسی کنید و متناسب با آن به دنبال لنزی باشید که مشخصات مورد نظر شما را داشته باشد.