نمایشگاه هنر ایران: انواع دوخت هاى اولیه در خیاطى
هنر یک دوزنده در آن است که بادقت و حوصله ی فــراوان تمام کارهای آموزش دیده را مرحله به مرحله انجام دهد. یــک لبــاس امــکان دارد از پارچــه ای گرانبهــا تهیه شــود ولی به ســبب بی توجهــی در دوخت دقیق و بیحوصلگــی دوزنــده هنــگام کار، بعــد از اتمــام دوخت، به لباســی نامناسب تبدیل شود.
انواع دوخت های اولیه
کوک ساده:
کــوک یکی از ســاده ترین دوختهــا در خیاطی اســت. کاربرد ایــن دوخت در خیاطــی اتصال موقت درزهــا به یکدیگر اســت. معمولا” طول و فاصله ی هر کوک از یکدیگر حدود نیم تا یک ســانتیمتر است. طول شــلال های کوک و همچنیــن فواصل آنها را تا لبه ی پارچه به طور مســاوی کــوک میزنند تا ِ هنگام دوخت چرخکاری، درزها صاف و یک نواخت باشد. برای دوخت درزی صاف و بدون چروک، پارچه را روی میــز قرار دهید و با ســوزن بلنــد کوک بزنید.ضمناً هیچ گاه انتهای نخ را گره نزنید، زیرا امکان دارد هنگام چرخ گره در زیرسوزن قرار بگیرد و چرخ شود. در این مدت جداســازی آن از پارچه مشــکل خواهد شــد. از ایــن دوخت بــرای اتّصــال درز تکه هایی که یکی به دیگری خورد یا چین میخورد نیز اســتفاده میکنند، مانند اتّصال آستین به حلقهی آستین.
کوک ُشل یا کوک راهنما:
از این کوک، بــرای ردگذاری به صــورت قرینه روی لباس اســتفاده میشــود. در واقع بــا این دوخت شــکل الگو روی پارچه کپی میشــود. روش دوخت این گونه اســت که دو لایه ی پارچــه را روی هم قرار دهیــد. الگــوی دلخــواه را نیز روی پارچه با ســوزن وصــل کنیــد. دور این الگــو را با گــچ خیاطی )مل( علامت بگذارید. پارچه را با فاصله ی 1تا 2ســانتیمتر از علامت قیچی و ســپس الگــو را از روی پارچه جدا کنید. محل علامتگذاری شــده را کوک شــل بزنید و ســوزن را از پارچه خارج کنید. دو شــلال کوچک بدوزید. ســپس سوزن را از ســمت راست شلال دوم پشــت شــلال دوم داخل پارچه فرو ببریــد و دوباره یک شلال بزنید و سوزن را از سمت چپ شلال خارج کنید. ِ هنگام کشــیدن نخ، حلقــهای از نخ را به حالت شــل روی پارچه باقی بگذاریــد. این عمل را تا انتهای کار تکرار کنید. بعــد از اتمام کار دو لایه ی پارچه را به طرفین بکشید، به طوری که تمام کوک ها به حالت آزاد و یکنواخت در میان دولایه ی پارچه قرار گیرند. سپس با یک قیچی کوچک و تیز کوک ها را از وسط قیچی کنید.
پس دوزی
کاربــرد پــس دوزی در خیاطی بــرای پارچه های ظریف و لطیف اســت. در پس دوزی، دوخت نباید از رو یا از پشــت لباس دیده شــود. روش کار این گونه اســت که لبه ی پارچه راحدود یک سانتیمتر تا بزنید و اتو کنید. ســپس لبه ی پارچه را به اندازه مورد نیاز تا کنید و کوک بزنید. حال برای پسدوزی با ِ نــخ هم ِ رنگ پارچه، یک تار از سطح پارچه را به سوزن بگیرید. سپس سوزن را از میان تای یک ســانتیمتری ردکنید و به فاصله ی نیم تا یک سانتیمتر از تای پارچه سوزن را از پارچه خارج کنید و دوباره از همان محل، که سوزن از پارچه خارج شده است، از سطح پارچه یک تار بردارید و این عمل را تکرار کنید. دقت کنید در شــروع کار، نــخ را روی تای پارچه با دو شــلال ریــز محکم کنید. نــخ را گــره نزنید، با ایــن روش دوخت یک پــس دوزی مخفــی خواهید داشــت که نــخ ازروی پارچه و پشــت پارچــه دیده نمیشود. چنانچــه پــسدوزی در کنار خط چرخ شــده ای انجام گیرد هربار سوزن را از زیر بخیه ی چرخ و سپس از داخــل تای پارچه رد کنید. در این پسدوزی نیز نخ کاملا مشخص نمیشود.
توجه!
چنانچــه میخواهید لبه ی دامن یا جایی که دارای طول زیاد اســت پــسدوزی کنید حتمــاً در فاصله ی هرچنــد بخیه یک بار آن را محکــم کنید تا اگر زمانی نخ پسدوزی بــه جایی گیرکرد کار کاملا کشــیده و شکافته نشود.
زیگزاگ
کاربرد ایــن دوخــت در پارچه های ضخیم اســت. چنانچــه لبه ی پارچــه ی ضخیم را تاکنیــد ضخامت پارچه، لبه ی کار را بد فرم نشان میدهد. بنابراین، بهتر اســت لبه ی پارچه را با قیچی زیگزاگ برش بزنید یا با چرخ اورلاک (سردوز) تمیزدوزی کنید. سپس پارچه را به اندازه ی موردنظر تــا کنید و کوک بزنید و اتو کنید. زیگزاگ از طرف چپ به راســت دوخته میشود. ابتدا نخ را در سمت چپ با دوشلال ریز محکم کنید، بعد چند تار از سطح پارچه را بردارید و نخ را از پارچه خارج کنید، سپس از لبه ی تا شده ی پارچه نیز چند تار بردارید و سوزن را از پارچه خارج کنید. ایــن عمل را تکرار کنید. توجه کنید و هنگامی که نخ را از پارچه برمیدارید، نخ باید روی دست یا روی سوزن قرار گیرد تا دوخت به صورت زیگزاگ هفت و هشت دیده شود. هنگام دوخت، نخ را هرگز محکم نکشید زیرا نخ در روی پارچه کشیده میشود و کار را جمع میکند.
بخیه
نوعــی دیگــر از دوخت هایی اســت کــه همانند بخیه ی چــرخ محکم و بادوام اســت و در مواقعی که به دوخت دستدوزی محکم نیاز باشد از این دوخت استفاده میکنند. ســوزن را از میان پارچه خارج کنید و از ســمت راست آن ســوزن را به پارچه فرو برید و از ســمت چپ آن خــارج کنید، به طــوری که هربار ســوزن از محل دوخت قبلی به پارچه فرو برده شــود. شکل ظاهری این دوخت شبیه به دوخت بخیهی چرخ خیاطی است.
انواع درزها
برای وصل کــردن دو قطعه ی پارچــه به یکدیگر باید آنها را درز گرفــت. برای دوخت هر نوع پارچه و مدل لباس از درزخاصی استفاده میشود. این درزها عبارت اند از:
درز ساده
ســاده ترین نوع دوخت،برای اتصال تکه های لباس به یکدیگر درز ســاده است. دو تکه پارچه را روی هم قرار میدهیــد و بادرنظرگرفتن اضافه ی درز زاپاس، که حدود 1تا 1/5ســانتیمتر است، آن را چرخ کنید. سپس درز را باز و آن را اتو کنید.
درز دوبله:
ایــن درز به صورت دوبله ی بــاز و خوابیده دوخته میشود.
الف) درز دوبله ی باز:
1- دو تکه پارچــه را روی هم قرار دهید و بایک درز ســاده، بــا درنظرگرفتــن زاپــاس، آن را با چرخ بدوزید.
2- درز را اتوکنیــد، ســپس جا درز را از وســط بازکنید و اتو بکشید.
3- از ســمت روی پارچــه با فاصله ی ســه تا پنج میلیمتــر در طرفین درز، آن را صاف چرخ کنید و اتو بکشید.
ب) درز دوبله ی خوابیده:
1- دو تکــه پارچه را روی هم قرار دهید و با یک درز ساده با چرخ آن دورا بدوزید.
2- درز دوخته شده را اتو کنید و جادرز زاپاس را به یک سمت بخوابانید.
3- از ســمت روی پارچــه در فاصلــه ی 3تــا 5 میلیمتــری از درز قبلی، روی قســمت ضخیم جادرز، آن را چرخ کنید.
4- چنانچه بخواهید درز دوبله ی خوابیده ضخیم نشود، پس از اتو کردن، جای درز لایه ی داخلی درز را باریک، سپس طبق دستور چرخ کنید.
ایــن نــوع دوخــت بیشتر در پوشــاک اســپرت کاربرددارد. بــا توجه به نــوع پارچه و دوخــت میتوانید از نخ ضخیم و بخیه ی درشت استفاده کنید تا دوخت جلوه ی بهتری داشته باشد.
درز منحنی
بــرای دوخت ایــن نــوع درز، عرض جــا درز را حدود 1 تا 1/5 ســانتیمتر در نظر بگیرید، پس از دوخت ساده، طبق شکل، مثلثهایی را از داخل درز زاپاس بچینید، این عمل باعث میشــود درز پس از اتو کردن بدون ضخامــت، صاف و بدون چیــن خوردگی قرار میگیرد.
درز مغزیدار:
برای دوخت درز مغزیدار بایــد از پارچه دلخواه با عرض 2سانتیمتر به شــکل اریب به اندازه ی کافی برش بزنید و نوار اریب برش زده شــده را از وســط تا کوک بزنید و ســپس، اتو کنید و وقتی نوار آماده شــد آن را در وســط دو لایه ی درز بگذارید و سپس چرخ کنید.
درزمغزیدار برجسته
ایــن درز مانند درز مغزیدار اســت، با این تفاوت که مابین نوار اریب درســت کنید و قیطانی متناسب با ضخامت پارچه قرار دهید. سپس کوک بزنید تا قیطان ثابت در میان نوار قرار گیرد. آن گاه نوار قیطاندار را میان دولایه ی درز قرار دهید و چرخ کنید. بــرای برجســتگی بیشتر کار، جــا درز را به یک ســمت بخوابانید و اتو کنید. ایــن نوع درز برای تزیین به کار میرود
درز شکسته
1- دو تکه پارچه را روی هم قرار دهید و یک درز ســاده بدوزید. توجه کنید، در این نوع دوخت تفاوت نمیکنــد درز ســاده را در جهت رو یا پشــت پارچه بدوزید زیرا برجســتگی این درز میتواند درسمت رو یا پشت لباس در نظرگرفته شود.
2– جادرز را به یک طرف بخوابانید و اتو بزنید.
3– عــرض جادرز زاپــاس زیر را بــا فاصله ی 4 میلیمتر از درز دوخته شده با قیچی بچینید.
4– جادرز رویی را تا بزنید. روی پارچه ای کوک بزنید و از لبه ی درز، آن را چرخ کنید.
انواع دوخت
دوخت دو درزه
دو درزه ی مناســبترین دوخت بــرای پارچه های نازک و لطیف است.
1– دولایه پارچه را از پشــت روی هم قرار دهید و از سمت روی پارچه یک درز ساده بدوزید.
2– جادرز را به یک سمت بخوابانید، سپس آن را اتو کنید.
3– عرض جــادرز را به یک انــدازه قیچی کنید، بــه طوری که حدود یک چهارم ســانتیمتراز آن باقی بماند.
4– پارچه را به ســمت پشــت برگردانیــد و از آن سمت دوباره یک درز ساده بدوزید. به طوری که درز اول در وسط درز دوم قرار گیرد و مشخص نشود.
5– درز را اتو کنید.
دوخت دندان موشی (جادکمه)
کاربرد این نوع دوخت درتمیزدوزی جادرز یا جهت تزیین لبه ی دستمال یا لباس و همچنین دوخت جادکمه با دست یا دوخت پایین لباس است. شروع دوخت از چپ به راست است. سوزن را از میان پارچه بیرون آورید، به طوری که نخ به صورت حلقه ای در زیر آن قرارگیرد.این نخ حلقه را با انگشت شست دست دیگر نگه دارید و وقتیکه سوزن را از پارچه بیرون میآورید نخ را رها و این عمل را تکرار کنید. با این روش میتــوان لبه ی جادرز را تمیزدوزی کرد یا لبه ی دســتمال و لباس را با نخ رنگی به صورت تزیینی دوخت. چنانچــه از این دوخــت برای وصــل پایین لباس استفاده میکنید، اینگونه عمل کنید:
1– لبه ی پارچه را به اندازه ی یک سانتیمتر تا بزنید و اتو کنید.
2- به اندازه ی پایین، لبه ی لباس را تا و کوک بزنید.
3- شروع دوخت از چپ به راست باشد.
4 -4ســوزن را به طور عمــود داخل پارچــه فرو بریــد به طوری کــه از ضخامت یک تار پارچه رد شود و آن را خارج کنید. سپس داخل لبه ی تــازده فروببرید و بیرون بیاوریــد به طوری که 2تا 3 تار از الیاف پارچه در قســمت لبه گرفته شود. در این نوع دوخت نیز نخ باید به صورت حلقه زیرسوزن قرار گیــرد تا اتصال لبــه ی تورفته با دوخت دندان موشــی انجام شود. این دوخت برای لباسی که نیاز به دوام بیشتر دارد و زیاد پوشیده میشود به کار میرود.
دوخت درز با کاغذ
چــرخ کردن بعضی از پارچه ها غالباً با ِ اشــکال انجام میگیرد. درز زیــر پایه ی چرخ گاه کــش می آید و گاه جمع میشــود. در هر دوصورت پس از دوخت، درز لباس بد فرم می ایستد. پارچه های لطیف و لغزنده مثل حریرو ژرســه از این نوع پارچه اند. برای رفع این مشــکل باید یک لا کاغذ نازک زیر پارچه قرار دهید، سپس درز را چرخ کنید. پس از اتمام کار کاغذ را از پارچه جدا کنید.
دوخت جادکمه:
درخیاطی جادکمه معمولا” با مدلهای مختلف به چشم میخورد، که با توجه به مدل و نوع پارچه دوخته میشود. در این قسمت دوخت دو نوع جادکمه بادست و با ماشین و به دوشکل آموزش داده میشود.
الف) دوخت جادکمه با دست:
دوخت جادکمه بادســت آخرین مرحله ى دوخت لباس است. دکمه باید در جادکمه به خوبی جا بیفتد و بزرگتر و یا کوچکتر ازآن نباشد. زیرا اگر جادکمه بزرگتر از دکمه دوخته شــود، دکمه از محل جادکمه خارج میشــود و چنانچه کوچکتر از دکمه باشــد دکمه به سختی در داخل جادکمه میگیرد و جادکمه براثرفشــاری که دکمه وارد میکند بدشــکل خواهد شد. بــرای اندازه گیری دقیق جادکمه با توجه به مراحل زیر کار را انجام دهید.
1– قبــل از دوخت جادکمه، دکمــه ى دلخواه را انتخاب کنید.
2– با متر، قطــر دکمه را انــدازه بگیرید. چنانچه دکمــه دارای پایه باشــد دور دکمه را بــا کاغذ اندازه بگیرید و آن را سنجاق بزنید.
3– طول کاغذ را مطابق شــکل از وســط تا کنید. طول به دست آمده طول جادکمه است.
4– انــدازه ى جادکمــه را در پشــت پارچه رســم کنیــد و ســپس روی خطــوط کوک شــلال بزنید.
5- قرقره ى مناسب با جنس پارچه و همرنگ با آن را انتخاب کنید. بهتر است پارچه های ضخیم را با نخ عمامه و پارچه های ظریف را با نخ مرسریزه یا ِ ابریشمی یک لا بدوزید.
6- طول جادکمه را که رسم کردید برش بزنید.
7- باتوجه بــه دوخت دندان موشــی که آموزش داده شــده است، جادکمه را با دوخت فشرده ى دندان موشی، بدوزید. گره را از میان دولای پارچه بیرون بیاورید و سوزن را به طور عمود از زیر چاک فرو ببرید و در حالی که نخ به صورت حلقه زیرسوزن باقی میماند سوزن را از روی پارچه خارج کنید و این عمل را نزدیک به هم و فشرده تکرار کنید.
8– براى محکم ِِِ کردن کار در انتهای دوخت چند بست بدوزید.
ب) دوخت جادکمه ی با ماشین:
هماننــد جادکمه قبلــی، محل را انتخــاب کنید و اندازه ى جادکمه را به دست آورید و علامت بزنید. بــا توجه به دفتر راهنمای چرخ و اســتفاده از پایه ى مخصوص، جادکمه را بدوزید. در بعضی از چرخ های پیشــرفته طراحی طوری است که درپایه ى مخصوص جادکمه،دکمه ى دلخواه را قرار مىدهند و چــرخ اتوماتیک،جادکمه را به اندازه ى دکمه میدوزد.
ج) دوخت دکمه به دو شکل:
1- پایه دار
2- بدون پایه
چنانچــه بخواهید دکمه بــه خوبی در جادکمه جا بیفتد باید پایه دار باشد. اگر در لباس از دکمه ى پایه دار اســتفاده میکنید میتوانید به راحتی نخ را از ســوراخ پایه عبور دهید و دکمه را در محل مورد نظر بدوزید. اگر دکمه بدون پایه باشــد بایــد برای آن دکمه به کمک نخ، پایه درست کنید. ســوزن را از نقطه ى علامت زده شــده روی لباس خارج، سپس سوزن رااز داخل سوراخ دکمه رد کنید و قبــل از اینکه دوباره ســوزن را در پارچه فرو کنید یک چوب کبریت در زیرلباس یا روی لباس زیردکمه بگذاریــد و دوخــت را ادامه دهید. پــس از اینکه به اندازه ى کافی پایــه زدید، چوب کبریت را از زیرکار خارج کنید. دکمه را با یک دست به سمت بالا بکشید و نخ و سوزن را در زیر دکمه روی پایه ى دوخته شده بچرخانید. سپس ســوزن را به پشت پارچه فرو ببرید و محکم کنید. توجه کنید ارتفاع پایه به تناسب ضخامت پارچه متغیر خواهد بود.
روش دوخت زیپ
همه ى زیپ ها دارای دندانه ى فلزی یا نایلونی اند و به سر هر زیپ یک گیره ى کوچک وصل است که با کمک آن زیپ باز و بسته میشود. در انتهای گیره زایده ای هســت که با آن زیپ قفل میشــود. زیپ های نایلونی قابلیــت انعطاف بیشتری دارند. دوختن زیپ گاهی برای افراد مبتدی مشکل به نظر میرسد. به کارگیری نکته هاى صحیح زیر این مشکل را بر طرف میکند:
1– هرگز بدون پایه ى مخصوص زیپ دوزی چرخ، زیپ را ندوزید، وگرنه با شکســتن سوزن چرخ یا کج و خردشدن دندانه ى زیپ روبه رو خواهید شد.
2– زیپ به روشهای مختلف در قسمتهای مورد نیاز لباس دوخته میشــود. گاهی میان چاک یک درز ســاده و گاهی زیر درز قــرار میگیرد. گاهی نیز براى تزیین لباس به کاربرده میشود. طول چاک زیپ باید نیم تا یک ســانتیمتر بلندتر از طول زیپ باشد. محاســبه ى طول زیپ از دندانه ى اول تا انتهای دندانه است و قسمت های دیگر زیپ در اندازه گیری تأثیری ندارد.
3- چنانچه طول چــاک درز کوتاه تر ازطول زیپ باشــد در هر بار باز و بسته کردن زیپ، گیره ى زیپ به انتهای چاک گیر میکند و بیرون آوردن آن از درون چاک مشکل میشود.
4- چنانچــه طول چــاک درز بلندتــر ازطول زیپ باشــد فضای اضافی ســوراخی در یک طرف زیپ ایجاد مىشود و این فضا لباس را بد فرم جلوه میدهد. انتهای چاک را، قبل از دوخت زیپ، محکم بدوزید. کافی اســت انتهای درز دوخته شــده را محکم کاری کنید دو یا سه بار روی هم چرخ کنید.
دوخت زیپ دوطرفه
در ایــن نــوع دوخت زیــپ از روی لبــاس دیده نمیشود.
1- کاربرد این نوع دوخت در اتصال زیپ به چاک یقه، آســتین، درز وســط پشــت و جلــو زیر پیلیهاى خوابیده است.
2- انتهای درز دوخته شده را محکم کنید.
3- درز لباس را با شلال بدوزید. سپس درز زاپاس را باز و اتو کنید.
4- اگر پارچه ای که میدوزید کتانی ضخیمی اپریشمی اســت یک لا نوار ِ نخی لطیف و چنانچه ابریشــمی و لطیف است یک لا نوار ابریشمی لطیف ترکی پارچه آماده کنید.
5- نــوار را لب به لــب درز روی پارچــه قرار دهید و پارچه را بکشــید تا صاف شــود. نوار را به کنار درز زیگــزاگ کنید. ایــن عمل مانع کــش آمدن جازیپ میشود.
6- توجه کنید همیشه درز جا زیپ باید نوار شود. در غیر این صورت، پس از چند بار پوشیدن لباس، چاک زیــپ در لباس تغییر شــکل میدهد و لباس بدشــکل نمایان میشود.
7- زیپ را از پشــت روی درز قرار دهید و با درز و نوار یکجا کوک بزنید.
8- پایه ى مخصوص زیپ دوزی را روی چرخ نصب کنید، به طوری که پایه درسمت راست قرار گیرد و از پایین به بالا با فاصله ى 3 میلیمتر از دندانه ى زیپ روی نوار و جادرز بدوزید مواظب باشــید این نوع دوخت از روی لباس دیده نشود.
9- سمت دیگر زیپ را با تغییر دادن پایه ی زیپ، از ســمت راست به چپ و از پایین به بالا، بدوزید، سپس اتو کنید.
10- حــال پارچه یا لباس را زیــر پایه ى چرخ، صاف قــرار دهیــد و بخیــه ی رو را بــا فاصله ى حــدود نیم سانتیمتر از دندانه ى زیپ، از پایین به بالا، چرخ کنید.
دوخت زیپ یکطرفه:
در این نوع دوخت روی زیپ از یک طرف پوشیده میشود.
1- درز چــاک را بازوســپس اتــو کنیــد. حدود یک ســانتیمتر پایینتر از انتهــای چاک را که محکم دوختهاید در روی اضافه درز زاپاس در سمت چپ یک چرت 1کوچک بزنید.
2- اضافه درز چاک را در سمت چپ، روی خط اصلی الگو، به طرف پشت تاکنید و سپس اتو کنید.
3- درســمت راست، روی خط اصلی درز، حدود 3میلیمتر اضافه کنید و اضافی درز را به ســمت پشت تا و اتو کنید.
4- سمت راســت را، که 3میلیمتر اضافه از خط اصلی تاشــده اســت، روی زیپ قرار دهید و ســپس، کوک بزنید. در این قسمت توجه کنید که لبه ى تای پارچه زیاد نزدیک به دندانه ى زیپ نباشد. حدود یک میلیمتر از دندانه زیپ فاصله داشته باشد.
5- با پایه ى مخصوص زیــپ دوزی روی کوک سمت راست را با چرخ بدوزید.
6- سمت چپ لبه ى درز را، که اتو کرده اید، روی زیــپ قرار دهید، به طــوری که ً کامــلا روی زیپ را بپوشاند و آن را کوک بزنید. پس از اطمینان از صاف بــودن، آن را با فاصله حدود یک ســانتیمتر از بالا به پایین با چرخ بدوزید و وقتی ســوزن بــه انتهای زیپ رسید سوزن را در روی پارچه نگه دارید و پایه را بلند کنید و پارچه را بچرخانید و در عرض زیپ چرخ کنید.
دوخت زیپ مخفی
این زیپ نیز از لحاظ ظاهری مانند زیپ های دیگر اســت، با این تفاوت که دندانه های آن در پشت زیپ قــرار دارد و هنــگام دوخــت دندانه ها در پشــت کار قرار میگیــرد و از روی کار جز یک درز زیپی دیده نمیشود. از این رو، زیپ مخفی نامیده میشود. روش دوخت آن نیز با پایه ی مخصوص است.
روش ِ تعویض زیپ درلباس (زیپدامن)
گاهی زیپ دوخته شــده، براثر اســتفاده ى بســیار یا مرغوب نبــودن جنس آن، ســریع از گیره خارج و خراب میشود.براى تعویض و دوخت زیپ نو باید به روش زیر عمل کرد:
1- بــا حوصلــه و دقت کامــل با بشــکاف، کمر دوخته شده به دامن را از هرطرف حدود 10سانتیمتر بشکافید.
2- با دقت زیپ دوخته شده را طوری از دامن جدا کنید که لطمه ای به پارچه ى آن وارد نشود.
3- زیپ جدیدی به اندازه ى زیپ خراب شده تهیه کنید.
4- انتهای درز را محکم و سپس اتو کنید.
5- بــا توجه به آموزش دوخــت زیپ یکطرفه یا دوطرفه، مرحله به مرحله دوخت را انجام دهید.
6- پــس از دوخت زیپ، کمــر را دوباره در جاى خود بدوزید، سپس اتو کنید.
روش اتوکشی قسمت های مختلف لباس
یکی از عوامل مؤثر بــرای خوش فرم جلوه ِ کردن دوخت لباس، به کارگیری روش صحیح اتوکشی آن اســت. چنانچه ِ محل دوخت لباس صحیح اتو نشــود لباس بدفرم و کم ارزش به نظر می آید.
1- هنگام دوخت، وسایل مورد نیاز باید به گونه ای چیده شوند که به راحتی بتوانید از آنها استفاده کنید. بنابراین اتو و میز آن را هنگام دوخت نزدیک به ماشین دوخــت قرار دهید تا پس از دوخت هر درز، بلافاصله آن را اتــو کنید. این روش اتوکشــی باعث میشــود دوخت جلوه ی خود را حفظ کند.
2- هرگز انتظار نداشته باشید که تمام عیوب لباس را با اتو کشى برطرف سازید، در واقع اتوکشی باعث میشود چنانچه عیبی در دوخت وجود داشته باشد خوب نمایان شود و در همان مرحله ى اول آن را رفع کنید.
3- قبل از اتوکشــی به جنس لبــاس توجه کنید و درجه ى اتو را مطابق با جنس پارچه تنظیم کنید.
4- هنگام ِ اتوکشى درزها، دستمال اتو را فراموش نکنید.
5- چنانچه برای اتو کردن، شناخت جنس پارچه برایتان مشــکل باشــد بهترین روش این است که روی یــک تکــه از پارچه گرمای اتــو را مرحله بــه مرحله افزایــش دهید و امتحان کنید تــا گرمای دلخواه را به دست آورید.
6- همیشه در اتوکشی به راسته ى پارچه دقت کنید و اتو را در آن جهت بکشید وگرنه پارچه کش خواهد آمــد. اتوکردن در ِ جهت اریب و بــیراه پارچه باعث میشود که لباس ترکیب مناسب خود را از دست بدهد.
7- هنگام اتوکردن، با دست دیگر پارچه را نکشید. فقط سطح پارچه را با دست صاف کنید.
روش اتوکردن درزهای چرخ شده ى لباس
1- پس از چرخ کردن درز و قبل از اینکه درز را به طرفین دوخت باز و اتو کنید، روی خط چرخ شــده را اتو بکشید.
2- درزهای صــاف را روی میز اتو قــرار دهید و سپس اتو کنید.
3- درزهای منحنی را حتماً روی بالشــتک بیضی قرار دهید و سپس اتو کنید. در قسمت های انحنا، درزها را چرت دهید تا فضای کافی براى انحنا ایجاد شــود و درز کیــس برندارد. دقت کنید هنــگام اتوی درزهای منحنی هربار حدود 4تا 5سانتیمتر از طول درز را در نظر بگیرید و اتوکنید، تا درز کش نیاید و انحنا حالت خود را حفظ کند.
4- همیشــه درز را از ســمت پشــت اتــو کنید، به طوری که جادرز را با انگشــتان دســت دیگر باز کنید. همچنیــن، طوری با نوک اتو درز را اتو کنید که کف اتو با پارچه مماس نشود.
5- هیــچ گاه ضخامت جــادرز را روی پارچه اتو نکنید. زیرا امکان دارد ِ رد ج ادرز روی پارچه باقی بماند. برای مثال، رد باقیمانده در پارچه ى ساتن ابریشمی را به هیــچ وجه نمیتوان از بین برد. مناســبترین روش برای اتوی این نوع پارچه و آن اســت که کمی پهن تر از درز لباس،کاغذ سفیدی را برش بزنید و در زیر درز قرار دهید، ســپس درز را اتو کنید. پس از اتو کشیدن، کاغذ را بردارید و زیر آن را نیز اتو کنید.
روش اتو کردن پنس 1لباس
1- پــس از چرخ کــردن پنس هماننــد اتوکردن درزها، دوطرف خطوط چرخ شده را اتو کنید و پنس را روی بالشتک بیضی شکل قرار دهید و به یک سمت بخوابانید. در زیر پنس هم یک تکه کاغذ قرار دهید و سپس، اتو کنید.
2- همیشــه از پهن ترین قســمت پنس به ســمت نوک پنس اتو کنید. ســعی کنید رأس پنس همیشــه در سمت گرد بالشتک باشــد و شکل آن هنگام اتو حفظ شود.
3- چنانچه پارچه خیلی ضخیم باشــد، بهتر است وسط پنس را بچینید، سپس اتو کنید.
سمت خوابانیدن پنس لباس
هنگام اتوکردن لباس، پنس های موجوددر لباس را به شکلهاى زیر بخوابانید و اتوکنید. پنس دامن را در جهت درز پهلوی لباس؛ پنس سینه را به سمت پائین لباس؛ پنس زیرسینه را به سمت خط مرکزی جلو؛ پنس پشت رابه سمت خط مرکزی پشت؛ و پنس سرشــانه را به ســمت خط مرکزی پشت خوابانیده و اتو کند؛
روش اتوی سجاف لباس:
پــس ازدوخت ســجاف، باید دقــت کنید که درز را، هماننــد مراحل قبل، یک بــار روی خط چرخ اتو کنید. سپس کمی درز را به سمت داخل حرکت دهید و کوک بزنید به طــوری که دوخت درز از رو نمایان نشود. میزان بخیه های کوک روی سجاف باید طوری باشد که در قســمت روی کار کاملا کوچک و ریز و در ِ پشت کار درشت تر باشد. نخ مورد استفاده نیز نازک و لطیف باشد. باید دقت کنید که هنگام اتوکردن، جای کوک روی لباس باقی نماند. برای این کار باید روی ســجاف پارچه اى مرطوب پهن و ســپس اتو کنیــد و در همان حال که هنوز بخار روی کار است کوک ها را بچینید و اتوکشى نهایی را انجام دهید.
روش اتو کردن چینها
چنانچه در دوخت لباس قسمتی از آن را چینکش کردهاید این چین ها نیز برای اینکه صاف بایستند باید اتو شــوند. هیچگاه اتو را روی چین ها نگذارید، بلکه نوک اتو را در داخل چین ها فرو ببرید و ســپس آن را خــارج کنید تا روی چین ها بــدون تاخوردگی خوش فرم و صاف شوند.
روش اتو کردن زیپ
براى اتوکشی قسمت زیپدار، باید در مرحله ى اول زیپ را ببنیدید، سپس آن را روی بالشتک قراردهید و دســتمال اتوکشى را روی زیپ دوخته شده پهن کنید، آنگاه اتو بزنید. توجه کنید که به منظور رد نگذاشــتن زیــپ روی لباس، میان دندانه ى زیــپ و لبه ى دوخته شده کاغذ بگذارید،سپس اتوکنید.
– هرگز اتو را روی دندانه ى زیپ نکشید، زیرا هم به زیپ آسیب میرسد و هم کف اتو خراش برمیدارد.
بیشتر بدانید
1- چون آب دارای املاح است امکان دارد، پس ازچند بارمصرف، املاح رســوب کند و شبکه ى کف اتو بســته شــود، بنابراین بهتر اســت ازآب جوشیده ى سردشده استفاده کنید.
2- پس از هر بار اتوکشــى، آب باقی مانده دراتو را خالیکنید. امروزه اتو بخارهایی ســاخته شــده که دارای کف ســرامیک اســت و چنانچــه براثرامــلاح آب بســته شــود، براثر فشــار دادن دکمه ى بخار کلیه ى رســوب خارج میشود.
تمیزکردن کف اتو
قبل از شــروع به اتوکشــی و وصل اتو به برق، باید کف اتو را بررســی کنیــد و ازتمیزبــودن آن مطمئن شوید. اگرکف اتو سیاه یا براثر ِ لایی چسب چسبناک شده باشــد، میتوانید باکشیدن صابون خشک به کف اتو آن را تمیز کنید. برای پاک کردن نایلون از کف اتو میتوانید اتو را به برق وصل کنید تا کمی گرم شود. سپس نایلون نرم را با کاردک چوبی پاک کنید. آنگاه با پارچه نخی یا روزنامه، باقیمانده ی آن را نیز از کف اتو پاک کنید.
