نمایشگاه هنر ایران: چهار سوال مهم درباره طراحی آیکون
تا اینجا در مورد اینکه آیکون چیست و چرا از آن استفاده می کنیم، صحبت کردیم. اکنون زمان آن رسیده که بفهمیم برای طراحی آیکون باید چه مراحلی را پشت سر بگذاریم؟
مرحله تحقیق
هر بار که می‌خواهید شروع به طراحی آیکون کنید، چند جنبه مهم وجود دارد که باید قبل از مراحل واقعیِ طراحی آن‌ها را درک کنید. من نام این مرحله را «مرحله تحقیق» گذاشته‌ام. در این مرحله باید بسته به زمان و شکیبایی که دارید، چند دقیقه یا چند ساعت وقت بگذارید و به دنبال پاسخ به چند سوال اساسی باشید.
سوال اول: آیکون باید چه اندازه‌ای باشد؟
یک آیکون می‌تواند بسته به مشخصات فنی دستگاه نمایش، ترجیحات کاربر و شرایط بینایی او اندازه‌ای از ۱۶×۱۶ پیکسل تا ۱۲۸×۱۲۸ پیکسل داشته باشد. برخی از سیستم‌عامل‌ها آیکون‌هایی تا اندازه ۵۱۲×۵۱۲ پیکسل را نیز پشتیبانی می‌کنند. مثلا در ویندوز، اندازه آیکون‌ها در Taskbar (نوار وظیفه) 16×16 پیکسل و در دسکتاپ 48×48 ،96×96 ،256×256 پیکسل است. در ویندوز ویستا از آیکون‌های متوسط با اندازه 48×48 ،96×96 ،256×256 پیکسل هم استفاده می‌شود. در سیستم عامل مکینتاش آیکون‌هایی با ابعاد 128×128, 256×256 و حتی 512×512 پیکسل نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پیش از طراحی آیکون، اولین سوالی که همیشه باید از خود بپرسید این است که «آیکون خود را با چه اندازه‌ای طراحی کنم؟» برای پاسخ به این پرسش باید بدانید قرار است آیکون را کجا استفاده کنید و برای استفاده در آن محل، به چه اندازه‌هایی نیاز دارید؟ اگر قرار است آیکون را تنها با یک اندازه‌ی مشخص و ثابت طراحی کنید، کارتان ساده است اما اگر نیاز به ارائه اندازه‌های مختلف دارید، ممکن است کارتان کمی سخت شود، به ویژه اگر طراحی را برای مشتری انجام می‌دهید و او هیچ اشاره واضح و مشخصی به اندازه‌های مورد نیازش نداشته است.
نمایشگاه هنر ایران: خوشبختانه اندازه‌های آیکون‌ها برای ما قبلا «استانداردسازی» شده‌اند، به این معنی که لازم نیست وقت خود را با اعداد مختلف تلف کنید تا بفهمید کدام اندازه در فلان محل پاسخگو است و کدامیک پاسخگو نیست. اگر می‌دانید آیکون‌هایی که طراحی می‌کنید، قرار است کجا استفاده شوند، معمولاً می‌توانید مقادیر و اندازه‌های مورد نیاز خود را با یک جستجوی ساده در Google پیدا کنید.
آیکون‌های کوچک:
12 * 12
16 * 16
24 * 24
32 * 32
48 * 48
آیکون‌های متوسط:
64 * 64
96 * 96
128 * 128
256 * 256
آیکون‌های بزرگ:
512 * 512
1024 * 1024
نکته: اگر به مقادیر بالا دقت کنید، به سرعت متوجه می‌شوید که اندازه هرکدامشان، با دو برابر کردن اندازه قبلی ایجاد می‌شود: 12> 24> 48> 96؛ 16> 32> 64> 128> 256> 512> 1024. در برخی موارد، مانند اپلیکیشن‌ها، می‌توانید اندازه‌های دقیق را مستقیما از تولیدکنندگان سیستم عامل‌ها پیدا کنید.
سوال دوم: اندازه پایه آیکون باید چقدر باشد؟
اکیداً توصیه می‌کنم که هنگام کار روی پروژه‌هایی که به چند اندازه از یک آیکون نیاز دارند، همیشه از کوچکترین اندازه ممکن، طراحی را شروع کنید. این اندازه به «اندازه پایه» شما تبدیل می‌شود که بعدا به منظور ایجاد سایر اندازه‌ها از آن استفاده خواهید کرد. دلیل این امر کیفیت پیکسل‌های آیکون‌ها در حین طراحی است که در صورت بزرگ ساخته شدن و سپس کوچک کردن، دچار مشکل می‌شوند.
هنگامیکه بحث بر سر انتخاب یک مقدار برای «اندازه پایه» یک مجموعه آیکون می‌شود، همه چیز به نیاز پروژه بستگی دارد. تنها قاعده کلی این است که همیشه باید از کوچکترین اندازه ممکن شروع کنید. به عنوان مثال اگر من نیاز به آیکونی با چهار اندازه گوناگون (16 در 16، 32 در 32 و 64 در 64) دارم، طراحی را با 16 در 16 پیکسل به عنوان اندازه پایه خود شروع و اندازه بعدی را با دوبرابر کردن آن ایجاد می‌کنم. بسته‌های آیکونی شما می‌تواند دربردارنده آیکون‌های کوچک، متوسط و بزرگ باشد. مثلا بسته به نیاز، شما می‌توانید در مجموعه‌ی خود آیکون‌هایی با اندازه‌های 36، 48، 72، 96، 144، 192 و 512 باشد.
سوال سوم: آیکون من چه مفاهیمی را انتقال دهد؟
پس از اینکه متوجه شدیم که باید آیکون مورد نظر خود را با چه اندازه‌هایی طراحی کنیم، نوبت به پرداختن به موضوع آیکون می‌رسد. در این مرحله باید راجع به مفهومی که می‌خواهیم از طریق آیکون به مخاطب منتقل کنیم، فکر کنیم. به طور مثال اگر می‌خواهیم برای دکمه‌ای که عمل Save را انجام می‌دهد، آیکون طراحی کنیم، باید بررسی کنیم که کدام اشیاء یادآور مفهوم ذخیره‌سازی (Save) برای کاربر ما خواهد بود. از نظر من، این مرحله ضروری‌ترین مرحله است.
نمایشگاه هنر ایران: می‌توانید با برداشتن یک کاغذ و قلم و نوشتن لیستی از ویژگی‌های آن مفهوم یا اشیایی که در پیرامون ما انتقال‌دهنده‌ی آن مفهوم هستند، بهترین آیکون مرتبط با آن مفهوم را طراحی کنید. برخی افراد ترجیح می‌دهند وقت کمی را به این مرحله اختصاص دهند اما مهم است بدانید که حتی یک دقیقه زمان اضافی در این بخش می‌تواند شما به درک درست‌تری از مفهوم موردنظرتان برساند و نتیجه کار را چندین برابر بهتر کند، به خصوص اگر تازه‌کار باشید!
سوال چهارم: آیکون را با چه سبکی طراحی کنم؟
در این مرحله باید به سبکی فکری کنیم که آیکون‌های ما مطابق آن طراحی می‌شوند. از آنجا که در گذشته فناوری‌های نمایش محدود بود، سبکِ اولین آیکون‌ها کاملا متفاوت با آیکون‌های امروزی بود. در آن زمان طراحان، پیکسل پیکسل روی آیکون‌ها کار می‌کردند و در طراحی آیکون‌ها از خطوط بولد و ضخیم برای قسمت‌های بیرونی و خطوط نازکتر برای جزئیات داخلی استفاده می‌شد. امروزه از آن سد و محدودیت پیکسلی عبور کرده‌ایم و همین مسئله به ما امکان ایجاد سبک‌های جدید را داده است؛ سبک‌هایی که دائما در حال تغییر و تکامل هستند. محبوب‌ترین سبک‌های طراحی امروز عبارتند از:
pixel art
flat
material
line art
isometric
glyph
skeuomorphic
hand-drawn
برای آشنایی با این سبک‌ها، کافیست هر یک را در گوگل جستجو کنید.
نمایشگاه هنر ایران: من وقتی قرار است برای طراحی آیکون/آیکون‌های مورد نظرم یک سبک را انتخاب کنم، معمولاً به Dribbble.com می‌روم و چند دقیقه را صرف تحلیل جدیدترین و محبوب‌ترین کارها می‌کنم و همینطور که صفحه را بالا و پایین می‌کنم، بالاخره موفق می‌شوم که ایده‌ای را راجع به آنچه می‌خواهم انجام دهم، بدست آورم. اکیداً توصیه می‌کنم که از همان ابتدا و پیش از شروع طراحی، سبک مناسب برای موضوع مورد نظرتان را پیدا کنید، زیرا در غیر این صورت ممکن است با امتحان سبک‌های مختلف برای یک آیکون، وقت زیادی را از دست دهید.
و یک مورد دیگر، لطفاً از آن طراحانی نباشید که کارهای خوب را می‌بینند و سپس همان را دقیقا کپی کرده و به عنوان کار خودشان معرفی می‌کنند! البته برخی افراد این روش را برای یادگیری و رشد توصیه می‌کنند، اما این کار باید فقط در حد تمرین باشد، تمرینی که در آن سعی می‌کنید بفهمید تکنیک‌های مورد استفاده در طراحی‌های شگرف چگونه پیاده‌سازی می‌شوند. اگر کپی کردن تمام کاری باشد که در نهایت انجام می‌دهید، ممکن است هرگز به آن نقطه نرسید که سبک شخصی خود را داشته باشید، همان چیزی که یک طراح خوب و حرفه‌ای را از یک طراح متوسط متمایز می‌کند.
